Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Yazılı Soruları, Yazılı Arşivi > Türk Edebiyatı Yazılı Soruları > Türk Edebiyatı 10. Sınıf 1. Dönem 1. Yazılı Soruları

TÜRK EDEBİYATI 9. SINIF 1. DÖNEM 1. YAZILI SORULARI (15)

 

… – … EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ………..……..… OKULU 9/… SINIFI

TÜRK EDEBİYATI DERSİ 1. DÖNEM 1. YAZILISI

 

AD SOYAD: …..……………

NU: ….

 

1. Doğal destanların özelliklerinden 4 tanesini yazınız.

 

 

 

2.

MÖ 7. asırda Türk-İran savaşlarında ün kazanmış, İran ordularını defalarca mağlup etmiş bir Türk hükümdarını anlatır. Bu hükümdar daha sonra İran-lılarca hile ile öldürülmüştür. Onun İran destanlarındaki adı Afrasyap'dır. Hakkında söylenmiş bir sagu Divan-ı Lügati’t-Türk'te bulunmuştur. Ancak bununla ilgili asıl bilgi Şehname adlı İran destanında vardır.

a) Yukarıda hakkında kısaca bilgi verilen destan nedir?

 

b) Hangi Türk boy veya devletine aittir?

 

3. Satuk Buğra Han Destanı kahramanı ile Manas Destanı kahramanı hangi ortak ideal etrafında birleşmiştir?

 

 

4. Uygur destanlarından olan GÖÇ DESTANI göç olayından hareketle hangi hususî mesajı vermektedir? Yani özellikle hangi temayı vurgulamaktadır?

 

 

 

Alp Er Tunga öldi mü

Issız ajun kaldı mu

Ödlek öçin aldı mu

Emdi yürek yırtılur

11. yüzyıl Türk şiiri

 

Saçma ey göz eşkden gönlümdeki odlara su

Kim bu denli dutuşan odlara kılmaz çare su …

 

Arızın yâdiyle nem-nâk olsa müjgânım n'ola

Zayi olmaz gül temennâsiyle vermek hâre su

16. yüzyıl Türk şiiri

 

Eyâ dostlar kulak salıng aydugumga

Ne sebebdin altmış üçde kirdim yirge

Mi’râc üzre hak Mustafa ruhum kördi

Ol sebepdin altmış üçde kirdim yirge

13. yüzyıl Türk şiiri

 

5.

a) Yukarıda verilen dört metni karşılaştırarak Türk edebiyatının niçin ve hangi ölçütlere göre dönemlere ayrılma ihtiyacı hissedildiğini açıklayınız.

 

 

b) Dönemlere ayrılmadan bütün halinde incelenirse ne olurdu?

 

 

6. Atasözlerimizin destan dönemindeki adı nedir?

 

 

Yine günlerden bir gün:

Oğuz Kağan bir yerlerde Tanrı’ya yalvarırken:

Karanlık bastı birden, bir ışık düştü yerden!

Öyle bir ışık indi, parlak aydan, güneşten

7.

a) Yukarıdaki Oğuz Kağan Destanı’ndan alınan bölümde mit unsurunu bulunuz.

 

 

b)  Mitler destanların hangi yönünü göstermektedir?

 

 

 

8.

a) Yazı örneği görülen Göktürk kitabelerinin Türk edebiyatı açısından önemi nedir?

 

 

 

b) Yazıtların isimlerini yazınız.

 

 

 

Katılsa karılsa tutup edgü iş

İşi edgü bolsa kılur edgü iş

İyi arkadaş edinerek onlarla düşüp kalkmalı. İnsanın iyi arkadaşı olursa kendisi de iyi olur.

 

Kişi yası kolma özüng kılma yas

Neçe edgülük kıl hava arzu bas

Başkasının zararını isteme kendin de zarar verme. Hep iyilik yap kendi he-va hevesine hâkim ol.

9. Karahanlı hükümdârı Tabgaç Buğra Han’ın has hacipliğini yapan Balasagunlu Yusuf (bilgi yelpazesi. com) tarafından yazılan yukarıdaki beyitlerin bulunduğu eseri adı, yazılış tarihi, nazım biçimi, ahenk unsurları, bakımlarından değerlendiriniz.

ADI   : …….

YAZILIŞ TARİHİ : …….

NAZIM BİÇİMİ : …….

AHENK UNSURLARI : …….

 

10. Aşağıdaki tabloyu doğru kavramlarla tamamlayınız.

 

I)

Bir âh edeceğim dağa taşlara

Aks eylesin feryâdımız ağlasın

Can ciğer dayanmaz bu ateşlere

Evim, mülküm bünyâdımız ağlasın

…

Der Zülâlî yazmış takdîr mukadder

Kalk kardeşim istiyor ihtiyar peder

Fâtiha isterler mahşere kadar

Kabr içinde ecdâdımız ağlasın

 

II)

Ulışıp eren börleyü

Yırtıp yaka urlayu

Sıkrıp üni yurlayu

Sıgtap közi örtülür

…

Begler atın urgurup

Kadgı anı turgurup

Mengzi yüzi sargarup

Körküm angar türtülür

 

III)

Olsun gamında bencileyin zâr u bî-karâr

Âfâkı gezsin ağlayarak ebr-i nev-bahâr

Tutsun cihânı nâle-i murgân subh-dem

Güller yolunsun âh u figân eylesin

Sümbüllerin mâtem edüp çözsün ağlasın

Dâmâne döksün eşk-i firâvânı kûhsâr

 

Bence, senin ölümünün acısıyla bir yerde duramadan inleyip gezinen ilkbahar bulutları ufukları ağlayarak gezsin, senin ölümüne ağlayarak yaş döksün.(ki öyledir)

Her sabah vakti kuşların çığlıkları cihanı kaplasın. Güller yapraklarını döksün, ah etsin, feryat etsin. (ki öyle yapmaktadır.)

Sümbüller senin ölümün için matem tutup saçlarını çözsün. Dağlar (üzerlerindeki bulutlar sayesinde) eteklerine bol bol gözyaşı döksün. (ki öyledir)

11. Yukarıda farklı dönemlere ait farklı edebî türlerden üç örnek verilmiştir.

Bu edebî türlerin isimleri ve birlikte anılmalarını sağlayan ortak özellikleri nedir?

 

 

 

Yalvın anın közi

Yelkin anın özi

Tolın anın yüzi

Yardı menin yürek

(Koşuk’tan)

Onun gözü büyüleyicidir

Onun canı hafif, (bedeni narindir)

Onun yüzü dolunay gibidir

Benim yüreğimi paramparça etti

 

Tiriglik tilese özing ölmegü

Kılınçıng sözüng edgü tut ey bügü

(Yusuf Has Hacip, Kutadgu Bilig)

Ey hakîm, bilge kişi, kendin ölümsüz olmak, özünü diri tutmak istersen işin de sözün de iyi olsun

12. Yukarıda verilen ve farklı dönemlere ait olan iki şiir örneğini tema, nazım birimi, ahenk unsurları, dil ve anlatım özellikleri bakımından karşılaştırınız.

TEMA   :

 

NAZIM BİRİMİ  :

 

AHENK UNSURLARI :

 

DİL VE ANLATIM  :

 

 

13. Edebiyat tarihinin görevlerinden dört tanesini aşağıdaki tabloya yazınız.

 

14. Atabetü’l-Hakâyık isimli eserden alınan bu şiiri tema,  biçim özellikleri, yazım amacı, dil ve anlatım özellikleri bakımından inceleyiniz.

 

TEMA   :

 

BİÇİM ÖZELLİKLERİ :

 

YAZIM AMACI  :

 

DİL VE ANLATIM  :

 

 

15. Divan-ı Lügat'it-Türk isimli eserin 4 özelliğini yazınız.

 

 

 

 

16. 'Türk destanları, konuları' eşleştirilmesi, hangi seçenekte doğru değildir?

A) Alp er Tunga: Alp Er Tunga'nın halkıyla Çin'e göçü

B) Oğuz Kağan: Hun hükümdarı Mete Han'ın yaşamı

C) Şu: Makedonya kralı İskender'le Şu'nun savaşları

D) Bozkurt: Türklerin dişi bir kurttan türeyişi

E) Ergenekon: Ergenekon'da çoğalan Türklerin dağı eritip çıkmaları

 

17. 'Göç' destanı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Uygur destanı olduğu

B) Kansu eyaletinde, Doğu Türkeli'ne yapılan göçü anlattığı

C) Beş Balığ kentinin kurulmasına değinildiği

D) Doğal destan olduğu

E) Uygur - İran savaşlarını konu edindiği

 

18. Aşağıdakilerden hangisi doğal destan'ın oluşum özelliklerinden biri değildir?

A) Toplumu derinden etkileyen bir olayın olması

B) Bu olayın toplumun katkılarıyla çeşitlenip, boyutlanması

C) Dilce yoğunlaşması, neşelenmesi; olaylarda birlikteliğin sağlanması

D) Usta bir 'derleyici' tarafından derlenerek yazıya geçirilmesi

E) Derleyenin olayları kişisel yeteneklerini kullanarak düzenlemesi, gerekirse yeniden oluşturması

Sagu, ……………denilen yas törenlerinde okunurdu.

 

19. Bu cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Sığır B) Şölen C) Yuğ D) Toy E) Kurultay

 

20. Aşağıdakilerden hangisi bir yönüyle diğerlerinden tamamen ayrılır?

A) Altun Yaruk

B) Sekiz Yükmek

C) Irk Bitig

D) Türeyiş

E) Kalyanamkara ve Papamkara Hikâyesi

 

21. Aşağıdaki Türklerin kullandığı alfabelerle yazılmış “Türk” ve “Türkiye Cumhuriyeti” yazıları ile Altun Yaruk’tan iki dize örneği vardır. Örneklerin altlarındaki boşluklara

a) alfabelerin isimlerini ,

b)  yazılış yönlerini yazınız.

 

BAŞARILAR DİLERİM…

 

“TÜRK EDEBİYATI 10. SINIF 1. DÖNEM 1. YAZILI SORULARI ”
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“TÜRK EDEBİYATI YAZILI SORULARI ” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“YAZILI SORULARI, YAZILI ARŞİVİ ” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“TÜRK EDEBİYATI KONU ANLATIMLAR ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

“TÜRK EDEBİYATI SORU BANKASI, TEST SORULARI ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

“EĞİTİM ÖĞRETİM İLE İLGİLİ BELGELER ” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<