Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Matematik Dersi İle İlgili Konu Anlatımlar

SAYI BASAMAKLARI, BASAMAK DEĞERİ, ÖZELLİKLERİ (2) (MATEMATİK DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR, ÖRNEKLER, ÇÖZÜMLÜ SORULAR)

Basamak

Bir doğal sayıyı oluşturan rakamlardan her birinin bulunduğu haneye basamak denir.

Basamak Değeri

Rakamların sayıda bulunduğu basamağa göre aldığı değere basamak değeri denir.

Sayılar birler basamağı, onlar basamağı, yüzler basamağı, … gibi basamak değerlerine ayrılır.

Sayı Değeri

Rakamların sayıda bulunduğu basamak dikkate alınmadan aldığı değere sayı değeri denir.

Çözümleme

Sayıların basamak değerleri toplamı olarak yazılmasına çözümleme denir.

abcd dört basamaklı doğal sayı olmak üzere,

Örnek:

3418 sayısındaki rakamların sayı değerlerini, basamak değerlerini yazıp çözümleyiniz.

Çözüm:

Not:

a, b, c, d birer rakam olmak üzere,

ab iki basamaklı sayısı : 10a + b

abc üç basamaklı sayısı : 100a + 10b + c

abcd dört basamaklı sayısı:1000a + 100b + 10c +d

şeklinde çözümlenir.

Örnek:

3846 sayısında 8 in basamak değeri, 4 ün basamak değerinden kaç fazladır?

A) 840 B) 804 C) 794 D) 760 E) 746

Çözüm:

8 in basamak değeri : 8 x 100 = 800

4 ün basamak değeri : 4 x 10 = 40

O halde, 800 – 40 = 760 dır.

Yanıt D

Örnek:

En az dört basamaklı beş tane sayıdan herbirinin binler basamağı 2 artırılır, yüzler basamağı 6 azaltılır ve onlar basamağı 3 azaltılırsa (bilgi yelpazesi.net) bu beş sayının toplamı ne kadar artar?

A) 6750 B) 6800 C) 6850 D) 6900 E) 6950

Çözüm:

Binler basamağı 2 artırılırsa sayı 2000 artar.

Yüzler basamağı 6 azaltılırsa sayı 600 azalır.

Onlar basamağı 3 azaltılırsa sayı 30 azalır.

Bir sayı 2000 – 600 – 30 = 1370 artar.

O halde, beş sayının toplamı : 1370.5 = 6850 artar.

Yanıt C

Örnek:

İki basamaklı ab doğal sayısının birler ve onlar basamağındaki rakamların arasına 1 konulduğunda sayının 8 katının 8 fazlası elde ediliyor.

Buna göre, a + b toplamı kaçtır?

A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9

Çözüm: