eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > tarih dersi ile ilgili konu anlatımlar > Anadolu'da Kurulan İlk Türk Devletleri Beylikleri İle İlgili Konu Anlatımlar

ARTUKLULAR, ARTUKLU DEVLETİ, ÖZELLİKLERİ (1) (ANADOLU’DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ BEYLİKLERİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIM)

 

(1102-1409)

 

-Devlet adını Oğuzların Döğer boyundan Eksükoğlu Artuk Bey’den alır.

 

-Anadolu’nun fatihlerinden olan Artuk Bey, hizmetlerinden dolayı Suriye Meliki Tutuş tarafından Kudüs valiliğine getirilmişti. Ancak Kudüs’ün Fatımîlerin eline geçmesi üzerine (1098) Artuk’un oğulları Sökmen ve İl-Gazi burada tutunamadılar. Suriye’nin kuzeyi ve Güneydoğu Anadolu bölgesine geldiler.

 

-Selçuklular tarafından kendilerine verilen bölgede, üç kol hâlinde, Artuklu devletini kurdular. Hasankeyf-Amid (Diyarbakır)

 

-Artuklular, 1102'de Harput, Diyarbakır, Halep ve Mardin civarında kurulmuştur.

 

 

Artuklu Kolu (1101- 1231):

 

-Artuk  Bey’in oğlu Sökmen  tarafından Hasankeyf’te  (Hısn-ı Keyfâ) kuruldu.

 

-Nurettin Mehmet zamanında, Selahaddin Eyyubî‘nin de yardımıyla Diyarbakır (Amid) ele geçirildi (1183) ve  burası Artukluların merkezi oldu.

 

-Eyyubîler Hasankeyf ve Amid’i ele geçirerek bu kola son verdiler (1231).

 

-Sökmen ve oğulları Haçlılar’a karşı  mücadeleleriyle ün kazandılar. Nitekim Sökmen, Türkmen  liderlerinden Çökürmüş ile birlikte, Urfa Haçlı Kontu II.Boudain’i (bilgi yelpazesi.net) esir  etmeyi başarmıştır.

 

-Artuklular zamanında Diyarbakır ve çevresi Türk kültürünün en önemli merkezi hâline gelmişti.

 

 

Mardin Artuklu Kolu (1108-1409):

 

-Artuklu şubeleri içerisinde en güçlü ve uzun ömürlü kolu oluşturur .

 

-Artuk Bey’ in diğer oğlu İl-Gazi tarafından Mardin’de kurulmuştur(1108).

 

-İl-Gazi Halep halkının isteği üzerine Halep’e girmiş ve oğlu Temurtaş’ı burada bırakmıştır.

 

-Oğlu Temur- taş, İl-Gazi gibi bölgedeki Haçlılarla mücadele etmiş; 1144’de Urfa’yı Haçlılardan  alması İslâm dünyasında sevinçle karşılanmıştır.

 

-Güçlü devletler arasında kalan Mardin Artukluları, Eyyubîler ve Selçukluların hâkimiyetini tanımışlardı.

 

-1243’ de ise İlhanlılar’a bağlandılar .

 

-Nihayet, Mardin’i alan Karakoyunlular bu devlete son verdiler (1409).

 

 

Harput Artuklu Kolu (1185-1234):

 

-Hasankeyf koluna hükümdar olamayan Ebûbekir, Harput’a gelerek, Harput Artuklu kolunu kurmuştur (1185).

 

-Alaaddin Keykubad’ın Harput’a girmesiyle  bu kol sona ermiştir (1234).

 

NOT: Artuklular Dönemi’nden kalan Diyarbakır’daki Malabadi Köprüsü, Dünya’nın en büyük taş kemerli köprüsüdür.

ANADOLU'DA KURULAN İLK TÜRK DEVLETLERİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<


TARİH DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR ” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<


TARİH DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI ” SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<


TARİH DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI ” SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

...
9. **Yorum**
->Yorumu: şahane bir site burayı sevdimm 
->Yazan: Buse. Er 

8. **Yorum**
->Yorumu: SIZIN SAYENIZDE YÜKSEK BIR NOT ALDIM SIZE TESSEKÜR EDIYORUM...
->Yazan: sıla

7. **Yorum**
->Yorumu: valla bu site çok süper .Bu siteyi kuran herkimse Allah razi olsun tüm ödevlerimi bu siteden yapiyorum.saolun mugladan sevgiler...:).
->Yazan: kara48500..

6. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel bir site. kurucularına çok teşekkür ederim başarılarınızın devamını dilerim.
->Yazan: Tuncay.

5. **Yorum**
->Yorumu: ilk defa böyle bi site buldum gerçekten çok beğendim yapanların eline sağlık. 
->Yazan: efe .

4. **Yorum**
->Yorumu: gayettttt doğru ve mantıklı yazılar yazıyorsunuz gerçekten tebrik ederim
->Yazan: sema.
->Yazan : Mert
->Yorumu: Sagolun sayenizde tarih sözlüden 100 aldim :) elinize emeginize saglik.
->Yazan : ECEM
->Yorumu: ÇOK TESEKKÜRLER ARADIGIM HERSEY BURDA OLDUGU IÇIN ISIM KOLAYLASTI.
>Yazan: Buket
>Yorum: ÇOK TESEKKÜRLER TÜM ARADIGIM SORULAR VAR BURDA

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz: