Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Biyoloji Dersi İle İlgili Konu Anlatımlar

DERİ, DOKUNMA, HİSSETME OLAYI, DERİ ÇEŞİTLERİ, DERİNİN GÖREVLERİ, ÖZELLİKLERİ (3) İLE İLGİLİ KONU ANLATIM (BİYOLOJİ DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR)

 

Deri, vücudun dış yüzeyini öreten dokunma, hissetme duyu organıdır. (En büyük duyu organıdır). Deri, sıcaklık, soğukluk, sertlik, yumuşaklık, ağrı, basınç, düzlük, pürüzlülük gibi çevreden gelen uyarıları yani dış etkileri algılayabilir.

 

Deri, üst deri ve alt deri olmak üzere iki tabakadan oluşmuştur.

 

A) DERİNİN KISIMLARI:

 

Deri, üst deri ve alt deri olmak üzere iki tabakadan oluşmuştur.

 

1- Üst Deri (Epidermis = Ekdoderm):

Derinin üst kısmındaki ince tabakadır. Üst deri iki tabakadan oluşur.

 

-> Korun Tabakası:

 

Üst derinin en üst kısmındaki yassı ve ölü hücrelerden oluşan tabakaya korun tabaksı denir. Bu tabakadaki ölü hücreler, alttaki hücreleri korur ve zaman zaman kepek şeklinde dökülür.

 

(Bu tabakadaki ölü hücreler sert ve lifli proteinlerle yani keratinle doludur. Bu nedenle bu tabakaya keratin tabakası da denir).

 

-> Malpighi Tabakası:

 

Korun tabakasının alt kısmında bulunan, canlı ve deriye renk veren (sarı, kızıl, beyaz, siyah) hücrelerden oluşan tabakaya malpighi tabakası denir. Bu tabaka deriye renk verir ve bu tabakada ölen hücreler (korun tabakasına katılarak kepek şeklinde dökülen hücrelerin yerini alırlar yani) korun tabakasını oluştururlar.

 

Üst deride; kan damarları,, duyu hücreleri ve duyu sinirleri bulunmaz. Saç, kıl, tırnak, boynuz gibi yapılar üst deriden vücut yüzeyine çıkarlar.

 

2- Alt Deri (Dermis = Endoderm):

 

Üst derinin alt kısmında yer alan ve üst deriye göre daha kalın olan tabakadır.

 

Alt deride; kan damarları, duyu hücreleri, duyu sinirleri, kıl kasları, kıl kökleri, ter bezleri, süt bezleri, yağ bezleri bulunur ve alt derinin en alt kısmında yağ tabakası yer alır.

 

Alt deride bulunan yağ tabakası vücut ısısını korur, ısı kaybını önler, vücudu dış etkilere karşı korur ve deriyi nemli tutar.

 

 

B) DOKUNMA (HİSSETME) OLAYININ GERÇEKLEŞMESİ:

 

Alt deride dokunma duyu hücreleri ile duyu sinir uçlarının bulunduğu yere duyu cisimciği denir.

 

Sıcaklık, soğukluk, sertlik, yumuşaklık, ağrı, basınç gibi uyarılar (duyular) alt derideki duyu cisimciğinde bulunan duyu hücrelerini uyarılır ve bu uyarılar duyu sinirlerine aktarılarak sinirler yardımıyla beyindeki dokunma, hissetme duyu merkezine iletilir. Gelen uyartılar beyin tarafından değerlendirilir ve dokunma, hissetme duyusu algılanmış olur.

 

(Duyu cisimciğinde bulunan duyu hücreleri sıcaklık, soğukluk, sertlik, yumuşaklık, ağrı, basınç gibi uyarıları (duyuları) algılayarak dokunma (bilgi yelpazesi.net) duyu sinirlerine aktarır ve sinirler yardımıyla beynin dokunma, hissetme duyu merkezine iletir. Gelen uyartılar burada değerlendirilir ve dokunma, hissetme duyusu algılanmış olur).

 

Dokunma duyu hücrelerinin sayısı derinin her yerinde aynı değildir. Bu nedenle derinin her yeri aynı oranda duyuları algılayamaz.

 

(Deride bulunan duyu hücreleri görevlerine göre özelleşmiştir. Duyu hücrelerinden bir kısmı sıcağı, bir kısmı, sertliği, bir kısmı acıyı algılayacak şekilde özelleşmişlerdir).

 

 

C) DERİNİN GÖREVLERİ:

 

1- Vücudu dış etkilere (çarpma, mikroorganizma) karşı korur.

 

2- Vücuda doğal bağışıklık kazandırır.

 

3- Vücuda mikropların girmesini önler.

 

4- Vücudun su kaybetmesini önler.

 

5- Vücut ısısını ayarlar. (Terleme ve yağ dokusu sayesinde).

 

6- Terleme yoluyla su, madensel tuzlar ve zararlı maddeleri atarak boşaltıma yardımcı olur.

 

7- Gaz alışverişi yaparak solunuma yardımcı olur.

 

8- Dokunma duyu organıdır ve sıcaklık, soğukluk, sertlik, yumuşaklık, ağrı, basınç gibi duyuları algılar.

 

 

NOT:

 

1- Üst deri normalde inceyken, fazla basınç altında kalan topuk gibi yerlerde daha kalındır.

 

2- Derinin üst kısmına hafifçe iğne batırıldığında ağrımaz ve kanamaz. Bunun nedeni üst deride kan damarları ve sinirlerin bulunmamasıdır.

 

3- Derinin her bölgesi duyuları aynı derecede algılayamaz. Dudak ve parmak uçları duyulara (uyarılara) karşı daha duyarlıdır.

 

4- Alt deride duyu hücreleri ve sinir uçlarının bulunduğu kısma duyu cisimciği denir.

 

5- Deri, en büyük duyu organıdır.

 

6- Deride bulunan duyu hücreleri, farklı uyarıları algılayabilmek için özelleşmiştir.

 

7- Ayakların fazla gıdıklanmasının nedeni, dokunmaya karşı duyarlı duyu hücrelerinin fazla sayıda bulunmasıdır.

 

8- Derideki kıllar, alt deride bulunan kıl kökünden (keseciğinden) çıkar. Avuç içi ve ayak tabanları dışında derinin her yerinde kıl bulunur.

 

9- Sevinç, korku, heyecan gibi durumlarda derideki sinirler, kıl kaslarının kasılmasını ve kılların dikleşmesini sağlar. Bu olaya ürperme denir. Ürperme olayı vücudun uyarılmasını ve dış çevre ile ilişki kurulmasını sağlar.

 

BİYOLOJİ DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<


BİYOLOJİ DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<


BİYOLOJİ DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

....

9. **Yorum**
->Yorumu: şahane bir site burayı sevdimm 
->Yazan: Buse. Er 

8. **Yorum**
->Yorumu: SIZIN SAYENIZDE YÜKSEK BIR NOT ALDIM SIZE TESSEKÜR EDIYORUM...
->Yazan: sıla

7. **Yorum**
->Yorumu: valla bu site çok süper .Bu siteyi kuran herkimse Allah razi olsun tüm ödevlerimi bu siteden yapiyorum.saolun mugladan sevgiler...:).
->Yazan: kara48500..

6. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel bir site. kurucularına çok teşekkür ederim başarılarınızın devamını dilerim.
->Yazan: Tuncay.

5. **Yorum**
->Yorumu: ilk defa böyle bi site buldum gerçekten çok beğendim yapanların eline sağlık. 
->Yazan: efe .

4. **Yorum**
->Yorumu: ya valla çok güzel bisi yapmışınız. Çok yararlı şeyler bunlar çok sagolun 
->Yazan: rabia..

3. **Yorum**
->Yorumu: Çok ii bilgiler var teşekkür ederim. Çok süper... Ya bu siteyi kurandan Allah razı olsun ..... süperrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr. Çok iyiydi. isime yaradı. Her kimse bu sayfayı kurduğu için teşekkür ederim 
->Yazan: pınar..

2. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel site canım ben hep her konuda bu siteyi kullanıyorum özellikle kullanıcı olmak zorunlu değil ve indirmek gerekmiyor
->Yazan: ESRA..

1. **Yorum**
->Yorumu: Burada muhteşem bilgiler var hepsi birbirinden güzel size de tavsiyeederim. 
->Yazan: Hasan Öğüt.

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz:


Yorumunuzda Silmek istediğiniz kelime veya cümle varsa kelimeyi fare ile seçin
ve
delete tuşuna basın...

 


 E Mail
(Zorunlu Değil):