eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > Türkçe dersi ile ilgili konu anlatımlar > cümlede anlam ile ilgili konu anlatımlar

AMAÇ SONUÇ CÜMLELERİ AMAÇ SONUÇ NEDİR TANIMI ÖRNEKLERİ ÖZELLİKLERİ KOLAY YOLLARI YOLU (CÜMLEDE ANLAM) (TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM)

 

Cümleyi okuduğumuz zaman işi yapan kişi o işi yapmak için bir "HEDEF, AMACI" olduğunu söylüyorsa bu tür cümlelere AMAÇ SONUÇ cümleleridir.

 

Cümlede anlatılan olayın, sonucun, yargının yapılmasının bir amacı varsa o cümleye amaç sonuç cümlesi denir.

 

Sonuç bildiren bir yargıyla o sonucun hangi amaçla yapıldığını anlatan bir başka yargıdan oluşan cümlelerdir.

 

İşi yapan kişi yaptığı işi (sonucu) hangi amaçla yaptığını söyler.

 

Amaç ve Sonuç bölümleri olmak üzere 2 cümleden oluşurlar.

 

Amaç Sonuç Mu Neden Sonuç Mu Anlamanın

1. Kolay Yolu Püf Noktası:

Cümlede geçen “İÇİN” kelimesinin yerine “AMACIYLA” kelimesini koyup okuyun. Anlamsızsa “Sebep Sonuç”, Anlamlıysa “Amaç Sonuç” cümlesidir.

Bu yöntemi kullanırsanız cümlenin amaç sonuç mu yoksa sebep sonuç mu olduğunu hemen kavrarsınız.

 

Örnek:

 

Parayı göndermek için bankaya gitti.

Parayı göndermek AMACIYLA bankaya gitti.

=>>Anlamlı oldu o zaman amaç sonuç cümlesidir.

 

Parası yetmediği için onu alamadı.

Parası yetmediği AMACIYLA onu alamadı.

=>> Anlamsız oldu o zaman sebep sonuç cümlesidir.

 

Hesabı ödemek için cüzdanını çıkardı.

Hesabı ödemek amacıyla cüzdanını çıkardı.

(ANLAMLI) (AMAÇ SONUÇ)

 

Bir Hatırlatma:

Bazı cümlelerde “için” kelimesi yerine bazı aynı görevi yapan kelime veya ekler kullanılmış olabilir. O kelime veya eklerin yerine “AMACIYLA” kelimesini koyun.

 

Parayı göndermeye bankaya gitti.

Parayı göndermek amacıyla bankaya gitti.

(ANLAMLI) (AMAÇ SONUÇ)

 

Parası yetmediğinden onu alamadı.

Parası yetmediği amacıyla onu alamadı.

(ANLAMSIZ) (NEDEN SONUÇ)

 

Derdini anlatmak üzere ayağa kalktı.

Derdini anlatmak amacıyla ayağa kalktı.

(ANLAMLI) (AMAÇ SONUÇ)

 

Amaç Sonuç Mu Neden Sonuç Mu Anlamanın

2. Kolay Yolu Püf Noktası:

Cümleyi okuduktan sonra cümleye AMACI NE veya HANGİ AMAÇLA sorusunu sorun. Cevap veriyorsa AMAÇ SONUÇ, cevap vermiyorsa NEDEN SONUÇ cümlesidir.

 

Örnek:

 

İlaç almak için eczaneye gittim.

(AMACIM NE=> İlaç almak)

Cevap verebildiği için AMAÇ SONUÇ CÜMLESİ)

 

Yaşlandığı için yürümekte zorluk çekiyor.

(AMACI NE=> Yaşlandığı için)

Cevap VEREMEDİ, cevap SAÇMA olduğu için NEDEN SONUÇ CÜMLESİ)

 

Amaç Sonuç Mu Neden Sonuç Mu Anlamanın

3. Kolay Yolu Püf Noktası:

Sonuç bölümü dışındaki bölümdeki olaya GERÇEKLEŞMİŞSE NEDEN SONUÇ, GERÇEKLEŞMEMİŞSİ AMAÇ SONUÇ'tur.

 

Örnek:

 

Su içmek için mutfağa gittim.

(Su içtim mi? Hayır, henüz içmedim.)

(GERÇEKLEŞMEMİŞ => AMAÇ SONUÇ)

 

Sular kesildiği için banyo yapamadım.

(Sular kesilmiş mi? Evet, sular kesilmiş.)

(GERÇEKLEŞMİŞ => NEDEN SONUÇ)

 

Su içmek için mutfağa gittim.

(Su içtim mi? Hayır, henüz içmedim.)

(GERÇEKLEŞMEMİŞ => AMAÇ SONUÇ)

 

Amaç Sonuç Cümlelerine Örnekler:

 

- Biraz hava almak ve dinlenmek için arkadaşlarıyla Pazar günü pikniğe gideceklermiş.

 

- Onunla bu durumu bütün ayrıntılarıyla değerlendirmek üzere tekrar bir araya geleceğiz.

 

- Ona sık sık öğüt verirdi; iyi bir insan olsun diye.

 

- Okula onu görmeye gittim.

 

- Borçlarından kurtulmak için evini satmış.

 

- Ailesini görmek için Almanya’ya gitmiş.

 

- Başbakan, ticari anlaşmalar yapmak üzere yurtdışına çıkıyor.

 

- Bu, bizi birbirimize düşürmek maksadıyla söylenmiş bir sözdür.

 

- Birinci olmak için daha çok çalışmalıyım.

 

- Şair, şiirinde herkes anlayabilsin diye yalın bir dil kullanmış.

 

- Yazar,eleştirmene şirin görünmek maksadıyla iki yüzlü davranıyor.

 

- Sınavı kazanmak için çok çalışmış.

 

- Bildiklerini anlatmak üzere karakola başvurdu.

 

- Dersi geçebilmek için gece gündüz çalışıyorum.

 

- Onu mutlu edelim diye ona bisiklet aldık.

 

- Öfkesini yenmek için dışarı çıktı.

 

- Yoksulluktan kurtulmak için şehre göç etmiş.

 

- Kardeşi iyileşsin diye Allah'a dua ediyor.

 

- Yürü, sağlıklı kal. (Sağlıklı kalmak için yürü.)

 

- Kilo vereyim diye spor yapıyor.

 

- Para kazanmak için memleketinden ayrıldı.

 

- Yazar, eleştirmene şirin görünmek maksadıyla iki yüzlü davranıyor.

 

- Bildiklerini anlatmak üzere karakola başvurdu.

 

- Bu sıkıntılara sınavı kazanalım diye katlanıyoruz.

 

- Yabancı dil öğrenmek için kursa gidiyor.

 

KONUYU DAHA İYİ ANLAMAK İSTERSİNİZ

AŞAĞIDAKİ VİDEOMUZU İZLEYEBİLİRSİNİZ

 

 

NEDEN SONUÇ CÜMLESİ NEDİR 

 

Cümleyi okuduğumuz zaman işi yapan kişinin o işi yapmasına başka bir iş SEBEP, NEDEN oluyorsa bu tür cümleler NEDEN SONUÇ veya SEBEP SONUÇ cümleleridir.

 

Bir cümlede ifade edilen yargılardan birinin neden, diğerinin sonuç olabilecek şekilde birlikte kullanılmasıyla meydana gelen cümleye neden sonuç cümlesi veya sebep sonuç cümlesi denir.

 

İşi yapan kişi meydana gelen olayın (sonucun) hangi nedenden meydana geldiğini söyler.

 

Neden ve Sonuç bölümleri olmak üzere 2 cümleden oluşurlar.

 

Sebep sonuç cümleleri, bir fiilin neden veya hangi sebeple yapıldığını söyleyen cümlelerdir.

 

Neden Sonuç Cümlelerine Örnekler:

 

- Hasta olduğu için işi erken bıraktı. (Bu cümleyi "İşi erken bıraktı." şeklinde söyleseydik sadece sonuç cümlesi olurdu. Çünkü "İşi erken bıraktı." diyor ama "İşi neden erken bıraktığını" söylemiyor olurdu.)

 

- Malzeme yetersizliğinden inşaat yarım kaldı.

 

- Yorgunluktan uyuyakaldı.

 

- Seni ziyaret edemedim, çünkü hastaydım.

 

- Yağmurun yağmasıyla herkes içeri kaçıştı.

 

- Kazanamama korkusuyla gece gündüz çalışıyor.

 

- Maddi imkansızlık yüzünden okuyamamış.

 

- Okulların açılmasıyla masraflar arttı.

 

- Seni uyandırmayalım diye radyoyu açmadık.

 

- Yağmur yağınca maç iptal oldu.

 

- Malzeme yetersizliğinden inşaat yarım kaldı.

 

- Fazla ışık gözlerime dokunduğundan perdeyi kapattım.

 

- Büyükbaba öldü, sonra üzüntüsünden büyükanne öldü.

 

- Müdür, yaşlı adama ters ters baktı. Adamcağız utancından büzüldükçe büzüldü.

 

- Saha çamur olduğu için maç ertelenmiş.

 

- Kar yağdığı için çocuklar kardan adam yapmaya başladı.

 

- Derse geç kaldım diye yok yazıldım.

 

- İçeri giremedik çünkü kapı kapalıydı.

 

- Hakan Bey'e katkılarından ötürü teşekkür ederiz.

 

- Hastalandığım için okula gidemedim.

 

- Çocukların susuzluktan dudakları çatlamıştı

 

- Şiddetli soğuklardan elleri ince ince yarılmıştı.

 

- İşler bitmediği (bilgi yelpazesi.net) için tatile çıkamadık.

 

- Unutkanlığı yüzünden havaalanından geri dönmek zo­runda kalmış.

 

- İşlerin sıkışıklığından dolayı ne tiyatroya gidebiliyorum, ne sinemaya.

 

- Ağaçların dalları fırtınadan kırılmış.

 

- Dün gece ince giyindiğinden çok üşümüş.

 

- Gecikmesinden ötürü çocuğa çok kızdılar.

 

- Yoğun kar yağışı yüzünden Ankara - İstanbul seferleri iptal edilmiş.

 

- Elindeki işi bitiremediğinden bir hafta kadar yeni bir iş alamayacağını söyledi.

 

- Derslere sürekli geç gelmesi ve ödevlerini zamanında yapmaması öğretmenini çok kızdırıyordu.

 

- Sizi sevdiğimden dolayı böyle davranıyorum.

 

- Bundan dolayı akşam size gelemeyiz.

 

- Çiçekleri gece sula; daha çabuk büyür.

 

- Bir daha böyle konuşma; beni üzüyorsun.

 

- Yoğun kar yağışı yüzünden Ankara - İstanbul seferleri iptal edilmiş.

 

- Elindeki işi bitiremediğinden bir hafta kadar yeni bir iş alamayacağını söyledi.

 

- Derslere sürekli geç gelmesi ve ödevlerini zamanında yapmaması öğretmenini çok kızdırıyordu.

 

Amaç-Sonuç ve Neden-Sonuç Arasındaki Fark

İşin, hareketin, eylemin gerçekleştirme amacıyla birlikte verildiği yargılara amaç-sonuç cümleleri denir. Bu cümlelerle en çok karıştırılan, neden-sonuç (gerekçeli yargı) cümleleridir.  Karıştırmamanın pek çok püf noktası vardır. Ancak temel olarak yapılması gereken; karşımıza çıkan cümle ya da soru her ne olursa olsun, ilk sormamız gereken soru “Hangi Amaçla” sorudur. Bu soruya cevap alabiliyorsak amaç-sonuç, alamıyorsak neden-sonuç cümlesidir. Çokça yapılan hata, ilk soru olarak “Neden, Niçin” sorularını soruyor olmanızdır. Bu sorulara hem amaç-sonuç hem de neden-sonuç cümleleri cevap verir. Bu bakımdan bu soruları yöneltmeyin cümleye. Amaç-sonuç cümlelerinde bir hedef vardır ve hedefe ulaşmak söz konusudur. Neden-sonuç cümlelerinin ise böyle bir hedefi yoktur. Orada bir eylem vardır ve o yargının gerekçesi (nedeni) anlatılır.

NOT: Birçok yazılı ve test sorularında: “Aşağıdakilerden hangisinde yargı (eylem) gerekçesiyle birlikte verilmiştir?” şeklinde sorularla karşılaşacaksınız. Bu sorularda istenen “NEDEN-SONUÇ”tur. Ya da: “Hangisi kendinden önceki cümlenin gerekçesidir?” Yine bu soru tarzında da “NEDEN-SONUÇ” istenmektedir, diyebiliriz.

NOT: Sorularda karşınıza SEBEP-SONUÇ olarak da çıkabilir. Böyle de sorulsa sizden NEDEN-SONUÇ cümlesi isteniyor demektir.

·        Anneannemi ziyaret etmek maksadıyla evden çıktım.  Sorumuzu yöneltelim: “Hangi amaçla evden çıktın?”

    CEVAP: Anneannemi ziyaret etmek maksadıyla (amacıyla). Cevap aldık. Hedefini öğrendik. O hâlde bu amaç-sonuç cümlesidir.    

·        Kar yağışından dolayı okullar tatil edildi. “Hangi amaçla tatil edildi?” Ya da kar yağışı bir hedef olabilir mi? Bu zaten bizim elimizde olan bir durum da değildir. Cevap alamadığımız için bu bir NEDEN-SONUÇ cümlesidir.

 

 

TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<


TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORULAR
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<


TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

Yorumlar

......
..

19. **Yorum**
->Yorumu: Ben türkçe az konuşabiliyor.nasıl öğrenebilir
->Yazan: İclal deniz...


18. **Yorum**
->Yorumu: İnşallah 100alırım Amiiiiin
->Yazan: Esma


17. **Yorum**
->Yorumu: Gerçekten harika olmuş. Ellerinize sağlık. 
->Yazan: DfoŞho


16. **Yorum**
->Yorumu: yapana helal olsun beeee. iyiymiş ama aynısı çıkmaz sınavda öğretmenimiz kendisi yapıyor yinede örnek almıştır belkiiii olabilir . teşekkür ederim yapana 
->Yazan: zeynep azra


15. **Yorum**
->Yorumu: Püf nokta sini da veriyor çok guzel
->Yazan: Ý.e.k tr.....

14. **Yorum**
->Yorumu: Bütün ödevleri buradan yapiyorum
->Yazan: Thug Life

13. **Yorum**
->Yorumu: çok ama çok güzel bi site ya 
->Yazan: kader 

12. **Yorum**
->Yorumu: bu site çok güzel
->Yazan: bak

11. **Yorum**
->Yorumu: çok teşekkür ederim işime çok yaradı 
->Yazan: didem

10. **Yorum**
->Yorumu: güzel örnekler verilmiþ gözüme girdi bu site
->Yazan: selen

9. **Yorum**
->Yorumu: merhaba. mek için ve mek üzere ilgeçlerinin farkı nedir? bu sorunun cevabını netten çok aradım ama düzgün bir cevap bulamadım. yardım ederseniz sevinirim teşekkürler
->Yazan: zehra...

8. **Yorum**
->Yorumu: güzelmiş çok beğendim ellerinize sağlık 
->Yazan: ÖĞRETMEN KIZI ERVA

7. **Yorum**
->Yorumu: valla cok güzel bir sayfa kardeşimle kız arkadaşı hepsini burdan yazdı 
->Yazan: sudem ceyhan

6. **Yorum**
->Yorumu: Çok yararlı ve güzel bir site olmuş. Benim işime çok yaradı. Emek verip uğraştığınız için teşekkürler.
->Yazan: AKİF .

5. **Yorum**
->Yorumu: Çok güzel bir site beğendim teşekkürlerrr
->Yazan: elifsu.

4. **Yorum**
->Yorumu: Amaç Sonuç Cümleleri Eylemin hangi amaca bağlı olarak gerçekleştiğinin belirtildiği cümlelerdir. Amaç-sonuç cümleleri, eyleme sorulan "hangi amaçla?" sorusuna cevap verir. Bu tür cümlelerde de "için, diye, üzere" gibi edatlardan yararlanılır. Örnek » Sınavı kazanmak için çok çalışmış. Yukarıdaki cümlede yükleme "hangi amaçla çalışmış?" sorusunu yönelttiğimizde "sınavı kazanmak için" cevabını alıyoruz. Yüklemin yapılış sebebi bildirildiği için bu cümle sebep-sonuç cümlesidir. » Bildiklerini anlatmak üzere karakola başvurdu. » Kilo vereyim diye spor yapıyor. » Yazar, eleştirmene şirin görünmek maksadıyla iki yüzlü davranıyor. » Ona sık sık öğüt verirdi; iyi bir insan olsun diye. Amaç-Sonuç Cümleleri ile Neden-Sonuç Cümleleri Arasındaki Fark Amaç-sonuç cümleleri, neden-sonuç cümleleri birbirine çok benzemekte bu yüzden sık sık karıştırılmaktadır. Amaç-sonuç cümleleri ile neden-sonuç cümlelerini ayırt etmek için şu yolu izlemeliyiz: Amaç-sonuç ile neden-sonuç cümlelerinin karıştırılmasının en büyük sebebi amaç-sonuç cümlelerinin, neden-sonuç cümlelerini bulmak için kullandığımız "neden?" sorusuna da cevap verebilmeleridir. Bu yüzden amaç-sonuç cümlelerinin sorulduğu sorularda önce mutlaka "hangi amaçla?" sorusu sorulmalıdır. Eğer önce "neden?" sorusunu sorarsak neden-sonuç cümlesini amaç-sonuç sanarak yanılırız. 
->Yazan: sedef.

3. **Yorum**
->Yorumu: yapanaların ellerinesağlık çok güzel bir site
->Yazan: buğra.

->Yazan   : berat
->Yorumu: helal be bu siteyi yapan kişlere çok güzel site.

->Yazan : begüm
->Yorumu: çok güzel bir konu anlatimi var bu siteye girdime pisman dilim iyiki bu siteye girmisim
Ayni ögretmen sibel yazici oglu gibi anlatiyor adina grek yok nasilsa bütün ögretmenler ayni anlatir deyil mi?.

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz: