eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > tarih dersi ile ilgili konu anlatımlar > tc inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersi ile ilgili konu anlatımlar

MOSKOVA ANTLAŞMASI, MOSKOVA ANTLAŞMASI’NIN ÖNEMİ (İNKILAP TARİHİ KONU ANLATIM)

16 Mart 1921

Karşılıklı olarak, Osmanlı ve Rus çarlığının sona erdiği kabul ediliyor. Sovyet Rusya, Misak-ı Milli sınırlarını kabul ediyor. İlk kez bir devlet TBMM ve onun düzenini tanıyor. İtilaf devletlerine karşı güç birliği sağlanmıştır. Rusya I.Dünya Savaşı'nda İtilaf Devletleri'yle birlikte savaşmıştı. Ancak 1917'de Rusya'da Bolşevik (komünist) İhtilali çıkmış ve rejim değişmişti. Rusya'daki yeni yönetim savaştan çekilmiş ve savaş sırasında yapılan gizli anlaşmaları açıklamıştı. İtilaf Devletleri de Rusya'ya cephe almışlardır. Birinci İnönü Zaferi'nin kazanılmasından Rusya ile yapılan görüşmeler sonucu Moskova Antlaşması imzalandı (16 Mart 1921). Ortak düşmana sahip olmak, iki eski düşman devleti yan yana getirmişti.

 Moskova Antlaşmasının Sonuçları:

-Doğu sınırımız çizildi.

- Sovyet Rusya Misak-ı Milli'yi tanıdı.

-  İki taraftan birinin tanımadığı devletler arası bir antlaşmayı diğeri de tanımayacaktı. (Sovyet Rusya bu madde ile Sevr'i tanımayacağını ilan etti.)

- Her iki taraftan birinin tanımadığı devletlerarası bir anlaşmayı diğeri de tanımayacaktı.

- Bu maddeye göre Ruslar Sevr'i tanımadığını kabul etmiş oluyordu.

- Boğazlar'ın uluslar arası ticarete açılması için her iki taraf Karadeniz ve Boğazlar'ın bağlı olacağı rejimin kesin biçimde hazırlanması işinin, kıyı devletlerin temsilcilerinden oluşmak üzere daha sonra yapılacak bir konferansa katılacaktır. Ancak bu konferansta alınan kararların Türkiye'nin egemenliğine ve onun başkenti olan İstanbul'un güvenliğine zarar vermemesi gerekir.

- Türkiye terimi Misak-ı Milli ile çizilen sınırları kapsamaktadır. (Bu madde ile Misak-ı Milli ilk defa güçlü bir batılı devlet tarafından kabul edilmiştir.)

- Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya arasında yapılmış olan anlaşmalar geçersizdir. (Bu madde iki ülkede de köklü rejim değişikliklerinin olduğunu gösteriyor.)

- Sovyet-Rusya kapitülasyonları kaldırdığını kabul etmiştir. Kapitülasyonlar Rusya'ya 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması ile verilmiştir. (Rusya kapitülasyonları kaldıran ilk devlettir.)

- Her iki taraf da aralarındaki ilişkileri geliştirmek için ekonomik, parasal antlaşmalar yapacak, demir yolu, telgraf hatları geliştirilecek yolcuların ve ticaret eşyasının ülkelere girip çıkmasında o ülkenin yürürlükte bulunan yasaları uygulanacaktır. (Yeni Türk Devleti bu antlaşmasıyla asırlardan beri topraklarımızda emelleri olan büyük bir devletle dostluk kurmuştur. Maddi açıdan da yardım elde etme imkânı bulmuştur.)

- Batum'daki egemenlik hakkı Gürcistan'a aittir. (Bu madde Misak-ı Milli sınırlarından verilmiş ilk tavizdir.)

- Her iki taraf da toprakları üzerinde karşı tarafın hükümet rejimini yıkmayı amaçlayan örgütlerin kurulmasına izin vermeyeceğini taahhüt etmiştir. (Bu madde ile Sovyet-Rusya'nın Türkiye'ye yönelik komünizm propagandasının ve faaliyetlerin engellenmesi amaçlanmıştır.)

- Her iki taraf da savaşta tutsak alınan askerleri iade edecektir.

 Antlaşmanın Önemi:

-Bu antlaşma ile Sovyet Rusya TBMM'yi resmen tanıdı. Böylece (bilgi yelpazesi.com) iki yeni devlet Osmanlı Devleti'nin ve Çarlık Rusya'sının sona erdiğini kabul etti.

-Doğu sınırımızda güvenlik sağlandığından, bölgedeki kuvvetler diğer cephelere aktarıldı.

-Moskova Antlaşması TBMM için büyük bir başarı olmuştur. Ankara Hükümeti ilk kez büyük bir devletle eşit koşullarda bir antlaşma yaparak bu devlete Misak-ı Milliyi kabul ettirmiştir.

 Moskova Antlaşması'nın İmzalanma Gerekçeleri

-TBMM Hükümeti'nin 1. İnönü savaşını kazanması

-Tarafların rejimlerini kalıcı ve köklü hale getirmek

-Rusya’nın Boğazlar bölgesinde İtilaf devletlerinin hakimiyet kuracak olmasından endişe duyması

-TBMM Hükümeti'nin verdiği bağımsızlık mücadelesinde Sovyet Rusya’nın desteğine ihtiyaç duyması

-TBMM’nin sömürgeciliğe karşı mücadele vermesi

-Sovyet Rusya ve TBMM Hükümeti'nin İtilaf devletlerini ortak düşman kabul etmeleri

 Moskova Antlaşması, TBMM Hükümeti adına Ali Fuat Cebesoy tarafından imzalanmıştır.

Moskova Antlaşmasının Maddeleri

-Osmanlı Devleti ile Çarlık Rusya arasında şimdiye kadar yapılmış olan tüm anlaşmalar geçersizdir.

-Boğazlar konusu Karadeniz’e kıyısı olan devletlerin temsilcilerinin katılacağı bir konferansta ele alınacaktır.

-Türkiye terimi Misakı-Milli ile çizilen sınırları kapsamaktadır.

-Her iki taraftan birinin tanımadığı bir antlaşmayı diğer devlette tanımayacaktır.

-Her iki devlette toprakları üzerinde karşı tarafın hükümet rejimini yıkmayı amaçlar nitelikteki örgütlerin kurulmasına izin vermeyecektir.

-Her iki tarafta savaş esirlerini iade edecektir.

-Sovyet Rusya, TBMM Hükümetinin Gürcistan ve Ermenistan ile imzaladığı antlaşmalarla belirlenen sınırlarını Batum’un Gürcistan’a verilmesi şartı ile tanımıştır.

>>>TIKLAYIN<<<

“TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

“TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<