eðitim öðretim ile ilgili belgeler > konu anlatýmlý dersler > FEN BÝLÝMLERÝ dersi ile ilgili konu anlatýmlar

DERÝ, DERÝNÝN ÖZELLÝKLERÝ, DERÝ ÇEÞÝTLERÝ, DERÝNÝN GÖREVLERÝ (1) (FEN BÝLÝMLERÝ DERSÝ KONU ANLATIM)

 

Vücudumuzu dýþ etkenlere karþý koruyan dokunma duyu organýmýzdýr. Deri, cisimlerin sert, yumuþak, sýcak, soðuk, düz ya da pürüzlü olduðunu algýlamamýzý saðlar. Yapýsýnda ter bezleri, kan damarlarý, kýllar, sinir uçlarý, týrnaklar ve yað bezleri bulunur.

 

Derinin yapýsýný iki kýsýmda inceleyebiliriz:

 

 

1- ÜST DERÝ (EPÝDERMÝS):

 

Üst üste sýralanmýþ, çok katlý epitel doku hücrelerinden (yassý epitel) oluþmuþtur. Ýki tabakadan oluþur:

 

A) Korun (Boynuzsu) Tabaka: Bu tabakayý oluþturan epitel doku hücreleri ölüdür. Ölü hücreler zamanla, keratin denilen boynuzsu bir maddeye dönüþür. Bu tabaka ovalandýðý veya yýkandýðý zaman pul pul dökülür. Saçlardaki kepekler de ölü hücrelerdir. Üst derinin üst kýsmýný oluþturan korun tabakada sinirler ve kan damarlarý yoktur. Bu tabaka, vücudu, dýþ etkilere karþý korur.

 

B) Malpigi Tabaka: Korun tabakanýn altýnda, canlý hücrelerden ibaret, tek sýralý epitel doku hücrelerinin oluþturduðu tabakadýr. Malpigi tabakasý, canlý hücrelerden oluþtuðu için bölünme yeteneðine sahiptir ve zamanla ölen hücrelerin yerini alacak hücreleri oluþturur. Ayrýca, malpighi tabakasýnda deriye renk veren pigmentler (melanin) bulunur. Beyaz ýrkta pigmentler azdýr.

 

Kýl, týrnak, süt ve yað bezleri de üst deriden oluþur.

 

 

2- ALT DERÝ (DERM):

 

Girintili ve çýkýntýlý bir yapýyla, üst deri ile birleþmiþtir. Alt deri, üst deriden daha kalýnca bir tabakadýr. Burada yað bezleri, ter bezleri, kýl kökleri, kýl  (ürperme) kaslarý, duyu cisimcikleri (basýnç, sýcaklýk, dokunma), kan damarlarý ve sinirler bulunur.

 

Alt deride yer alan duyu cisimcikleri, deriye eþit olarak daðýlmamýþlardýr. Örneðin, parmak uçlarý ve dudaklarda daha yoðun, el ve ayak tabanýnda ise diðer bölümlere göre daha az sayýda duyu cisimciði bulunur.

 

Ter Bezleri: Bir kanalla üst deriden dýþarýya açýlýr. Ter bezlerinin dýþarýya açýldýðý bu noktalara gözenek denir. Ter bezleri, ter adý verilen bir salgý salgýlarlar. Terin yapýsýnda su ve artýk maddeler (karbondioksit, madensel tuzlar) bulunur.

 

Kýl Kökü: Alt deride yer alan kýl kökleri, damarlar ile beslenir. Bu nedenle kýllar sürekli olarak uzar. Derinin altýnda kalan kýl kökünün deri yüzeyindeki uzantýlarýna kýl denir.

 

Duyu Cisimciði: Duyu cisimcikleri, dokunma sonucu oluþan algýlarý alarak, duyu sinirleri ile beyne iletir.

 

=>Derinin alt kýsmýnda, deri altý tabakasý adýný verdiðimiz yað tabakasý bulunur. Yað tabakasý, yað moleküllerinden oluþmuþtur. Vücudu basýnç, çarpma, sonucunda ezilip zedelenme (bilgi yelpazesi.net) gibi dýþ etkenlere karþý korur. Ayrýca vücudun ýsý kaybýný önleyerek, vücudun sýcaklýðýnýn korunmasýný saðlar.Deri altý tabakasýndaki yað moleküllerinin sayýca artmasý veya geniþlemesi, kiþilerin þiþmanlamasýna neden olur.

 

 

DERÝNÝN GÖREVLERÝ

 

1- Vücudu dýþ etkenlere karþý korur.     

 

2- Dokunma, sýcak, soðuk ve aðrý duyularýný alýr.

 

3-Vücut sýcaklýðýnýn sabit kalmasýný saðlar ve su kaybýný önler.

 

4-Ter salgýlayarak, zararlý maddelerin vücuttan dýþarý atýlmasýna, boþaltýma yardýmcý olur.

 

5- Gözenekler yardýmýyla gaz alýþ veriþi yaparak, solunuma yardýmcý olur.

 

FEN BÝLÝMLERÝ DERSÝ ÝLE ÝLGÝLÝ KONU ANLATIMLAR” SAYFASINA GERÝ DÖNMEK ÝÇÝN

>>>TIKLAYIN<<<


FEN BÝLÝMLERÝ DERSÝ ÝLE ÝLGÝLÝ TEST SORULARI, SORU BANKASI” SAYFASINI
GÖRMEK ÝSTERSENÝZ

>>>TIKLAYIN<<<


FEN BÝLÝMLERÝ DERSÝ ÝLE ÝLGÝLÝ YAZILI SORULARI” SAYFASINI GÖRMEK ÝSTERSENÝZ

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

.

5. **Yorum**
->Yorumu: Çok begendim kardesimýn ýsýne yaradý kýsa ve oz bilgý tam beným ýstedigim gýbý:-)
->Yazan: Þuheda.

4. **Yorum**
->Yorumu: saolun iþime yaradý . SÝZDE OKUYUNNNNN SÜPERRRRRR 
->Yazan: alper.

->Yazan   : tugçe
->Yorumu: çok tesekkürler çünkü her yerde aradim bulamadim ama bu siteyi tikladim çok isime yaradi.

>Yazan: GÖKÇE
>Yorum:
BENCE ÇOK GÜZEL BUNU HERKES OKUMALI.

>Yazan: Hazmik
>Yorum:
Çok teþekkürler. Ödevimde çok iþime yaradý.

>>>YORUM YAZ<<<

Adýnýz:
Yorumunuz: