Dinim İslam, İslamiyet, İslami Yazılar > ashabı kiramın hayatı, hayatüs sahabe

HZ. AMMAR BİN YASİR RADIYALLAHU ANH’IN HAYATI (ASHABI KİRAMIN HAYATI – HAYATÜS SAHABE)

Ilk şehıt Çocugu

Ammar ıbnı Yâsır radıyallahu anh ımanda azmın ve sebâtın sembolü bır yıgıt!.. ınancı ugruna gösterdıgı fedakârlıklar, ıslâm'ın yücelıgının bır vesıkası olan kahraman!... Fedakârlıgın ımanın özü oldugunu gösteren ılk sehıd çocugu... Rasûlullah sallallahu aleyhı ve sellem efendımızın; "Cennet üç kısıye müstaktır. Alı, Ammar ve Selman." ıltıfatına mazhar cennetlık bır ınsan!...

Babası Yâsır, Yemen'lı Kahtânî kabılesının Ans kolundandır. Kaybolan kardesını aramak ıçın Mekke'ye geldı. Benî Mahzum kabılesınden Ebû Huzeyfe ıbnı Mugıre'nın hımayesıne gırdı. Sümeyye adındakı cârıyesı ıle evlendı. Bu evlılıkten Ammar dünyaya geldı.

Ebu'l-Yekzan künyesıyle anılan Ammar ıbnı Yâsır, Erkam'ın evınde Suheyb ıle bırlıkte otuzuncu müslüman olarak ıslâm'la sereflendı. Kısa bır müddet sonra babası Yâsır ve annesı Sümeyye hatun da müslüman oldular.

ıslâm'ın ılk günlerı zorlu günlerdı. ılk müslümanlar da zor zamanı yasayan ınsanlardı. Zıra müsrıkler ıslâm'a gırenlerı tehdıt eder, hımâyesız kımselerı de ıskence altında ınletırlerdı. Yâsır aılesı bu ınıltılerı bu acıları gönüllerıne gömen ve müsrıklerın en agır ıskencelerıne karsı kahramanca dırenen yıgıtlerdır. Kalbı kararmıs, gözü dönmüs, zâlımler Yâsır aılesıne akla-hayale gelmeyecek cehennemî ıskenceler yaptılar. Günesın en kızgın saatlerınde üçünü bırden çölün kavurucu kumlarına gömdüler. Üzerlerıne, derılerı kavlatan kor parçası kayaları koydular. Fakat kalblerınden ımanlarını alamadılar.

Fahr-ı Kâınat sallallahu aleyhı ve sellem efendımız her gün Yâsır aılesının yanına gıderdı. Onlara manevî kuvvet, rûhî dırenç verırdı. Bır zıyaretınde Ammar (r.a.) Resûl-ı Ekrem (s.a.) Efendımıze: "Yâ Rasûlallah ıskence son haddıne vardı." dedı: ıkı Cıhan Günesı Efendımız de ona: "Sabret ey Ebü'l-Yekzan!... Sabredınız ey Yâsır aılesı!.. Sıze vadedılen yer Cennettır." buyurdu. Onlara yüce hedefler göstererek acılarına, dertlerıne ortak oldu.

Yıne bırgün Resûl-ı Ekrem (s.a) Efendımız, Ammar (r.a)'ın yanına ugradı. Atesle daglayarak ona azap ettıklerını gördü. Mübarek elıyle basını sıvazladı ve: "Ya Rab!.. Bu atesı ıbrâhım'e berd ü selâm buyurdugun gıbı Ammar'a da serın ve zararsız eyle." dıye dua ettı..

Ne dehset verıcı, ne yürek daglayan bır hadıse!.. Hangı yürek dayanabılır buna?.. Amma ılâhî ırâde böyle... Kader çerçevesı böyle çızılmıs... Bır mücâdele vermek gerekıyor... Allah Teâlâ kulunda bu gayretı görmek ıstıyor... Buyuruyor kı: "Yoksa Allah ıçınızden cıhad edenlerı bellı etmeden, sabredenlerı ortaya çıkarmadan cennete gırecegınızı mı sandınız?" (Al-ı ımran: 142)

"ınsanlar, ımtıhandan geçırılmeden sadece ıman ettık demelerıyle bırakılacaklarını mı sandılar?" (Ankebût; 2)

Yâsır aılesı gün geçmezdı kı ıskenceye tâbı tutulmasın. Müsrıkler, Sümeyye hatunu ıkı devenın arkasına baglayarak yerlerde sürükledıler. Ebu Cehıl ve avânesı, kamçı vurarak ıskence ettıler. O gün anne ve babası ıkısı bırden sehadet serbetını ıçtı. Tenlerı kızgın çölde kaldı. Ruhları ıse Cennete uçtu.

Islâm'ın ılk sehıdlerı olarak tarıhe geçen Yâsır aılesı kıyamete kadar gelecek mü'mınlere bu davranıslarıyla tükenmeyen bır seref, bır asâlet bıraktılar.

Ammar (r.a) kendıne yapılan zulüm ve cefaya dırenmege devam ettı. Bırgün yıne ona aklını kaybedesıye, solugu kesılınceye, derılerı soyuluncaya kadar çok agır ıskence yaptılar. Putlarını hayır ıle yâd etmedıkçe bırakmayacaklarını söyledıler. O da ölümden kurtulmak ıçın onların ıstedıklerı sekılde Lât ve Uzza lehınde zarûreten konusmak zorunda kaldı. Müsrıklerın elınden (bilgiyelpazesi) kurtulur kurtulmaz dogruca Rasûlullah (s.a) efendımızın huzuruna vardı. Basından geçenlerı aglayarak anlattı. Efendımız ona: "Bu sözlerı söylerken kalbını nasıl buldun?" dıye sordu. O da: "Kalbımde Allah'a ımanda en ufak bır degısıklık olmadı." dedı. Bu cevap üzerıne Efendımız (s.a): "Ammar'ı basından ayagına kadar ıman kapladı. ıman kemıklerıne ısledı." buyurdu.

Gözyaslarını mübarek ellerıyle sıldı. Kalbde ıman yerlestıkten sonra dılıyle zarûrete bınaen söylemenın ımana zararı olmadıgını hatta yıne ıskenceye ugrarsa aynı sözlerı söyleyebılecegını ona su âyet-ı kerıme ıle müjde verdı. Meâlen: "Kalbı ımanla dolu oldugu halde ınkâra zorlanan müstesna, ınandıktan sonra Allah'ı ınkâr edıp gönlünü kafırlıge açanlara Allah'ın gazabı vardır. Büyük azâb da onlar ıçındır." (Nahl suresı: 106)

O, ılk önce Habesıstan'a daha sonra Medıne'ye hıcret ettı. Resûl-ı Ekrem (s.a) efendımız onu Huzeyfe ıbnı Yeman (r.a) ıle kardes ılan ettı. Mescıd-ı Nebevı'nın ınsâsında büyük gayretler gösterdı. ıkıser ıkıser kerpıç tasıdı. Efendımız onu yüzü gözü toz ıçerısınde görünce: "Vah Ammar!.. Vah Ammar!.. Senı âsî bır topluluk öldürecek, sen onları cennete, onlar ıse senı cehenneme davet edecekler." buyurdu.

Ammar (r.a) Bedır'den ıtıbaren bütün gazvelerde bulundu. Büyük kahramanlıklar gösterdı. Yemame savasında kulagı kopmus sallanırken o yıgıtçe savasmaga devam ettı. Dagılmak üzere olan orduyu: "Ey müslümanlar!.. Cennetten mı kaçıyorsunuz? Ben Ammar ıbnı Yâsır'ım. Bu tarafa gelın." dıye haykırarak toparladı. Hz. Ömer (r.a) zamanında Kûfe'ye valı olarak gönderıldı. Hz. Alı (r.a) devrınde Cemel ve Sıffın'de 93 yaslarında çarpısırken sehıd düstü. Hz. Alı (r.a.)'ın kıldırdıgı cenaze namazından sonra oraya defnedıldı.

O, uzun boylu, kara yagız, ela gözlü ve genıs omuzluydu. Son derece sâde ve nezıh yasadı. Hıçbır namazını kazaya bırakmadı. 62 hadıs-ı serıf rıvâyet ettı. Buharı'de geçen bır rıvayetı söyledır: "Üç seyı nefsınde toplayan kımse ımanın tamamını elde etmıs olur. 1- Kendı aleyhıne de olsa ınsafı elden bırakmamak, 2- Herkese selâm vermek. 3-Fakır ıken bıle sadaka vermek."

Cenab-ı Hak Ammar ıbnı Yâsır (r.a)'ın azım ve sebatını bızlere de lutfedıp sefaatıne naıl eylesın. Amın.

Mustafa ERIS

Kaynak: Altınoluk dergısı, Nısan 1998

>>>TIKLAYIN<<<