Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Muhasebe Dersi İle İlgili Konu Anlatımlar

158 STOK DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ KARŞILIĞI (-)(MUHASEBE DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR, ÖRNEKLİ AÇIKLAMALAR)

 

Bu hesap, yangın, deprem, su basması gibi doğal afetler ve bozulmak, çürümek, kırılmak, çatlamak, paslanmak, teknolojik gelişmeler ve moda değişiklikleri nedenleriyle stokların fiziki ve ekonomik değerlerinde önemli azalışların ortaya çıkması veya bunların dışında diğer nedenlerle stokların piyasa fiyatlarında düşmelerin meydana gelmesi dolayısıyla, kayıpları karşılamak üzere ayrılan karşılıkların izlendiği hesaptır.

 

İşleyişi:

 

Stok değer düşüklüğü tespit edildiğinde "654. Karşılık Giderleri Hesabı"nın borcu karşılığında bu hesaba alacak kaydedilir. Karşılık ayrılan stok kaleminin işletme içinde kullanılması ya da satılması halinde; ilgili stok hesabının alacağı ile karşılaştırılarak daha önce ayrılan karşılık "644. Konusu Kalmayan Karşılıklar Hesabı"na aktarılarak kapatılır.

 

Ticari mallardan değeri %10’dan fazla düşenler ihtiyari olmak üzere “157 Diğer Stoklar” hesabına alınırlar.

 

Değer düşüklüğü karşılığı ancak ve ancak Takdir Komisyonlarınca tespit edilirse gider kabul edilirler. Aksi durumda Kanunen Kabul Edilmeyen Gider sayılırlar.

 

Fireler:

 

İşletmede iki tür fire meydana gelebilir:

 

a) Doğal Fireler: İşletmelerin faaliyetleri nedeniyle emtialarda meydana gelebileceği kabul edilen firelerdir. Bu firelerin oranı veya tutarı genellikle ticaret odalarınca belirlenmektedir.

 

b) Anormal Fireler: Bu firelerin kanunen kabul edilmesi Takdir Komisyonları tarafından tespitine bağlıdır.

 

(Katma Değer Vergisi Kanununun 30/c maddesinde “Deprem, sel felaketi ve Maliye Bakanlığının yangın sebebiyle mücbir sebep ilan ettiği yerlerdeki yangın sonucu zayi olanlar hariç olmak üzere, zayi olan mallara ait katma değer vergisi” nin indirilemeyeceği hükmü yer almaktadır.)

 

 

 

- Fire, (Dön. Başı Stok + Alışlar – Dön. Sonu Stok) yani satışa sunulan mala uygulanır.

 

- Hırsızlık yargı organı tarafından kabul edilirse bu olay sonucunda çıkan zarar (fire) “689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar” hesabına aktarılır. Ancak bu Kanunen Kabul Edilmeyen Giderdir. Yargı organı hırsızlık olayını kabul etmez ise ortaya çıkmış olan zarar (fire) ortaklar tarafından işletmeden çekilen değer olarak kabul edilerek mali karın tespitinde ticari kazanca ilave edilir.

 

- Hurda ve atıkların satışı halinde bu satış yurtiçi satışlar hesabı ile ilişkilendirilmez. Zira işletmenin faaliyet konusu hurda satışı ile ilgili değildir. 649 veya 659 nolu hesaplar kullanılır.

 

Örnek: Narenciye ticareti ile iştigal eden işletmenin dönem içi portakal alışları 2.000 kg’dır. Ortalama birim maliyet 100.000.-TL’dir. Satış (bilgi yelpazesi.net) miktarı ise 1.500 kg olup satış tutarı 2.250.000.000.-TL’dir. Dönem sonunda normal portakal stoku bulunmayıp 500 kg çürümüş portakal bulunmaktadır. Ticaret odasının narenciyede tespit ettiği fire oranı %10’dur. Takdir Komisyonuna başvurulmuş olup Takdir Komisyonu çürümüş malın bedelini 0.-TL olarak belirlemiştir.

 

 

 

Yukarıda fire olarak kabul edilmeyen 300 kg Takdir Komisyonu tarafından “0.-TL” bedelle değerlendiğinden aşağıdaki şekilde muhasebeleştirilir ve gider olarak dikkate alınır.

 

 

 

Örnek: İşletme 1 milyar TL’lik malda %30 kesin fire olduğunu tespit ediyor. Takdir Komisyonuna başvurarak gerekli takdir işlemlerini yaptırıyor. Gerekli muhasebe kayıtlarını yapınız.

 

 

 

Örnek: Kağıt ticareti ile uğraşan A İşletmesi 01.08.2004’te 1 milyar + % 10 KDV ödeyerek satın aldığı kağıtların 01.10.2004 tarihinde;

a) Su Basması

b) Sel

c) Yangın

d) Hırsızlık nedeniyle zayi olduğu tespit ediliyor. a, b, c şıkları için Takdir Komisyonuna başvurmuş olup Takdir Komisyonu mal bedelini “0” olarak takdir etmiştir. Hırsızlık Polis Raporuyla tespit edilmiştir.

 

 

Yukarıdaki bütün şıklarda gider ticari kazancın tespitinde gider olarak kabul edilmiştir. Ancak a, b, c şıklarında Takdir Komisyonu kararı olduğu için bu gider aynı zamanda mali kar açısından kanunen kabul edilen gider sayılır. d şıkkında ise gider kanunen kabul edilmez ve mali karın bulunmasında ticari kazanca eklenir.

 

Hırsızlık Polis Raporuyla tespit edilmemiş ise aşağıdaki kayıt yapılır. (Çalınmış olan malın emsal bedeli 1.500.000.000.-TL’dir. )

 

 

MUHASEBE DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
"
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<

KONU ANLATIMLI DERSLER " SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<

MUHASEBE DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI "
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<

MUHASEBE DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI "
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<

"EĞİTİM ÖĞRETİM İLE İLGİLİ TÜM BELGELER

SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar (HenüzYorumYok)

.

>Yazan: ...
>Yorum:
.... .

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz:


Yorumunuzda Silmek istediğiniz kelime veya cümle varsa kelimeyi fare ile seçin
ve
delete tuşuna basın...

 


 E Mail
(Zorunlu Değil):