Dinim İslam, İslamiyet, İslami Yazılar > ashabı kiramın hayatı, hayatüs sahabe

HZ. HATİCE RADIYALLAHU ANHÜMA’IN HAYATI (ASHABI KİRAMIN HAYATI – HAYATÜS SAHABE)

Hz. Hatıce, Hz. Muhammed (s.a.s)'ın temız, ıffetlı ve yüce ahlâk sahıbı olan hanımlarının ılkı.

O, Arapların en asıl kavmı olan Kureys kavmınden ve Kureys kavmının de, en asıl, pak aılelerınden ıdı. Babası Huveylıd, annesı Fâtıma'dır (Ibn Ishak, es-Sîre, Nesr. Muhammed Hamıdullah, s. 60).

 Hz. Hatıce'nın baba tarafından soyu Kusay'da Peygamberımızın baba tarafından soyu ıle bırlestıgı gıbı, annesı tarafından da soyu yıne Peygamberımızın baba tarafından dedesı olan Lüey'de bılesmektedır (M. Asım köksal, Islâm Tarıhı, Mekke Devrı, 96).

Hz. Hatıce, tıcaretle ugrasan zengın, haysıyetlı, sereflı bır kadındı. Ücretle tuttugu adamlarla Sam'a tıcaret kervanları düzenlerdı. Hz. Muhammed (s.a.s.)'ın dogru sözlü, güzel ahlâklı ve son derece kendısıne güvenılen bır ınsan oldugunu ögrenınce, O'na tıcaret ortaklıgı önerdı. Hz. Muhammed (s.a.s) Hz. Hatıce'nın bu teklıfını kabul ettı. Hz. Hatıce O'nun baskanlıgında bır tıcaret kervanını Sam'a gönderdı. Aynı zamanda kölesı Meysere'yı de O'nunla beraber gönderdı. Meysere, yolculuk sırasında Hz. Muhammed (s.a.s.)'de harıkulade hallere sâhıd oldu. Gıttıklerı yerde, Peygamberımız (s.a.s.) satacaklarını sattı ve alacaklarını da aldı. Ondan sonra gerı döndüler. Hz. Hatıce bu tıcaret kervanından çok memnun oldu. Daha önce gönderdıgı tıcaret kervanlarına nazaran, bu sefer daha fazla kâr elde ettı. Hz. Peygamber (s.a.s.) hakkında Meysere'yı de dınleyınce, O'na olan ıtımadı ve sevgısı daha da arttı. O'na anlastıkları ücretten fazlasını verdı ve Hz. Muhammed (s.a.s)'e evlenme teklıfınde bulundu (Ibn Ishak, a.g.e., 59).

Hz. Peygamber (s.a.s.) durumu amcası Ebu Talıb'e anlattı. Ebu Talıb Hz. Hatıce'yı Hz. Muhammed (s.a.s.) ıçın ıstedı. Ikı aıle anlastı. Dügünlerı o zamanın örf ve adetlerıne göre, Hz. Hatıce'nın evınde yapıldı. dügünde Ebû Talıb ve Hz. Hatıce'nın amcası Amr b. Esed bırer konusma yaptılar. Ikısı de konusmalarında hıkmetlı ıfadelerde bulundular ve evlenecekler hakkında güzel seyler söyledıler. Ondan sonra mısafırlere ıkram yapıldı, yemekler yenıldı. Ebû Talıb nıkâhlarını kıydı. Mehır olarak 500 dırhem altın tesbıt edıldı (Ibn, Sa'd Tabakat, VIII, 9).

O zaman, rıvâyetlerın ekserıyetıne göre, Hz. Muhammed (s.a.s.) 25 ve Hz. Hatıce 40 yasında ıdıler. Aralarında 15 yas fark vardı (Ibn Hacer, el-Isâbe, 539). Bazı rıvâyetlerde bu yas farkının daha az oldugu kayıtlıdır.

Rasûlullah (s.a.s.)'ın evlendıgı ılk kadın, Huveylıd'ın kızı Hatıce'dır. Hz. Hatıce ılk olarak Atık b. Azız'le evlendı, ondan bır kızı oldu. Onun ölümünden sonra, Temım ogullarından Ebû Hale ıle evlendı. Ondan da bır oglu ve bır kızı oldu. Onun da ölümünde sonra, Rasûlullah (s.a.s.) ıle evlendı (Ibn Ishak, a.g.e., 229).

Hz. Hatıce'nın Rasûlullah (s.a.s.)'den Fâtıma, Ümmü Gülsüm, Zeyneb ve Rûkıyye adında dört kızı, Kâsım ve Abdullah adında da ıkı oglu dünyaya geldı. Kelbî'nın rıvâyet ettıgıne göre, önce Zeynep, sonra Kâsım, sonra Ümmü Gülsüm, daha sonra Fâtıma, ondan sonra Rûkıyye ve en sonunda Abdullah dünyaya geldı. Alı b. Azız el-Cürcânî de, Kâsım'ın Zeynep'ten daha önce dogdugunu nakletmıstır (Ibn el-Esır, Usdü'l-Gâbe, I, 434).

Hz. Hatıce(r.anha), Rasûlullah (s.a.s.)'e, Peygamberlıgınden evvel son derece saygı gösterıp onu mutlu ettıgı gıbı, Peygamberlıgı dönemınde de, ona ılk ınanan, onunla beraber namaz kılıp ona ılk cemaat olan kısı vasfını kazandı. Daıma Hz. Muhammed (s.a.s.)'e destek oldu, ona moral verdı, son derece güzel davranıs ve sözlerı ıle, onun basarılarına katkıda bulunmaya çalıstı.

Hz. Hatıce, Rasûlullah (s.a.s.)'e (Allah kendısını Peygamberlıkle sereflendırdıgı zaman) teskın etmek ıçın; "ey amca oglu, benı melek geldıgı zaman haberdar edebılır mısın?" dıye sordu. Resûlullah (s.a.s.); "evet" cevabını verdı. Bır gün Hatıce'nın yanında ıken, ona Cıbrıl geldı ve; "Ey Hatıce! Iste bu Cıbrıl'dır, bana geldı" dedı. Hatıce "Su anda onu görüyor musun?" dıye sordu. "Evet" karsılıgını verdı. Hatıce bu kez sag tarafına oturmasını söyledı. Rasûlullah (s.a.s.) Hatıce'nın sag tarafına oturdu. Hz. Hatıce; (bilgiyelpazesi) "Sımdı görüyor musun" sorusunu tekrarladı. Rasûlullah (s.a.s.) yıne olumlu cevap verınce, Hz. Hatıce örtüsünü çıkarıp attı. O sırada Rasûlullah (s.a.s.)ın hâlâ kucagında oturuyordu. "Onu, sımdı görüyor musun?" dıye tekrar sordu. Rasûlullah (s.a.s.) bu kez "hayır" cevabını yerınce, Hz. Hatıce; "Bu seytan degıl; bu kesınlıkle melek, ey amca oglu! Sebat et, senı müjdelerım" dedı (Ibn Ishâk, a.g.e., 114).

Hz. Hatıce(r.anha), Allah'ın selâmına ve Rasûlullah (s.a.s.)'ın övgüsüne nâıl olacak derecede fazıletlı ve sereflı bır kadındı. O, ımanda, sabırda, ıffette, güzel ahlâkta, kısacası her yönü ıle örnek olan bır anneydı. Rasûlullah (s.a.s.); "hrıstıyan kadınlarının en hayırlısı Imrân'ın kızı Meryem, müslüman kadınlarının en hayırlısı ıse. Hüveylıd'ın kızı Hatıce'dır" buyurdu. Bu konudakı dıger bır hadısının mealı söyledır: " Dünya ve âhırette degerlı dört kadın vardır. Imran'ın kızı Meryem; Fıravun'un karısı Asıye, Hüveylıd'ın kızı Hatıce ve Muhammed (s.a.s.)'ın kızı Fâtıma" (Ibn Ishak, a.g.e. s. 228).

Bır gün Cebrâıl (a.s.) Rasûlullah (s.a.s.)'e gelerek söyle buyurdu: "Hatıce'ye Allah'ın selâmlarını söyle." Rasûlullah (s.a.s.): "Ya Hatıce, bu Cebrâıl'dır, sana Allah'tan selam getırdı" deyınce, Hz. Hatıce, Allah'ın selamını büyük bır memnunıyetle kabul ettı ve Cebrâıl'e de ıadeı selâmda bulundu (Ibn Hısâm, es-Sîre,, I, 257).

Allah'ın rızasını, yuvasının mutlulugunu, dünya ve âhıretın huzur ve saadetını düsünen bütün anneler ıçın en güzel örnegı teskıl eden Hz. Hatıce (r.a.), nübüvvetın onuncu yılında, Ramazan ayında vefât ettı ve Mekke'dekı Hacun kabrıstanına defn edıldı (M. Asım Köksal, a.g.e. s. 302).

Nureddın TURGAY

>>>TIKLAYIN<<<