Romantizm (Coşumculuk) Akımı Nedir? Dünya Edebiyatı ve Türk Edebiyatındaki Temsilcileri

Romantizm akımı, 18. ve 19. yüzyıllar arasında Avrupa'da başlayıp yayılan; sanat, edebiyat ve müzik alanlarında önemli bir etki yaratmış olan bir akımdır. Romantizm, Rönesans ve Aydınlanma dönemlerinin etkilerini taşımasına rağmen onlardan farklı bir yaklaşımı benimsemiştir.

Romantizm akımının önem verdiği hususlar:

1. Bireysellik ve Duygusallık: Romantizm, bireyin duygusal dünyasını ve içsel deneyimlerini vurgular. Sanatçılar, duygularını ve kişisel deneyimlerini eserlerine yansıtarak kendilerini ifade etmeye çalışır.

2. Doğa Sevgisi ve Manzara: Romantik sanatçılar, doğaya büyük bir hayranlık duyarlar ve doğanın güzelliklerini, dehşetini ve büyüsünü yansıtmak isterler. Manzara resimleri ve doğa betimlemeleri romantisizmin önemli unsurları arasındadır.

3. Maceraperestlik ve İdealizm: Romantizm, macerayı, keşfi ve bilinmeyene olan özlemi yüceltir. Romantik eserlerde sıkça karşımıza çıkan kahramanlar, idealist ve tutkulu kişilerdir.

4. Geçmişe Özlem ve Melankoli: Romantik sanatçılar, geçmişe olan özlemi ve eskimeye yüz tutmuş değerleri sıklıkla dile getirirler. Geçmişin masumiyetini ve huzurunu idealize ederler.

5. Ulusal Kimlik ve Folklorik Unsurlar: Romantizm, ulusal kimliğin önemini vurgular. Eserlerde yerel mitler, efsaneler ve folklorik unsurlar sıkça kullanılır.

6. Eleştirel ve İsyan Eğilimi: Romantik sanat, toplumsal kurallara ve sınırlara karşı çıkar. Sistemi ve otoriteyi sorgular, bireyin özgürlüğünü ve duygusal tatminini ön planda tutar.

7. Estetik ve Sanatsal Özgürlük: Romantizm, sanatçıya geniş bir özgürlük alanı tanır. Sanatın kurallarını kendi içinde belirleme ve sınırları zorlama eğilimi ön plana çıkar.

Romantizm akımı; edebiyattan resme, müzikten felsefeye kadar geniş bir alanda etkisini göstermiş ve Avrupa kültürüne derin izler bırakmıştır. Bu dönemin eserleri, insanın duygusal ve ruhsal derinliklerine ulaşma çabasını yansıtan önemli bir mirastır.

Romantizm Akımı Özellikleri

· Romantizm akımı, duygu ve coşkunun ön planda olduğu bir sanat ve edebiyat akımı olarak kendini gösterir. Bu akımın özellikleri; bireyin duygusal ve öznel dünyasına odaklanması, akıl ve mantık yerine duygu ve hayal gücünün ön plana çıkmasıyla belirginleşir.

· Romantik sanatçılar, eserlerinde kişiliklerini gizlemezler ve iç dünyalarını açıkça ortaya koyarlar.

· Kahramanlar genellikle ya çok iyi ya da çok kötüdür ve eserlerinde bu iyi-kötü çatışması belirgindir. Romantik eserlerde, her sınıftan insanın kendine yer bulması da dikkat çeker.

· Aşk, ölüm, tabiat gibi temalar romantizmde sıkça işlenir.

· Romantikler, edebiyat dilindeki kalıplaşmış kelimeler yerine günlük konuşma dilini tercih ederler; bu da eserlerinde daha sade bir dilin kullanılmasını sağlar.

· Din duygusuna klâsiklerden daha fazla yer veren romantiklerin kahramanları genellikle dindardır.

· Romantizmde ilk olarak tiyatro eserleri ortaya çıksa da daha sonra roman türü ön plana çıkar. Romantik tiyatroda, klâsik tiyatrodaki zaman ve mekân birliği kaldırılmış, bu da sanatçılara daha özgür bir yaratma alanı tanımıştır.

Romantizm Edebiyat Akımı Temsilcileri

§  Vıctor Hugo

§  J.J. Rousseau

§  Goethe

§  Schiller

§  Lamartine

§  Aleksandre Dumas

§  Alfrede de Musset

§  Voltaire

§  Lord Byron

§  Chateaubriand

§  Puşkin

Türk Edebiyatında Romantizm Akımı Temsilcileri

Tanzimat edebiyatındaki eserlerin çoğunluğu romantizm akımının etkisiyle kaleme alınmıştır.

· Namık Kemal (Roman ve tiyatrolarıyla)

· Ahmet Mithat Efendi (İlk romanlarıyla)

· Recaizade Mahmut Ekrem (Şiirleriyle)

· Abdülhak Hamit Tarhan (Tiyatrolarıyla)

· Ziya Paşa (Şiirleriyle)

Klasisizm ve Romantizm Arasındaki Farklar

Klasisizm ve romantizm, edebiyat tarihinde belirgin farklılıklar taşıyan iki önemli akımdır.

· Klasisizm, akıl ve sağduyuyla şekillenen bir anlayışı yansıtırken romantizm ise duygular ve hayal gücü üzerinde yoğunlaşır.

· Klasisizm, mantık ve düzenin ön planda olduğu bir tarzı benimserken, Romantizm daha çok coşku ve duygusal derinliği vurgular.

· Klasisizmde, yazınsal üslup ve kurallara sıkı sıkıya bağlı kalınırken romantizmde bu kurallar daha esnek bir yapıda ele alınır.

· Klasisizm, belirli kurallar ve standartlar çerçevesinde şekillenirken romantizm bu kurallara karşı çıkarak özgürlüğü ve duygusallığı ön plana çıkarır.

· Romantizm, klasisizmin sıkı kalıplarına bir tepki olarak ortaya çıkar.

· Edebiyat tarihinde, klasisizm döneminde roman ve hikâye türleri pek gelişmemişken romantizm bu türlerde önemli bir ivme kazanmıştır.

· Romantizmde milli tarih anlayışı öne çıkarılırken klasisizm daha çok antik Yunan ve Latin edebiyatına dayanır.

· Din duygusu açısından romantizm, daha fazla dinî unsuru içermekte ve önem vermektedir. Klasisizmde ise dini duygu pek öne çıkmamıştır.

· Tür açısından klasisizmde trajedi ve komedi türleri gelişmişken romantizm daha çok dram türüne ağırlık vermiştir.

Bu farklılıklar, her akımın kendine özgü niteliklerini ve edebiyat dünyasına katkılarını ortaya koymaktadır.