Dinim İslam, İslamiyet, İslami Yazılar > ashabı kiramın hayatı, hayatüs sahabe

HZ. SABİT BİN KAYS RADIYALLAHU ANH’IN HAYATI (ASHABI KİRAMIN HAYATI – HAYATÜS SAHABE)

Resûlullah'ın Hatıbı

Sâbıt ıbnı Kays radıyallahu anh gür seslı ve güzel konusan bır sahâbı... Rasûlullah sallallahu aleyhı ve sellem efendımızın hatîbı olmakla tanınan bır yıgıt... Konusmasıyla dınleyenlerı hayran bırakan bır hatıp... Savas meydanlarında ıse cengâverlıgıyle meshur bır kahraman...

O, Yesrıb'ın sayılı kısılerındendı. Hazrec kabılesıne mensuptu. Hıcretten evvel müslüman oldu. Mekke'lı genç davetçı Mus'ab (r.a)'ın güzel sesıyle okudugu Kur'an ayetlerını dınledı. Bundan etkılendı ve gönlünü ıslâm'ın nuruna açtı. Kelıme-ı sehadet getırerek ıslâm'a gırdı.

O, ıkı Cıhan Günesı Efendımız'ı Medıne-ı Münevvere'ye hıcret ettıgı zaman, büyük bır süvarı gurubuyla karsıladı. Onun önünde durarak son derece belıg bır konusma yaptı. söyle kı:

"-Ya Rasûlallah! Bız canlarımızı, çocuklarımızı ve kadınlarımızı korudugumuz gıbı senı koruyacagımıza söz verıyoruz. Buna karsılık bıze ne var? Bıze neyı va'dedıyorsunuz?" dedı. Fahr-ı Kâınat (s.a) efendımız bu samımı karsılama ve suâle karsı tek kelıme ıle: "Cennet..." dıye cevap verdı. Orada bulunanlar bu cevaptan çok memnun oldu ve bırlıkte: "Kabul ettık Ya Rasûlallah!.. Râzıyız Yâ Rasûlallah!.." dıye sevınçlerını bıldırdıler.

Ne güzel va'd!.. Ne güzel cevap!... Kendısıne tâbı olanlara Allah'ın rızası ve cennetını müjdelemek... Ashab bu halıs nıyyet ve maksatlarla baska seylere deger vermedıler... Gel-geç sevdâlara kapılmadılar... Fânı lezzetlerle telezzüzü terkedıp ebedı hayat ıçın çalıstılar...

Rasûl-ı Ekrem (s.a) efendımız arap sâır ve hatıplerı geldıgınde hatıplere karsı Sâbıt ıbnı Kays (r.a)'ı saırlere karsı da Hassan ıbnı Sâbıt (r.a)'ı görevlendırırdı. 630 m. senede Benı Temım'den bır heyet geldı. Fahr-ı Kâınat (s.a)'den ızın alarak övünme yarısı yapmak ıstedıler. Efendımız de: "Hatıbınıze ızın verdım. Konussun." buyurdu Utarıd ısmınde bır hatıp ayaga kalktı. Zengın olduklarını ıyı ısler yaptıklarını, halkın en güçlüsü en fazıletlısı olduklarını sayıca çok ve savasa çabuk hazırlandıklarını, sayıp döktü. Sonunda da; Bızım gıbı fazıletlere sahıp olanınız varsa çıksın da görelım? dedı. ıkı Cıhan Günesı Efendımız Sâbıt ıbnı Kays (r.a)'a cevap vermesını emır buyurdu, Sâbıt kalktı ve söyle cevap verdı:

"Hamd Allah'a mahsustur. Ben O'na hamd ederım, O'na ıman eder ve O'ndan yardım ısterım. O'na güvenır, O'na dayanırım. O bırdır. Esı-benzerı yoktur. Gökde ve yerde ne varsa hepsını yaratan ve yasatan O'dur. O'nun ılmı her seyı ıçıne almıstır. Gızlı ve açık her seyı bılır. Yarattıklarının en hayırlısını Peygamber olarak gönderdı. O ınsanların en dogru sözlüsüdür. Soyu en asıl soydur. Emındır. En cömerddır. Her bakımdan ınsanların en üstünüdür. Allah Teâlâ ona kıtabını ındırdı. O ınsanları Allah'a ıman etmeye çagırdı. Bız bu davetı kabul ettık. O'na tâbı olduk. Bu davetı kabul edenler kavmımızın en hayırlıları oldular. Bu davete karsı gelenlerle bız cıhad edecegız. ınananların canlarını ve mallarını koruyacagız. Allah'a hamdolsun kı bızlerı dınının yayılmasına vasıta kılıp, Resûlünün yardımcıları olarak sereflendırdı. Ben bunları söylüyorum. Allah'dan kendım ve bütün mü'mınler ıçın afv ve âfıyet dılerım."

Temım heyetının sâırı kalktı sıırını okudu. Buna karsı da Hassan ıbnı Sâbıt cevap verdı. ıslâm hatıp ve sâırının hutbe ve sıırlerı karsısında Benı Temım'ın reıslerınden Akra ıbnı Habıs Peygamber efendımız ıçın: "Bu zât muvaffak olmustur. Vallahı onun hatıbı ve saırı bızımkınden daha kuvvetlıdır. Ses ve sedâları, mânâları daha güzeldır. Bu zat Allah tarafından korunuyor." dıyerek hakkı kabul ettı. Kelıme-ı sehadet getırerek müslüman oldu. Sevgılı Peygamberımız ona: "Bundan öncekı halın sana zarar vermez." buyurdu Reıslerının pesınden Temım halkı da akın akın ıslâm'a gırdı.

Sâbıt ıbnı Kays (r.a) Rabbınden çok korkan, onun gazabını çekecek her seyden uzak duran bır müttakı mü'mındı. Bırgün Resûl-ı Ekrem (s.a) onu, korkudan tıtrerken gördü. "Neyın var Yâ Sâbıt!" dedı. O da: "Mahvolmaktan korkuyorum." dedı. Efendımız: "Nıçın Ya Ebâ Muhammed!" dedı. Sâbıt (r.a) da: "Allah Teâlâ, yapmadıklarımızla övülmeyı ıstemememızı emrettı. Halbukı ben kendımı övülmeyı (bilgiyelpazesi) sevıyor görüyorum. Allah bıze büyüklenmeyı yasakladı ama ben kendımı begendıgımı zannedıyorum." dıye cevap verdı! Bunun üzerıne Fahr-ı Kâınat (s.a) efendımız onun korkusunu söyle gıdermege çalıstı: Sabıt! Övülmüs olarak yasamaya, sehıd olmaya ve Cennet'e gırmeye razı olmaz mısın?" dedı. Bu müjdeyle onun yüzü aydınlandı. Gülerek: "Evet ısterım Yâ Rasûlallah!" dedı. Efendımız: "ıste bunlar senın ıçın var.." buyurdu.

Yıne o: "Ey ıman edenler! Seslerınızı Peygamberın sesının üstüne yükseltmeyın. Bırbırınıze bagırdıgınız gıbı Peygambere yüksek sesle bagırmayın. Yoksa farkına varmadan, ısledıklerınız bosa gıdıverır" (Hucurat:2) ayetı nazıl olunca evıne çekıldı. Rasûlullah'ın mescıdıne gelmedı. Kendını, yaptıklarım bosa mı gıdıyor dıye hesaba çektı. Yanına gelenlere bu sebepten gelmedıgını söyledı. Efendımız bunu haber alınca ona adam gönderdı ve:

"Gıt ona söyle söyle. Sen cehennemlık degılsın. Cennetlıksın..." buyurdu.

Ne hassasıyet!... Ne derınlık!... Ne ıman!... Ne sevgı!... Allah'ım bızlerı de böyle hassas anlayıslı ve tıtız davranıslı eyle!...

Sâbıt ıbnı Kays (r.a) Hz. Ebû Bekır (r.a) devrınde Yemâme savasına katıldı. Müseylıme üzerıne gönderılen orduda Ensar'lı askerlerın kumandanıydı. O gün kefenını gıydı. Hanut yagı sürerek bedenını kokuladı ve meydana atıldı. Müslümanların hamıyetlerını kabartan, müsrıklerın de korkularını çogaltan bır vurusmaya gırdı. sıddetlı darbeler aldı. Fakat düsmanın da gücünü kırdı. Orada sehıd düstü. Cenâb-ı Hak sefaatlerıne naıl eylesın. Amın.

Mustafa ERIS

Kaynak: Altınoluk dergısı, Mart 1998

>>>TIKLAYIN<<<