|
eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > Türkçe dersi ile ilgili konu anlatımlar > cümlede anlam ile ilgili konu anlatımlar
SİTEM BİLDİREN CÜMLELER
"Sitem cümleleri"; bir kişi ya da bir grubun olumsuz, eleştirel ya da hayal kırıklığına uğramış duygularını ifade etmek amacıyla kullanılan cümlelerdir. Bu tür cümlelerde genellikle bir şikâyet, eleştiri, haksızlık hissi veya kızgınlık bulunur. Sitem cümleleri, kişinin kendini ifade etme ihtiyacını karşılamak için kullanılırken, karşısındaki kişi ya da gruptan bir değişiklik veya düzeltme beklentisi içerir.
Örnekler:
· Yıllarca fedakârlıklarda bulunduk, şimdi telefonlarımızı bile açmıyorsun.
Bu cümlede kırgınlık sinirlenmeden dile getirilmiştir."Telefonlarımızı bile açmıyorsun." ifadesi kişinin bizzat yüzüne söylenmiştir. Öyleyse bu cümle, sitem cümlesidir.
· En yakın arkadaşın olarak buraya kadar geldim, insan arayıp hoş geldin demez mi?
Cümlede birisi arkadaşına bir sitemde bulunmuştur. Arkadaşının ona olan soğuk tavrı ona dokunmuştur. Kırılmış olduğunu ve üzüntüsünü sinirlenmeden onun yüzüne söylemiştir. Bu da bir sitem cümlesidir.
· Ameliyat oldum günlerce hastanede kaldım. Bir kez olsun insan arkadaşını arayıp ziyaretine gelmez mi?
Kişilere kırıldığımızı, üzüntü duyduğumuzu; kızmadan, sinirlenmeden belirtmeye sitem; bu duygunun belirtildiği cümlelere de sitem cümleleri denmektedir. Sitem cümlelerinde hoşlanılmayan durum kişinin bizzat yüzüne söylenir. Bu cümlede de arkadaşının kendisini ziyaret etmemesine, arayıp sormamasına sitemde bulunulmuştur.
· Sosyal medya üzerinden arkadaşlık isteği gönderdim, bakmamışsın bile.
Bu cümlede kişi kırıldığı konuyu belirtmiş ve bunu da kişinin yine yüzüne söylemiştir. Dolayısıyla sitem cümlesidir, deriz.
GÖNÜL KOYMA, SİTEM, KIZGINLIK ANLAMI TAŞIYAN CÜMLELER, ÖZELLİKLERİ (TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM
Sözü ya da hareketleriyle, birinin, bir kimseyi kırdığını, üzdüğünü veya gücendirdiğini öfkelenmeden dile getiren cümleler sitem anlatımlı; sözü söyleyenin bir kişiye kızdığını anlatan cümlelerse kızgınlık anlamlı cümlelerdir.
Örnek:
Her hafta sonu toplanıp kıra gidersiniz de beni çağırmazsınız.
İnsan, kendisine bunca emeği geçen insanı bir kere de olsa arayıp sorar.
Dediklerimi yapma da göreyim seni!
Sen kim oluyorsun da bana karşı böyle konuşuyorsun!
|
>>>TIKLAYIN<<<
“TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORULAR”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
“TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
|