|
|
eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > coğrafya dersi ile ilgili konu anlatımlar
YEREL SAAT HESAPLAMALARI, ORTAK (ULUSAL) SAAT, SAAT DİLİMLERİ, ULUSLAR ARASI SAAT (COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)
YEREL SAAT:
Herhangi bir yerde, Güneş’in en tepede olduğu ana ya da gölge boyunun en kısa olduğu ana öğle vakti denir. Öğle vakti gün ortasıdır ve saat 12.00 olarak kabul edilir. Buna göre ayarlanan saat dilimine yerel saat denir.
Yerel saat farkları, meridyenlerden faydalanılarak hesaplanabilir.
Yerel saat hesaplarını yapabilmek için şunları öğrenmek de fayda vardır:
Aynı meridyen üzerinde bulunan bütün noktaların öğle vakitleri aynı anda olur ve yerel saatleri birbirine eşittir.
Aynı meridyen üzerinde bulunan noktaların yerel saatleri birbirine eşit olmasına rağmen (21 Mart ve 23 Eylül tarihleri hariç) Güneş’in doğma ve batma saatleri farklıdır. Bunun nedeni, Dünya ekseninin 23° 27' eğik olmasıdır.
Yerel Saat Hesaplamalarında İzlenecek Yol
• Meridyen farkı hesaplanır.
• Meridyenler başlangıç boylamına göre aynı yönde ise çıkarma, farklı yönde ise
toplama işlemi yapılarak meridyen farkı bulunur.
• Zaman farkı hesaplanır.
• Birbirini izleyen iki meridyen arasındaki zaman farkı 4 dakikadır. Meridyen
farkı ile 4 dakika çarpılarak zaman farkı bulunur.
• Zaman farkı soruda verilen yerel saate eklenir veya çıkartılır.
• Doğuda olan bir yerin yerel saati ileridir. Bu nedenle soruda verilen yerin
yerel saati ileri ise zaman farkı çıkarılır, yerel saati geri ise zaman farkı
eklenir.
Örnek:
Aynı yarım kürede ise büyük olan meridyen derecesinden küçük olan çıkarılır. Farklı yarım kürelerde ise toplanır.
A-B=?
25-10= 15° Meridyen farkı
15x4= 60 dk
E-D=?
8-5= 3º Meridyen farkı
3x4= 12 dk
B+E=?
10+8= 18° Meridyen farkı
18x4= 72dk=1:12
Örnek:
20. Doğu meridyeni üzerindeki A noktasında yerel saat 21.00 iken, B noktasının
yerel saati kaçtır? Çözüm :
Meridyenler başlangıç boylamına göre aynı yönde oldukları için çıkarma işlemi
yapılır.
Meridyen farkı = 40 - 20 = 20 meridyen
Zaman farkı = 4 * 20 = 80 dakika ise 80 / 60 = 1 saat 20 dakika
B noktası A noktasına göre daha doğuda olduğu için yerel saati ileridir.
B'nin yerel saati = 21.00 + 01.20 = 22.20 dir.
Örnek:
42° D boylamındaki Siirt’te yerel saat 11:10 iken, 29° D boylamındaki İstanbul’da yerel saat kaç olur?
(42-29) X 4 => 13 X 4 = 52
11:10 – 00:52 = 10:18 İstanbul’da saat 10:18 olur.
Örnek:
30° D boylamındaki İzmit’te yerel saat 09:20 iken 44° D boylamındaki Iğdır’da yerel saat kaçtır?
(44-30) X 4 => 14 X 4 = 56
09:20 + 00:56 = 10:16 Iğdır’da saat 10:16 olur.
ORTAK SAAT (ULUSAL SAAT):
Çalışma hayatında, yerel saatlerin hepsini kullanmak mümkün değildir. Ticari ve ekonomik ilişkilerin kolaylaştırılması, haberleşme ve ulaşım hizmetlerinin hızlı ve düzenli bir şekilde yapılabilmesi için, yerel saatten farklı olarak, ortak saat ya da ulusal saat uygulamasına ihtiyaç duyulmuştur. Bu nedenle her ülkenin, kendisine en uygun meridyenin yerel saatini bütün ülke(bilgi yelpazesi.com) sınırlarında geçerli hale getirmesiyle oluşan saate ortak saat adı verilmektedir.
|
|
Doğu - batı doğrultusunda geniş olan ülkeler (A.B.D, Kanada, Çin, vb.) aynı anda birden çok ortak saat kullanırlar. Ancak doğu - batı yönünde dar olan ülkeler (Türkiye, İtalya, Bulgaristan, İspanya, vb.) ise aynı anda tek ortak saat kullanırlar.
Türkiye’de, 1978 yılına kadar, 2. saat diliminde yer alan 30° Doğu meridyeninin yerel saati ortak saat olarak kullanılmıştır. 1978 yılından sonra, güneş ışınlarından daha fazla yararlanarak enerji tasarrufu sağlamak amacıyla, ileri ve geri saat uygulamasına geçilmiştir.
Şöyle ki;
• Yaz döneminde 3. saat dilimine giren 45° Doğu meridyeninin yerel saati esas alınarak ileri saat uygulamasına geçilmiştir.
• Kış döneminde ise 2. saat dilimine giren 30° Doğu meridyeninin yerel saati esas alınarak
SAAT DİLİMLERİ (ULUSLARARASI SAAT)
Bilim ve tekniğin hızla gelişmesiyle ülkeler arası ekonomik ve siyasi ilişkilerin artması, buna bağlı olarak iletişimin hızlı olması uluslararası saatin doğmasına yol açmıştır. Bu sebeple saat dilimleri oluşturulmuştur. Dünya üzerinde 24 saat dilimi vardır.
Saat dilimi hesaplamalarında yaz ayları (temmuz ,ağustos,haziran)ibaresi geçiyor ise Türkiye için 3 doğu saat dilimi(45 doğu Meridyeni)böyle bir ifade geçmiyor ise 2 doğu saat dilimi (30 doğu meridyeni)kullanılır.Her saat dilimi arası 15 meridyen vardır ve dolayısıyla 4X15 :60 dk saat dilimleri arası zaman farkı vardır....
>>>TIKLAYIN<<<
“COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI” SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
“COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI” SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
| ||||