eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > Türkçe dersi ile ilgili konu anlatımlar > yapı bilgisi, kelimenin yapısı ile ilgili konu anlatımlar

EYLEM ÇEKİM EKLERİ, ÖZELLİKLERİ (1) (TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM)

 

-Eylemlere gelen çekim ekleridir.

 

-Eylemden yeni bir eylem türetmezler.

 

-Eylemlere gelen zaman, dilek ve kişi ekleridir.

 

Örn:

 

Yarın gel  -     ecek        -     im

                     zaman eki      kişi eki

 

Gel           -    meli         -     ler

                 zaman eki       kişi eki

 

ÇEKİM EKLERİ (ÖZET OLARAK)

 

A) İSİM ÇEKİM EKLERİ:

 

1) Çokluk Eki:

 

İsimlerin sayı bakımından çokluğunu bildirirler.

 

Örnek: elmalar,çocuklar ,öğrenciler.

 

 

2) Hal Ekleri:

 

- i,-e,-den,-de ekleridir.

 

Örnek:

 

Kitabı ver (belirtme hali)

 

Yola bak (Yönelme hali)

 

Evden geliyorum (Çıkma hali)

 

Sende kaldı (Bulunma hali)

 

Uyarı: Çekim eki sıfat yaparsa yapım eki olur:

 

Örnek:

 

Sıradan insanlarla işim olmaz.(Sıfat yapmıştır ve bu yüzden yapım eki olmuştur)

 

Bunlar gözde çocuklardır.(Sıfat yapmıştır ve bu yüzden yapım eki olmuştur)

 

Sudan sebeplerle yanıma gelme (Sıfat yapmıştır ve bu yüzden yapım eki olmuştur)

 

 

3) İyelik ekleri:

 

Eklendiği isimlerin kime ait olduğunu ifade eder.

 

Örnek: Kitabım, kitabın, kitabı, kitabımız, kitabınız, kitapları

 

Püf Noktası: İyelik eklerini, ismin başına benim, onun, bizim, sizin, onların” zamirlerini getirerek bulabiliriz.

 

Örnek:

 

(Senin) kitabın

 

(Onun) kitabı

 

Kitabı eskimiş. (Onun) Kitabı eskimiş. (oldu öyleyse buradaki “-ı” eki iyelik ekidir.)

 

Kitabı düşürmüş. (Onun) Kitabı düşürmüş. [olmadı öyleyse buradaki “-ı” eki hal ekidir (Belirtme Durumu Eki).]

 

 

4) İlgi ekleri (Tamlama Ekleri):

 

ın, in, un, ün” biçimindedir. Belirtili isim tamlaması kurar.

 

Örnek: kapı-n-ın kol-u , müdür-ün oda-sı

 

 

5) Eşitlik Eki:

 

“-ca,-ce” biçimindedir.

 

Örnek:

 

Sence bu doğru mu?

 

Çocukça davranma

 

 

6) Ek eylem Ekleri:

 

İsim soylu sözcükler yüklem yapma göreviyle kullanılan eklerdir.

 

Örnek: iyi-y-im, iyi-sin, iyi-dir, iyi-y-iz, iyi-siniz, iyi-dirler, iyi-y-miş, iyi-y-se

 

 

B)FİİL ÇEKİM EKLERİ

 

1)Zaman ekleri (Bildirme Kipleri):

 

Fiillerde hareketin yapıldığı zamanı bildirir.

 

Örnek:

 

gel-miş (Duyulan geçmiş zaman)

 

oku-du (görülen geçmiş zaman)

 

gid-i-yor (şimdiki zaman)

 

yat-acak (Gelecek geçmiş zaman)

 

al-ı-r (Geniş geçmiş zaman)

 

 

2)Dilek kipleri:

 

Fiillerde dilek, şart, istek, gereklilik… gibi anlamları karşılayabilmek için getirilen kip ekleridir.

 

Örnek:

 

Gider-se-m gelmem (Dilek-şart kipi)

 

Biraz daha oturayım (istek kipi)

 

Ders çalışalım (istek eki)

 

Artık git-meli-y-im (Gereklilik kipi)

 

Bunları da oku-sun (Emir eki)

 

Dışarı çıkın (Emir eki)

 

 

3)Şahıs Ekleri:

 

Fiildeki eylemi gerçekleştiren şahsı belirtmek için getirilen eklerdir. Fiillerde kip eklerinden (bilgi yelpazesi.net) sonra gelirler.

 

Örnek: Geliyor-um, çalışmalı-sın, yaptı- okusa-k , üzülür-üz koşacak-sınız yürüdü-ler

 

KONUYU DAHA İYİ ANLAMAK

İSTERSENİZ AŞAĞIDAKİ VİDEOLARIMIZI

İZLEYEBİLİRSİNİZ

 




 

TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<


TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORULAR
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<


TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

....

9. **Yorum**
->Yorumu: şahane bir site burayı sevdimm 
->Yazan: Buse. Er 

8. **Yorum**
->Yorumu: SIZIN SAYENIZDE YÜKSEK BIR NOT ALDIM SIZE TESSEKÜR EDIYORUM...
->Yazan: sıla

7. **Yorum**
->Yorumu: valla bu site çok süper .Bu siteyi kuran herkimse Allah razi olsun tüm ödevlerimi bu siteden yapiyorum.saolun mugladan sevgiler...:).
->Yazan: kara48500..

6. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel bir site. kurucularına çok teşekkür ederim başarılarınızın devamını dilerim.
->Yazan: Tuncay.

5. **Yorum**
->Yorumu: ilk defa böyle bi site buldum gerçekten çok beğendim yapanların eline sağlık. 
->Yazan: efe .

4. **Yorum**
->Yorumu: ya valla çok güzel bisi yapmışınız. Çok yararlı şeyler bunlar çok sagolun 
->Yazan: rabia..

3. **Yorum**
->Yorumu: Çok ii bilgiler var teşekkür ederim. Çok süper... Ya bu siteyi kurandan Allah razı olsun ..... süperrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr. Çok iyiydi. isime yaradı. Her kimse bu sayfayı kurduğu için teşekkür ederim 
->Yazan: pınar..

2. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel site canım ben hep her konuda bu siteyi kullanıyorum özellikle kullanıcı olmak zorunlu değil ve indirmek gerekmiyor
->Yazan: ESRA..

1. **Yorum**
->Yorumu: Burada muhteşem bilgiler var hepsi birbirinden güzel size de tavsiyeederim. 
->Yazan: Hasan Öğüt.

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz: