Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Yazılı Soruları, Yazılı Arşivi > Türk Edebiyatı Yazılı Soruları > Türk Edebiyatı 10. Sınıf 2. Dönem 2. Yazılı Soruları

EDEBİYAT 10. SINIF 2. DÖNEM 2. YAZILI SORULARI (14) (TEST)

 

… – … EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI ……..………..… OKULU 10/… SINIFI

TÜRK EDEBİYATI DERSİ 2. DÖNEM 2. YAZILISI

 

ADI SOYADI:……………… NU:….  PUAN:…

 

İşitin ey yarenler

Aşk bir güneşe benzer

Aşkı olmayan kişi

Misali taşa benzer

1. Bu dizeleriyle 13. yüzyıldan günümüze seslenen düşünceleri, sanat gücü, dil ve anlatımıyla Türk tasavvuf edebiyatının en güçlü temsilcilerinden biri olan ve şiirlerinde yalın bir Türkçe kullanan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A-)Sultan Veled                  B-)Mevlana

C-)Pir Sultan Abdal             D-)Yunus Emre

E-)Hacı Bektaşı Veli

 

2. Aşağıdaki beyitlerin hangisinde redif kullanılmamıştır?

A-) Bir başka kerem beklemez artık gelecekten

Kam aldı bilir kendini, ömründe felekten

B-) Gövdeler, varsa gönülden cevherini

Yürek olmazsa bilekler çekemez hançerini

C-) Önde uzun bir kışın soldurduğu etekler

Sonra dönen, dönerken inleyen tekerlekler

D-) Tekerlekler yollara bir şeyler anlatıyor

Uzun yollar bu sesten silkinerek yatıyor

E-) Vakit gelir, saçlara dolunca aklar

İşte o anda, son bir pişmanlık başlar

 

Sessizce düşünsek duyacaklar bir gün

Olmazları olmuş sayacaklar bir gün

Onlar bu vehimle ellerinden gelse

Rüyalara sansür koyacaklar bir gün

3. Bu dörtlüğün nazım biçimi nedir?

A-)Şarkı                  B-)Rubai                  C-)Türkü

D-)Mani                  E-)Muhammes

 

I- Hoca Dehhani                      II- Avni

III- Muhibbî                            IV- Neşati

V- Fıtnat Hanım                      VI-  Gevherî

VII- Şeyh Galip                      VIII- Seyranî

IX- Nefi                                   X- Nâbi

4. Yukarıdaki isimlerden kaç tanesi Divan şiiri sanatçısı olarak ün kazanmamıştır?

A) 1  B) 2  C) 3    D) 4    E) 5

 

İnsanın var oluşunu anlatan tasavvufi şiirlerdir. Allah’tan geldik, Allah’a döneceğiz inancını işleyen şiirlerdir. Buna göre önce ruh yaratılır, sonra vücut. Zamanı geldiğinde her ruh maddi dünyaya iner. Bu ruh sırayla bitkiye, hayvana, insana en son olarak da insan-ı kâmile geçer. Bu ruh oradan da ilk ve tek kaynak ruh olan Allah’a döner ve onunla birleşir. İşte bu olayları anlatan şiirlere ------------------------ adı verilir.

5. Yukarıdaki metinde boş bırakılan yere gelmesi gereken kavram nedir?

A) Devriye                B) Şathiye                C) Tecellî

D) Ahiyye                 E) Nutuk

 

Bre ağalar, bre beyler

Ölmeden bir dem sürelim

Gözümüze kara toprak

Girmeden bir dem sürelim

 

Aman hey Allahım aman

Ne aman bilir ne zaman

Üstümüzde çayır çemen

Bitmeden bir dem sürelim

6. Yukarıdaki dörtlükler hangi nazım biçiminden alınmıştır?

A) Semai              B) Koşma              C) Mani

D) Koşuk             E) Varsağı

 

7. Aşağıdakilerden hangisi destan ve halk hikâyesinin benzer özelliklerinden değildir?

A) Kurmaca metindir.

B) Sözlü ürünlerdir.

C) Olağanüstü kahramanlar ve olaylar vardır.

D) Anonimdir.

E) Tümüyle manzum metindir.

 

Hâk-i pâyine yetem der ömrlerdir muttasıl

Başını taştan taşa urup gezer âvâre su

8. Bu beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Suyun aktığı ırmağın kenarındaki taşlara çarparak gitmesi farklı bir şekilde yorumlanarak hüsn-i ta’lil sanatı yapılmıştır.

B) Suyun hedefine ulaşmak için çaba sarf eden bir kişi olarak düşünülmesi suya kişilik kazandırmıştır.

C) İntak sanatı kullanılarak suya insana ait bir özellik verilmiştir.

D) Şiirde Azerî lehçesi kullanılmıştır.

E) Şair kendisini sevgiliye ulaşmak isteyen bir âşık olarak tasavvur etmiş ve bu hâlini kendini su ile özdeşleştirerek anlatmıştır.

 

Benden selam olsun Bolu Beyi’ne

Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır

Ok gıcırtısından kalkan sesinden

Dağlar sadâ verip seslenmelidir

9. Yukarıdaki dörtlük nazım biçimi bakımından “koşma” olduğuna göre nazım türü nedir?

A) Epik şiir          B) Koçaklama       C) Güzelleme

D) Taşlama         E) Ağıt

 

Dostu ger zehr-i mâr içse olur âb-ı hayat

Hasmı su içse döner elbette zehr-i mâre su

10. Bu beyit için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) “âb-ı hayât” ile “zehr-i mâr” arasında karşıtlık vardır.

B) Telmih sanatına başvurulmuştur.

C) Alındığı nazım biçiminin ilk beyti değildir.

D) Anlam bakımından birbiriyle ilgili olan kelimeler kullanılmıştır.

E) Alındığı nazım biçiminin nesib bölümünden önce yer almıştır.

 

11. Aşağıdaki bilgilerden hangisi Divan şiiri ile ilgili değildir?

A) Genellikle süslü, sanatlı bir dil kullanılmakla birlikte, Türkî-i Basit akımının etkisiyle oluşturulan şiirlerin lisanı daha sadedir.

B) Göz için kafiye esas alınmıştır.

C) Nazım şekilleri kesin sınırlarla birbirinden ayrılmış, kurallara bağlanmıştır.

D) Duygu ve düşünceler, “mazmun”larla anlatılır

E) Usta şairlerin şiirlerine nazire yapmak yadırganmıştır.

 

İnce boyunlu kalem kulaklı

Terazi tabanlı uğru yelekli

Bir geyik sîmâlı hâtun bilekli

Kalkana benziyor döşü kır atın

---

Oklar uçup gider şahinler gibi

Merd de aşıp gider aslanlar gibi

Kılıçlar oynaşır ceylanlar gibi

Kesilir ne başlar meydan içinde

12. İki ayrı koşmadan alınan yukarıdaki dörtlüklerin farklı yönü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nazım türü                    B) Nazım birimi

C) Şiir geleneği                 D) Kafiye örgüsü

E) Nazım biçimi

 

1

Dağlar ile taşlar ile

Çağırayım Mevlâ'm seni

Seherlerde kuşlar ile

Çağırayım Mevlâ'm seni

2

Su dibinde mâhî ile

Sahralarda âhû ile

Abdal olup "Yâ Hû!" ile

Çağırayım Mevlâ'm seni

3

Gökyüzünde İsâ ile

Tur dağında Musa ile

Elindeki asa ile

Çağırayım Mevlâ'm seni

4

Derdi öküş Eyyûb ile

Gözü yaşlı Yâ'kûb ile

Ol Muhammed mahbûb ile

Çağırayım Mevlâ'm seni

5

Bilmişim dünya hâlini

Terk ettim kıyl ü kaalini

Baş açık ayak yalını

Çağırayım Mevlâ'm seni

6

Yûnus okur diller ile

Ol kumru bülbüller ile

Hakk'ı seven kullar ile

Çağırayım Mevlâ'm seni

13. Yukarıdaki dörtlükler Yunus Emre’nin bir ilahi-sine ait olduğuna göre Dini-Tasavvufi Halk Edebiyatı nazım şekli “ilahi”nin özellikleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Koşmalarda olduğu gibi son birimde şairin adı ya da mahlası bulunur.

B) Genellikle kendine özgü bir ezgi eşliğinde söylenen, ezgisi ile de dini bir lirizm ihtiva eden bir yapısı vardır.

C) Tasavvuf ruhuna uygun dinî mistisizme uygun temalar işlenir.

D) Mani, (bilgi yelpazesi. com) semai, koşma biçimlerinde olduğu gibi yedili, sekizli, on birli hece ölçüleri ile söylenenleri vardır.

E) Kafiye düzeni olarak mani, semai ve koşmalara benzeyenler olduğu gibi, gazel, rubâî ve şarkı nazım biçiminin kafiye düzenine sahip olanlar da vardır.

 

14. Aşağıdaki eserlerden hangisi karşısında verilen şaire ait değildir?

A)Mecalis-i Seb’a – Mevlana

B)Şikâyetnâme – Fuzûlî

C)Harname – Şeyhi

D)Su Kasidesi – Fuzûlî

E)Dîvân-ı Hikmet – Hoca Dehhani

 

Divan edebiyatında şairlerin şiirlerinin bir arada toplandığı kitaplara divan denir. Halk şairlerinin şiirlerinin bir araya getirildiği defterlere ise ---------- adı verilir.

15. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A-)Şaman

B-)Mızrap

C-)Cönk

D-)Dergi

E-)Cülus

 

1. Nedür bu handeler bu işveler bu nâz u istiğnâ

Nedür bu cilveler bu şîveler bu kâmet-i bâlâ

2. Nedür bu ârız u hatt u nedür bu çeşm ü ebrûlar

Nedür bu hâl-ı hindûlar nedür bu habbe-i sevdâ

3. Nedür bu pîç pîç ü çîn çîn ü ham be-ham kâkül

Nedür bu turralar bu halka halka zülf-i müşk-âsâ

4. Miyânun rişte-i cân mı gümüş âyine mi sînen

Benâgûşunla mengûşun gül ile jâledür gûyâ

5. Vefâ ummaz cefâdan yüz çevirmez Bâkî âşıkdır

Niyâz etmek ana cânâ yaraşur sana istiğnâ

16. Yukarıdaki şiir için söylenen aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Makta beytinin dizelerinin kendi arasında kafiyeli olması gazellerin değişmez özelliklerindendir.

B) Musammat gazel için örnektir.

C) Bütün beyitlerde istifham sanatına yer verilmiştir.

D) Şiirde tam kafiyeye yer verilmiştir.

E) Şiirde Azerî şivesine ait ses özelliklerinin olması şiirin şairi ve dil özellikleri hakkında bize fikir vermektedir.

 

--------------, Divan şiirinin en güçlü şairlerindendir. Temelini bireysel duygu ve sevgide bulan bir şiir anlayışını geliştirmiştir. Türkçe, Arapça, Farsça divanlarında yer alan şiirleri, onun bu üç dili de çok iyi bildiğini göstermektedir. Ona göre şiirin özünü sevgi, temelini bilim oluşturur. Bu düşünceyle sevgiyi evrenin özünü kuran bir öğe olarak algılar. Şiirinin örgüsünü bütünlüğe kavuşturan bir diğer öğe üzüntüdür, sevgiliye kavuşma özleminden, ondan ayrı kalıştan kaynaklanan üzüntü. Üzüntünün, ayrılık acısının, kavuşma özleminin odaklaştığı başlıca yapıtı mesnevi nazım biçimiyle yazılan Leyla vü Mecnun’dur.

17. Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A)Şeyh Galib         B)Nedim                   C)Baki

D)Fuzuli                 E)Hoca Dehhani

 

18. Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatında konularına göre isimlendirilen şiirlerden değildir?

A)Naat                B)Tevhid            C)Mersiye

D)Hicviye           E)Tegazzül

 

19. Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatı için söylenemez?

A-)Şiirde nazım birimi dörtlüktür, yarım kafiye daha çok kullanılmıştır.

B-)Şiirlerin çoğu bir ezgi ile söylenmiştir.

C-)Şiirlerde aruz ölçüsüne hiç yer verilmemiştir.

D-)Manzum ürünler mensur ürünlere göre daha ağırlıktadır.

E-)Düz yazı alanındaki ürünler anonim özellikler taşır.

 

20. Aşağıdakilerden hangisi hamse sahibi bir şairimizdir?

A)Ali Şir Nevai     B)Şeyhi      C)Ahmed Paşa

D)Ahmedi            E)Hoca Dehhani

 

Anonim edebiyatın ezgi ile söylenen bir nazım biçimidir. Aşk, ayrılık, yiğitlik gibi konularda söylenir. Asıl sözlerin bulunduğu bentlerle nakarat bölümlerinden oluşur. Her bendin sonunda tekrarlanan nakarat bölümüne kavuş-tak adı verilir.

21. Bu parçada sözü edilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

A-)Koşma          B-)Destan        C-)Ağıt

D-)Ninni              E-)Türkü

 

Yârim ölmüş anasına söyleyin

Küçük bebeği beleğine beleyin

El edin de şu geyiği eyleyin

Kalk yârim sana geyik getirdim

22. Halk edebiyatından alınan bu dörtlüğün türü aşağıdakilerden hangisidir?

A-)Destan         B-)Ağıt          C-)Mani

D-)Mersiye       E-)Sagu

 

Şiirlerinde coşkun bir lirizm vardır. Lale devrinin eğlence hayatını şiirlerinde başarıyla yansıtmıştır. Şarkılarıyla ün-lü olan şair, mahallileşme akımının öncüsü olmuştur. Şiirlerinde Halk edebiyatının etkileri görülür. Hece ölçüsü ile bir de türkü yazmıştır.

23. Bu parçada sözü edilen divan şairi aşağıdaki-lerden hangisidir?

A)Baki                 B)Ahmedi         C)Nabi

D)Fuzuli               E)Nedim

 

Çukurova bayramlığın giyerken

Çıplaklığın üzerinden soyarken

Şubat ayı kış yelini kovarken

Cennet demek sana yakışır dağlar

24. Yukarıdaki koşmaya işlediği konu açısından hangi ad verilir?

A) Güzelleme            B) Koçaklama             C) Destan

D) Varsağı                E) Semai

 

Destanların ortak özelliklerini içeren örnekler vardır. Bu yönüyle İslam’dan önceki eserlere benzer. Bununla birlikte İslam’ın inanç ve ibadet örneklerini gösteren kahramanları içermektedir. Eser destan geleneğinden halk öykücülüğüne geçiş döneminin ürünüdür.

25. Parçada sözü edilen eser aşağıdakilerden hangisidir?

A-)Türeyiş Destanı                       B-)Atabet’ül Hakayık

C-)Kutadgu Bilig                          D-)Manas

E-)Kitab-ı Dede Korkut

 

Divan şiirinin gelişip kurulmasında etkili olmuştur. Şiirlerinde tasavvufun büyük etkisi görülen ……........, çağın adalet anlayışını eleştiren .................... adlı bir mesnevi yazmıştır. Bu mesnevi fabl türünde mizahi bir eserdir.

26. Parçada boş bırakılan yerlere sırası ile aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A-)Süleyman Çelebi-Vesiletü’n-Necat

B-)Ali Şir Nevai-Mecalisü’n-Nefais

C-)Şeyhi-Harname

D-)Fuzuli-Şikayetname

E-)Aşık Paşa-Garibname

 

27. Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışlığı vardır?

A-)Mesnevi, her beyti kendi arasında kafiyeli nazım biçimidir

B-)Gazel ve kasidenin kafiyelenişi birbirine benzer

C-)Tuyug, yalnızca Türk edebiyatına özgü bir nazım biçimidir

D-)Şarkının bent sayısı 5 ile 15 arasında değişir

E-)Birini eleştirmek, toplumdaki aksaklıkları ortaya koymak için yazılan şiirlere hicviye denir

 

11. yy. dil ürünlerinden olan bu eserin değeri, yalnızca Türk dilinin sözcüklerini toplamak, kurallarını ve yöntem-lerini bildirmek değildir.  Eser edebiyata ilişkin bilgiler, top-lumsal yaşayışa ilişkin ipuçları da verir.

28. Bu paragrafta sözü edilen eser ve yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Divan-ı Hikmet; Ahmet Yesevi

B) Muhakemet-ül Lügateyn; Ali Şir Nevai

C) Divan-ı Lügat-it Türk; Kaşgarlı Mahmut

D) Kutadgu Bilig; Yusuf Has Hacip

E) Atebet-ül Hakayık; Edip Ahmet

 

29. Gazel ve koşmanın karşılaştırılması ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

A) Gazel divan edebiyatına; koşma halk edebiyatına özgü nazım biçimidir

B) Gazelde nazım birimi beyit, koşmada dörtlüktür

C) Gazel aruzun istenilen her kalıbıyla yazıldığı halde koşma genelde hece ölçüsünün 11’li kalıbıyla yazılır

D) Gazel 10–20 beyitten, koşma 7–12 dörtlükten oluşur

E) Gazellerin konusu sevgilinin güzelliği, aşk ve şarap; koşmalarınki ise genellikle aşk, sevgi ve doğa güzellikleridir

 

30. Aşağıdakilerden hangisinde bilgi yanlışlığı yapılmıştır?

A-)Halk edebiyatında daha çok hece ölçüsü kullanılmakla birlikte aruzdan da yararlanılmıştır.

B-)Şathiye, tasavvuf konularının görünüşte alaylı bir söyleyişle dile getirildiği şiirlerdir.

C-)Âşık edebiyatı nazım biçimi olan koşmada “aşk, ayrılık, doğa güzelliği” gibi konular işlenir.

D-)11’li hece ölçüsüyle yazılan semaide dini ve toplumsal konular ele alınır.

E-)Tekke edebiyatı ürünü olan ilahi, zihniyet farklılıklarına göre nefes, deme, âyin gibi farklı isimler alır.

 

BAŞARILAR DİLERİM…

 

“TÜRK EDEBİYATI 10. SINIF 2. DÖNEM 2. YAZILI SORULARI ”
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“TÜRK EDEBİYATI YAZILI SORULARI ” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“YAZILI SORULARI, YAZILI ARŞİVİ ” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“TÜRK EDEBİYATI KONU ANLATIMLAR ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

“TÜRK EDEBİYATI SORU BANKASI, TEST SORULARI ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

“EĞİTİM ÖĞRETİM İLE İLGİLİ BELGELER ” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

EKLEMEK İSTEDİKLERİNİZ VARSA AŞAĞIDAKİ "Yorum Yaz" kısmına ekleyebilirsiniz.