|
Eğitim Öğretim İle İlgili Yazılar, Araştırmalar, Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Coğrafya Dersi İle İlgili Konu Anlatımlar
DOĞU ANADOLU BÖLGESİ’NİN BÖLÜMLERİ VE ÖZELLİKLERİ (2) İLE İLGİLİ KONU ANLATIM (COĞRAFYA KONU ANLATIMI)
Bölge ülkemizin doğusunda yer alır. Kuzeyde Karadeniz Bölgesi, Batıda İç Anadolu ve Akdeniz Bölgesi, güneyinde Güneydoğu Anadolu Bölgesi, doğuda Gürcistan, Ermenistan, Nahçivan, İran ve güneydoğuda Irak komşularıdır.
Ülkemizin en büyük bölgesidir. Yükseltisi en fazla olan bölgemizdir. Nüfus yoğunluğu en az olan bölgemizdir. Maden ve hidroelektrik santral bakımından birinci sırada olan bölgemizdir. Günlük ve yıllık sıcaklık farklarının en fazla olduğu bölgemizdir. Büyük baş hayvancılığın en fazla yapıldığı bölgemizdir.
Kendi içinde dört farklı bölüme ayrılmıştır.
1. Yukarı Fırat Bölümü
2. Erzurum-Kars Bölümü
3. Yukarı Murat Van Bölümü
4. Hakkari Bölümü
1. YUKARI FIRAT BÖLÜMÜ:
Doğu Anadolu Bölgesinin batısında yer alır. Doğu Anadolu Bölgesi’nin en büyük ve en yoğun nüfuslu bölümüdür.
Dağlar: Mercan dağları ve Güneydoğu Toroslar’dır.
Ovalar: Elbistan, Malatya, Elazığ, Muş, Erzincan Tercan ovalarıdır.
İklim: Bölümde karasal iklim etkilidir. Kar yağışı ve don olayları sık görülür. Bozkır bitki örtüsü bölümde yaygındır.
Akarsular: Fırat’ın kolu olan Karasu, Murat ırmakları bölümün en önemli akarsularıdır. Bölümden kaynağını alan ve Basra Körfezi’ne dökülen Fırat ırmağı üzerinde sulama ve elektrik enerjisi elde etmek amacıyla yararlanılır.
Barajlar: Fırat üzerinde Keban, Karakaya ve Atatürk barajları vardır.
Nüfus: Doğu Anadolu Bölgesi’nin en yoğun nüfuslu bölümüdür. Nüfus verimli ovalar üzerinde toplanmıştır. Malatya, Elazığ, Erzincan, Bitlis, Bingöl ve Tunceli önemli şehirleridir. Erzincan deprem kuşağı üzerinde yer alan bir ilimizdir.
Tarım: Bölümdeki ovalarda buğday, arpa, şekerpancarı, tütün ve baklagiller üretilir. Sulanabilen ovalarda sebze ve meyve tarımı yapılır. Malatya kayısısı ile ünlü şehrimizdir. Bölümdeki otlakların fazlalığından dolayı küçük ve büyükbaş hayvancılık yapılır.
Madenler: Bölümün en önemli madeni linyittir. Çıkarılan linyit Afşin-Elbistan termik santralinde elektrik enerjisi üretiminde kullanılır. Krom, çinko, bakır, demir bölümde çıkarılan diğer madenleridir.
Sanayi:
Malatya -> Şeker sigara, pamuklu dokuma, yem, süt ürünleri fabrikaları ile et kombinalarıdır.
Elazığ -> Ferrokrom, şeker ve çimento fabrikaları
Turizm: Selçuklu ve Osmanlılardan kalma tarihi eserler Elazığ’a bağlı tarihi Harput şehri ve Hazar Gölü önemli turizm yerleridir.
2. ERZURUM-KARS BÖLÜMÜ:
Doğu Anadolu Bölgesi’nin kuzeydoğusunda yer alır.
Platolar: Erzurum, Kars ve Ardahan platoları
Ovalar: Erzurum ve Iğdır ovaları
Dağlar: Kargapazarı, Allahuekber ve Palandöken dağları
İklim: Şiddetli karasal iklim görülür. Yaz yağışlarından dolayı bitki örtüsü gür çayırlıklardan oluşur.
Akarsular: Karasu, Aras ve Kura nehirleridir. Aras ve Kura nehirleri kaynağını bölümden alıp Azerbaycan’da birleşerek Hazar Denizi’ne dökülür.
Göller: Çıldır gölü
Nüfus: Doğu Anadolu Bölgesi’nin en sık nüfuslu yerlerindendir. Nüfus verimli ovalarda toplanmıştır. Erzurum, Kars, Ardahan ve Iğdır önemli şehirleridir.
Tarım ve Hayvancılık: Tarım alanlarının azlığı ve gür çayırlıkların çokluğundan dolayı hayvancılık tarıma göre daha çok gelişmiştir. Erzurum-Kars Bölümü ülkemizde büyükbaş hayvancılığın en fazla yapıldığı yerdir. Tarım hayvancılıktan sonra gelir. Iğdır Ovası çevresine göre daha ılıman bir iklime sahip olduğundan burada buğday, şekerpancarı, meyve, sebze ve pamuk üretilmektedir.
Madenler: Linyit, manganez, kaya tuzu ve oltu taşı
Turizm: Palandöken ve Sarıkamış kayak merkezleri, Erzurum’da Selçuklulardan kalma eserler, Kars’ta Ani kalesi, kaplıcalar önemli turizm yerleridir.
3. YUKARI-MURAT VAN BÖLÜMÜ:
Van Gölü ile Yukarı Murat Havzası’nı içine alır.
Dağlar: Ağrı, Tendürek, Süphan ve Nemrut volkanik dağları ile Bingöl ve Şerafettin dağları
Ovalar ve Platolar: Muş, Bulanık, Eleşkirt, Yüksekova ve Başkale Ovası
|
İklim ve Bitki Örtüsü: Karasal iklim görülmesine rağmen Van Gölü’nün etkisinden dolayı Van Gölü ve çevresi ılıman bir iklime sahiptir. Karasal iklime bağlı olarak bitki örtüsü bozkırdır.
Nüfus: Bölümde nüfus seyrektir. Nüfus ovalarda toplanmıştır. Van, Muş ve Ağrı önemli şehirleridir.
Akarsular: Fırat’ın kolu olan Murat nehri ve Dicle’nin kolu olan Botan çayı.
Göller: Van Gölü (Bu göl bulunduğu yerdeki çukurluğun önünün Nemrut dağından çıkan lavlarla tıkanması sonucu (bilgi yelpazesi.com) oluşmuştur. Göl sularının dışarıya akıntısı olmadığından suları sodalıdır. Yurdumuzun en büyük ve en derin gölüdür.)
Tarım ve Hayvancılık: Otlakların geniş yer kaplamasından dolayı hayvancılık önemlidir. Düz vadi tabanlarında ise buğday, arpa, şekerpancarı, sebze ve meyve yetiştirilir.
Turizm: Van Gölü, Nemrut krater gölü, İshakpaşa Sarayı ve kaplıcalar önemli turizm değerleridir.
4. HAKKARİ BÖLÜMÜ:
Yurdumuzun güneydoğu köşesini kaplayan çok dağlık bir yerdir.
Dağlar: Güneydoğu Toroslar ve Buzul Dağı (Cilo Dağı)
İklim ve Bitki Örtüsü: Bölümde şiddetli karasal iklim görülmektedir. Kış mevsimi uzun ve bol kar yağışlı geçer. Dağların yüksek kesimlerinde biriken karlar zamanla sıkışıp sertleşerek buzulları oluştururlar. Buzul dağları üzerinde buzullar ve buzul şekilleri oluşmuştur. Karasal iklime bağlı olarak bitki örtüsü bozkırdır.
Ovalar ve Platolar: Yüksekova
Akarsular: Diclenin kolları olan Büyük Zap ve Botan çayları
Nüfus: Bölüm ülkemizin en seyrek nüfuslu yerlerindendir. En büyük yerleşim merkezleri Hakkari ve Şırnak’tır.
Yer altı Kaynakları: Şırnak’taki asfaltit madenidir.
Tarım ve Hayvancılık: Halkın geçim kaynağı hayvancılıktır. Küçükbaş hayvan yetiştiriciliği ve ticareti önemli gelir kaynağıdır. Bölümde arıcılık da yapılır. Çok az olan tarım alanlarında genellikle buğday ve çavdar ekimi yapılır.
|
>>>TIKLAYIN <<<
“COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN <<<
“COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN <<<
|