TÜRK EDEBİYATI 10. SINIF 2. DÖNEM 3. YAZILI SORULARI (5) (CEVAP ANAHTARLI)

… – …  EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI …………………..… OKULU 10/… SINIFI

TÜRK EDEBİYATI 2. DÖNEM 3. YAZILISI

Tarih: …/…/……

ADI SOYADI:………………………… NU:………….. PUAN:………

1.Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su                     1. Ey göz, gönlümdeki ateşlere, gözyaşından su saçma, böylesine                                Kim bu denli dutuşan odlara kılmaz çare su                    tutuşan ateşlere su çare kılmaz.

 

5.Suya versin bağ-ban gülzar-ı zahmet çekmesin                 5.Bahçıvan boşuna zahmet çekmesin, gül bahçesini suya versin, bin gül              Bir gül açılmaz yüzün tek verse bin-gülzâre su                bahçesine su verse, senin yüzün gibi bir gül açılmasına imkân yoktur.

7.Ârızın yâdiyle nem-nâk olsa müjgânım n'ola                       7.Yanağını hatırlarken kirpiklerim ıslansa bunda şaşılacak ne var? Gül
  Zâyi olmaz gül temennâsiyle vermek hâre su                 yetiştirmek isterken, dikene verilen su boşa gitmez.   

11.Ravza-ı kûyuna her dem durmayıp eyler güzâr                11. Su, durmadan senin mahallendeki bahçeye doğru akıyor. Galiba
Âşık olmuş gâlibâ ol serv-i hoş reftâre su                         o, hoş yürüyüşlü sevgiliye âşık.

16.Tıynet-i pâkini rûşen kılmış ehl-i âleme                            16. Su temiz tabiatını âleme aydınlık (berrak) kılmış ve Hazret-i                 
İktidâ kılmış tarîk-i Ahmed-i Muhtâr'e su                            Muhammed'in, yoluna girmiştir.

19.Mu'ciz-i bir bahr-i bî-pâyan imiş âlemde kim                     19. Onun mucizi âlemde öyle nihayetsiz bir hidayet denizidir ki, binlerce
Yetmiş andan bin bin âteş-hâne-i küffâre su            kâfir  tapınağına o denizden hidayet ermiştir.

 23.Hâk-i pâyine yetem der ömrlerdir muttasıl                      23. Su senin ayağının toprağına erişeyim diye durmadan, ömürler
Başını taştan taşa vurup gezer âvâre su                           boyu başını taştan taşa vurarak âvâre gezer durur.

30.Yümn-i na'tinden güher olmuş Fuzûlî sözleri                  30. Na'tının uğuru ile Fuzulî'nin sözleri nisan yağmurundan vücuda gelen        
Ebr-i nîsandan dönen tek lü'lü-i şeh-vâre su               büyük inci tanelerine benzemiştir.

31Hâb-ı gafletten olan bîdâr olanda Rûz-ı Haşr                 31. Mahşer günü gaflet uykusundan uyandığımda ve hasret gözyaşlarından
Eşk-i hasretten dökende dîde-i bîdâre su                    uykusuz gözlerim su döktüğünde (ağladığımda) umduğum odur ki, mahrum

olmayayım, vaslının çeşmesi senin yüzüne teşne olan bana su versin.
         fâ î lâ tün /fâ î lâ tün /fâ î lâ tün /fâ î lün

1. Yukarıdaki kasidenin bölümlerini  gösteriniz. (10 puan)

2. Konusuna göre kaside çeşitlerinden tevhid, münacaat, hicviye ve mersiyeyi  açıklayarak bu kasidenin konusuna  göre türünü nedeniyle birlikte yazınız.(15puan)

3. Matla  beytini kasidenin üstünde gösteriniz.(5 Puan)

4. Şiirden telmih, hüsn-i talil, nida, teşhis,tezat sanatlarına birer örnek bulunuz.(20 puan)

5.Şiirin kalıbını “7” numaralı beyit üzerinde uygulayınız. (10 puan)

6.

Bir safâ bahşedelim gel şu dil-i nâ-şâda

Gidelim serv-i revânım yürü Sa’d- âbâd’a

İşte üç kayık iskelede âmâde

Gidelim serv-i revânım yürü Sa’d- âbâd’a

Yukarıdaki dörtlüğü şairin edebî kişiliği ve dönemin zihniyeti ile ilişki kurarak açıklayınız.(10 puan)

7. Makalat’ın kim tarafından yazıldığını belirterek eserde karşılaştırılan olumlu ve olumsuz yargıları aşağıdaki  tabloya yazınız.(10 puan)

8. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların yanına D yanlışların yanına Y yazınız. (10 puan)

Dede Korkut Hikayeleri Dede korkut tarafından yazılmıştır.  (      )

Mesneviler olay (bilgi yelpazesi.net) çevresinde gelişen metinlerdendir. (       )

Cemşid u Hurşid’in teması kahramanlıktır. (      )

Baki eserlerinde  dinî  konularda hiç değinmemiştir. (       )

Battalname‘de Anadolu’nun İslamlaştırıldığı dönemde  Müslüman Türklerle Bizanslıların savaşları anlatılır. ( )

9.Boşlukları uygun şekilde doldurunuz. (10 puan)

Rubai nazım biçiminin Fars edebiyatındaki en önemli temsilcisi  …………………………………………..……………………   divan şiirine Türklerin kattığı bir nazım şeklidir.

Dede Korkut Hikayeleri …………………………………………… den  ………………………………………………  geçiş örneğidir.

Danişmend-name ……………………….. Türkçesi ile yazılmıştır.