|
eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > vatandaşlık anayasa insan hakları dersi ile ilgili konu anlatımlar
YASAMA SORUMSUZLUĞU, YASAMA DOKUNULMAZLIĞI (VATANDAŞLIK, ANAYASA VE İNSAN HAKLARI DERSİ KONU ANLATIMLAR)
Yasama sorumsuzluğu:
Yasama sorumsuzluğu niteliği itibariyle “mutlak” bir sorumsuzluktur. Anayasa buna bir istisna getirmemiştir. Anayasa milletvekilleri “sorumlu tutulamaz” demektedir.
Anayasa bu sorumluluk için cezai sorumluluk – hukuki sorumluluk gibi ayrım yapılmamıştır. Yasama sorumsuzluğu kurumu, milletvekillerinin hiçbir şeyden çekinmeden, vicdan rahatlığıyla söz söylemelerini ve düşüncelerini açıklayabilmelerini amaçlamıştır. Bu sebeple bu sorumsuzluk mutlak olmalıdır. Yasama sorumsuzluğu süreklidir. Milletvekilinin yasama sorumsuzluğuna giren bir fiilden dolayı, milletvekilliği sıfatı sona erse dahi milletvekili hakkında hukuki veya cezai bir işlemde bulunamaz.
TBMM üyeleri meclis çalışmalarındaki oy ve sözlerinden, Mecliste ileri sürdükleri düşüncelerden; o oturumdaki başkanlık divanının teklifi üzerine meclisçe başka karar alınmadıkça bunları meclis dışında tekrarlamak ve açıklamaktan sorumlu tutulamazlar. Yasama sorumsuzluğu en kısa tanımıyla milletvekillerinin söz hürriyetini korur.
Hayat boyu sürecek olan sorumsuzluk milletvekilini cezai takibatlara karşı mutlak olarak korur.
Sorumsuzluğun meclis veya başka bir organ tarafından kaldırılması söz konusu değildir.
Yasama Dokunulmazlığı:
Milletvekilinin ikametgahına arama yapılabilir. Anayasada aramaya engel bir hüküm yoktur. Yasama dokunulmazlığı mutlak değildir, nispi koruma sağlar. Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından kaldırılabilir.
Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili meclis kararı olmadıkça tutulamaz, tutuklanamaz, sorguya çekilemez ve yargılanamaz.
Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlamak kaydıyla anayasanın 14 üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dışındadır.
Seçimden önce veya sonra milletvekiline verilmiş bir ceza hükmünün uygulanması üyeliğin sona ermesine bırakılır.
Dokunulmazlığı kaldırılan üye tekrar seçilirse başka bir işleme gerek olmadan dokunulmazlığını elde eder.
TBMM siyasi parti guruplarından yasama dokunulmazlığı ile ilgili görüşme yapılamaz.
Dokunulmazlığı kaldırılan bir milletvekilinin (bilgi yelpazesi.net) hangi fiilden yargılanacaksa onunla sınırlı olarak hakkında kovuşturma yapılabilir.
Sorumsuzluk mutlak, dokunulmazlık nispidir.
Sorumsuzluk devamlı dokunulmazlık geçicidir.
NOT: Yasama dokunulmazlığı TBMM Genel Kurulu tarafından basit çoğunluğun alacağı karar ile kaldırılır. Dokunulmazlığın kaldırılması kararlarına karşı ilgili milletvekili ya da başka bir milletvekili yedi gün içinde Anayasa Mahkemesinden iptalini isteyebilir. Anayasa mahkemesi kararını 15 gün içinde açıklar. Dokunulmazlığın kaldırılması milletvekilliği sıfatını sona erdirmez; ancak milletvekilliği sona erdiğinde dokunulmazlıkta biter.
|
>>>TIKLAYIN<<<
“VATANDAŞLIK, ANAYASA, İNSAN HAKLARI DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORULAR”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
“VATANDAŞLIK, ANAYASA, İNSAN HAKLARI DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
|