Dinim İslam, İslamiyet, İslami Bilgiler > Peygamberimiz Hz Muhammed Mustafa'nın Hayatı (sav)

HUNEYN SAVAŞI, TARİHİ, ÖNEMİ, ÖZELLİKLERİ (PEYGAMBERİMİZ HZ. MUHAMMED MUSTAFA’NIN (SAV) HAYATI)

(Şevval, 8. H/630 M.)

Mekke'nın fethinden sonra Müslümanlarla Havazın Müsrıkleri arasında meydana gelen savaş.

Rasulüllah (s.a.s) Mekke'nın fethı için Medine'den ayrıldığı zaman, nereye gideceğini açıklamamıştı. Rasulüllah'ın Havazın kabilesi kendi üzerlerine gelebileceği endisesiyle savaş hazırlıkları yapmıştı. Müslümanlar Mekke üzerine yürüyüp orayı fethedince, Havazın kabilesi artık sıranın kendilerine geldiğinı anladılar ve savaş hazırlıklarını tamamlayıp kendilerinin saldırmalarının daha uygun olacağını hesapladılar. Rasulüllah bütün Arabıstan'ı tevhıd bayragı altında bırlestırmek kararında olduğu için, Müslümanlarla müsrıklerin er veya geç çatısmaları kaçınılmazdı.

Havazınliler; Taıflı Sakıfoğulları ve diğer müsrık Arap kabileleri ile ıttıfak kurarak kisa bır zaman içinde yırmıbın kişilik bır ordu hazırlamıslardı.

Havazınlilerin lideri Malık bın Avf, bu savaşın bır ölüm kalım savaşı olduğunun farkında ıdı. Askerlerinin bütün güçleriyle savaşmasını saglamak için kabilesinin bütün çocuklarını, kadınlarını ve mallarını birlikte getirmişti. Bu hareketiyle, bır yenilgının onlar için top yekun yok olma anlamı taşıyacağını herkese anlatmak istiyordu.

Rasulüllah (s.a.s), müsrık kabilelerin bu ıttıfaklarını ve savaş hazırlıklarını haber alır almaz derhal savaş hazırlıklarına basladı. Hazırlıkları süratle tamamladıktan sonra 12.III kişilik bır orduyla Mekke'den çıktı. İslam ordusunun dörtbını Ensardan, bını Muhacırlerden, besbını Müslüman olan Arap kabilelerinden, ikibını de Mekkelilerden olusuyordu.

Hatta Seksen kadar Mekkeli müsrık de onlarla birlikte ıdı. Müsrıklerin baslıca amacı, galıbıyet halinde ganimetten pay almak ve Müslümanların durumlarını görmektı.

İslam ordusu muntazam bır yürüyüsle Huneyn cıvarına geldı. İslam ordusunun böylesine büyük bır kuvvetle savaşa çıkması Müslüman savaşçılar üzerinde son derece büyük bır etkı uyandirdi. Hatta ıçlerinden bazıları ısı kibır noktaşına kadar götürerek böyle büyük bır ordunun asla yenilemeyeceğini düşündüler. Bunu Rasulüllah'a açıkça söyleyenler bile oldu.

Rasul aleyhısselam bu sözlerden hiç hoslanmadı. Çünkü ordu ne kadar büyük ve kuvvetli olursa olsun, gurur ve ihmal yüzünden darma dagın olabılirdi. Müslümanları sımdiye kadar zafere ulastıran sayıları ve kuvvetleri değil, Allah'a olan ımanları ve Allah'ın yardımı ıdı. Bunu unutmak, kulluk bilincinın zedelenmesine ve her zaman felaketlere neden olmustu.

Malık bın Avf, ordusuyla Huneyn'e daha önce gelmişti. Huneyn, Mekke ile Taıf arasında, Tıhame bölgesinde bırçok ınıslı çıkıslı, dar geçıtleri ve gızlı yolları olan geniş bır vadıdır. Malık, vadının dogal durumundan yararlanarak ordusunu pusuya yatirdi.

Rasulüllah Huneyn cıvarına gelince bır yoklama yaparak İslam ordusuna savaş düzeni aldirdi. Ögütler vererek çarpısmaya tesvık etti; sadakat ve bağlılık gösterirler, güçlüklere gögüs gererek dayanırlarsa zafere ulasacaklarını müjdeledi.

İslam ordusunun öncü süvari bırlığının kumandanı Halit b. Velid ıdı. Ordu Huneyn vadisine doğru hareket etti. Halit b. Velid gururlu bır şekilde, düşmanın pusu kurması ıhtımalını hiç hesaplamaksızın düşmanın ısgal ettiği tahmın edilen yere doğru ilerledi. Fakat hiç ummadıkları bır anda müthıs bır saldırıya uğradılar. Askerler ne yapacaklarını sasirdilar.

Bu anı ve amansız saldırı, Halit b. Velid'ın komuta ettiği Süleymoğulları atlıları arasında büyük bır bozguna yol açtı. Geriye dönüp hızla kaçmaya basladılar. Korku ve panık bır anda asıl ordu içinde de yayıldı. Ordu saskın bır vazıyette kaçısmaya basladı.

Yırmı yıldır çetin mücadelelerle elde edilen parlak sonuç, sımdı, bu sabahın alaca karanlığında bır anda sönüp gidecek miydi? Hayır. Allah, Rasulünü bırakmaz, dünya yine sırkın karanlığına dönemez, tevhıd dını sönmezdı. Ufuktan günes (bilgi yelpazesi.net) dogmadan, sabahın alaca karanlığında, İslam'ın günesi batamazdı. Yalnız Allah'ın emir buyurduğu üzere sabretmek, dayanmak gerekiyordu.

Rasulüllah da öyle yaptı. Yanında sadece Hz. Alı, Hz. Abbas, amcası Harıs'ın oglu, Ebu Süfyan ve iki oglu (kı bırısı ılk anda şehit olmustur) Fazl ıbn Abbas, Eymen ıbn Ubeyd (Rasulüllah'ın azadlısı Ümmü Eymen'ın oglu) ve Üsame Ibn Zeyd'den olusan sekiz kisi kalmıştı.

Buna rağmen büyük bır kahramanlık ve dayanaklılık örneği göstererek yanında kalan bır avuç Müslümanla birlikte savaşa koyuldu. Hz. Abbas, Rasulüllah (s.a.s)'e bır zarar gelmemesi için atının dızgıninden tutmus, çevrelerini saran düşmanı yarmaya çalışıyordu.

Bu arada, bazı Mekkeliler Müslümanların dagılısını görünce, sevinç duygularını gizlemeye bile gerek görmeden kalblerinde bulunanı dile getirıyorlardı. Çantaşında taşıdığı fal oklarıyla savaşa gelen Ebu Süfyan b. Harb, "artık onların bu bozgunları denize varıncaya kadar sürer. Andolsun ki Havazınliler onları yener" derken, Safvan b. Ümeyye'nın sözde Müslüman olan kardeşi Kelede, "Muhammed ile ashabının bozguna uğradıklarım müjdelerim; artık bugün sıhır bozuldu" diyordu. Uhud'da öldürülen Kureys'ın sancaktarı Osman ıbn Ebı Talha'nın oglu Seybe ise, "Bugün Muhammed'den ıntıkam alıyorum" diye bağırıyor, fırsattan ıstıfade ederek Rasul aleyhısselamı öldürmenin yollarım arıyordu.

Savaşın kargasası içinde Rasulüllah vadının sag tarafına doğru çekildı. Cabır'den yapılan bır rıvayete göre Rasulüllah (s.a.s) kaçısan Müslümanlara, "Nereye gidiyorsunuz ey ınsanlar! Ben Rasulüllahım, Ben Muhammed b. Abdullah'ım" diye sesleniyordu. Fakat develer bırbırine giriyor, ınsanlar alabıldığine kaçısıyordu.

Bunun üzerine Rasul aleyhısselam yanındaki Hz. Abbas'tan Müslümanları çagırmasını istedi. Hz. Abbas yüksek sesle "Ey Akabe'de bıat eden Ensar, gelin! Ey Rıdvan agacı altında bey'at edip söz veren Muhacırler, dönün! Muhammed buradadır! Nereye gidiyorsunuz?" diye bağırmaya basladı. Bu çagriyi duyanlar "lebbeyk" diyerek kosup Rasulüllah'ın çevresinde toplanmaya basladılar.

Rasulüllah (s.a.s), çevresinde toplanan Müslümanları muntazam bır birlik haline getirerek düşmana karsı saldırıya geçtı. Çarpısmanın olaganüstü bır şiddet kazandığı sırada "Iste ocak sımdı kizıstı" buyuran Rasulüllah, yerden bır avuç toprak alıp düşmanların üzerine fırlattı.

Çarpısma şiddetle sürerken Hz. Alı büyük bır fedakarlık ve teslımıyet örneği göstererek Havazın kabilesinin sancaktarını öldürmeye muvaffak oldu. Bu olay Müslümanların savaş güç ve isteklerini bır kat daha artirdi. Savaş öylesine şiddet kazanmıştı ki, düşman bu kesin taarruza karsı koyamayarak hezımete uğradı ve kaçmaya basladı.

Allah'ın yardımı bır kere daha yetismıştı. Allah Müslümanları sınamıs, bır anlık gafletlerinin sonucunu onlara acı bır şekilde göstermıştı. Bu savaştan sonra nazil olan bır ayette bu durum söyle dile getirılmektedir: "Andolsun ki. Allah size bırçok yerlerde ve çokluğunuzun sızı böbürlendirdiği fakat bır faydası olmadığı, yeryüzünün geniş olmasına rağmen size dar gelip de bozularak arkanızı döndügünüz Huneyn gününde yardım etmiştı" (et-Tevbe, 9/25).

Rasulüllah (s.a.s) düşmanın kaçmaya basladığını görür görmez derhal takip edilmesini emir buyurdu. Düsman gayet şiddetlı bır şekilde takip edilmeyle baslandı. Havazın kabilesi reısı Malık bın Avf yanında az bır kuvvet olduğu halde yüksek bır tepe üzerinden ordusunun geri çekilmesini hımaye etmeye çalıştı. Fakat ordu ile birlikte getirdiği kadın ve çocukları savunma basarısını gösteremedi.

Bu savaşta Müslümanlar düşmandan çok sayıda esir ve ganimet elde ettiler. Savaşta öldürülmüs olanların mıktarı sayıldığında İslam ordusunun bes şehit, düşman ordusunun ise yetmis kayıp verdiği anlasıldı.

Düsman ordusu dagınık bıçımde ve değisik yönlerde geri çekildığı için bırçok kollara ayrıldı. Bır kismı Malık bın Avf komutaşında (bilgi yelpazesi.net) oldukları halde Mekke-Taıf yolunu izleyerek Taıf kalesine, bır kismı Batn-ı Nahle'ye, bır kismı da Evtas taraflarına gıttiler.

Rasulüllah Evtas yönünde kaçanları izlemek üzere bır birlik görevlendirdi. Bu birlik düşmana Mekke'nın kuzey doğusunda bulunan Evtas'a vardı. Aralarında son derece kanlı bır savaş oldu. Hatta savaş sırasında Müslüman bırlığın komutanı Ebu Amr şehit oldu. Fakat onun yerine geçen kardeşi Ebu Musa el-Es'ari düşman kesin bır yenilgiye uğrattı.

Rasulüllah (s.a.s) bu zaferden son derece büyük bır memnunluk duydu. Elde edilen ganimeti münasıb bır zamanda Müslüman savaşçılar arasında taksım etmek üzere bır sahabenin muhafazasına bırakan Taıf` kalesine sığınan düşmanı takiben Taıf'e doğru hareket etti. Huneyn savaşıyla Arap yarımadasının Sırkten temizlenmesi ve tevhıdın hakım kilınması yolunda önemli bır adım daha atılmış oluyordu .

İslam Tarihi Ansiklopedisi