eğitim öğretim ile ilgili belgeler > Hikayelerden Seçmeler, Öyküler, Kısa Hikayeler

Deniz Üstü Köpürür Hikâyesi

Anadolu'nun eski köylerinde, dağ başlarında ve ovalarında yazılan türküler, genellikle içlerinde dokunaklı öyküler taşırlar. Bu türküler; zaman zaman ayrı kalmış sevdalılardan, bazen sadece bir bakışla sevdiği kişiye ulaşamamış insanlardan bahseder. Ancak ne olursa olsun; aşk, sevda ve hasret gibi duygular, bu türkülerin vazgeçilmez bir parçasıdır. Muğla Ula kökenli derlemeci, bağlama sanatçısı ve İzmir'de yaşayan halk sanatçısı Şerafettin Civelek tarafından yazılan “Deniz Üstü Köpürür” türküsü de bu dokunaklı öykülerden birini anlatır.

Muğla'nın Ula köyünde kökeni bulanan bu türkü, gerçek bir hikâyeden ilham almıştır. Hikâye, Osman adında genç bir gencin yaşadığı aşkı anlatır. Osman, Ula köyünün Çaydere Mahallesi’nde yaşamaktadır ve bu mahallede bir gün gerçekleşen bir düğün, hikâyenin merkezinde yer alır. Rivayete göre bu düğün, Osman'ın dayısının oğlunun düğünüdür.

O dönemlerde Ula'da ve Anadolu'nun birçok köyünde düğünlerde ilginç bir gelenek vardır. Bekâr erkekler, düğün alanında duvarın üzerine sıralanır ve düğüne katılan kızları gözden geçirirlermiş. Bu gelenek, beğendikleri kızları işaret ederek ailelerine görücü göndermek amacıyla kullanılırmış. Kızları işaret etmek için bazen taşlar atılırmış, bu da oldukça ilginç bir geleneğin parçasıdır.

İşte Osman da bekârlar arasında duvarın üstüne çıkar ve kızları gözden geçirmeye başlar. Ancak gözleri bir dilbere takılır ve artık ona odaklanır. Gülayşe adındaki bu kız, Osman'ın gözünden kaçmaz ve onu büyüler. Osman, o an aklına yazmıştır bu kızı ve artık Gülayşe'yi unutmak imkânsızdır. Onu düşünmekten ve hayal etmekten başka bir şey yapamaz.

Ancak Osman'ın cesareti, Gülayşe'ye görücü göndermeye yetmez. Öncelikle bu kızı tanımak ister. Bu yüzden Gülayşe'yi bir kez daha görmek umuduyla düğünler arasında dolaşmaya başlar. Gülayşe'yi görmek için düğünlerden düğüne gider ve umutsuzca onunla bir şekilde karşılaşmayı bekler.

Rivayetlere göre Osman düğünlerdeki gezme alışkanlığını biraz abartmış ve neredeyse Ula'nın tüm düğünlerine katılmıştır. Bu durumun sonucunda Osman'ı yakından tanıyanlar artık ona: "Osmansız düğün olmaz." demeye başlamışlar. Zamanla Osman, bir düğünde Gülayşe’yi yakalar. Konuşma fırsatını kafasına koymuştur ancak tam o sırada arkadaşları, oğlanın derdini anlatması için onu bir yere götürürler. Oysaki çocuk zaten cesaretini toplamıştır. Deniz kenarına götürülürler ve işte burada ilginç bir gelişme yaşanır. Arkadaşları hemen Osman'ın derdini sormaya başlarlar.

Osman, içinde bulunduğu durumu anlatmak istese de onca zaman boyunca arkadaşlarının ne kadar anladıkları konusunda şüpheleri vardır. Osman'ın kalbindeki duyguları sadece sevdiği kıza ifade etmek istediğini düşünür. Bu fırsatı bir kere yakalayacaktır çünkü bu kadar büyük bir duygu yükünü yüreğinden döküp paylaşmak hiç de kolay bir iş değildir.

Osman, sazını eline alır ve içindekileri anlatabildiği kadar anlatmaya başlar:

““Deniz üstü köpürür ah yârim,

Gemilere binsem götürür ah yârim ah.

Benim sana yandığım ah yârim

Bir güzelden ötürü ah yârim ah.

Diz üstüne diz koydum ah yârim

Gül yastığa baş koydum ah yârim ah.

Seni gelecek diye ah yârim

Sol yanıma boş koydum ah yârim ah.”

Bir Aşk Hikâyesinden Doğan Türkü

Deniz Üstü Köpürür Türküsü, Türk halk müziğinin duygusal ve etkileyici eserlerinden biridir. Bu türkünün hikâyesi; aşkın, özlem ve ayrılığın derin duygularını içerir. Sözleri, denizin üzerindeki köpüklerin betimlendiği bir sahneyi anlatır. Denizin köpürmesi, aşık bir gencin sevgilisine olan derin özlemini sembolize eder. Denizdeki köpüklerin sürekli olarak hareket etmesi, aşkın da sürekli bir özlem ve bekleyiş içinde olduğunu vurgular. Aşkın bazen acı verici olabileceğini ancak âşık olan kişinin bu acıya rağmen sevgilisini beklemeye devam ettiğini anlatır.

Türkünün bestesi anonimdir yani bestecisi bilinmemektedir. Ancak birçok farklı sanatçı tarafından seslendirilmiş ve her biri kendi yorumunu katmıştır. Her sanatçı, bu türküyü kendi duygusal deneyimleriyle yoğurarak dinleyicilere duygusal bir performans sunar. Deniz Üstü Köpürür Türküsü, Türk halk müziğinin duygu yüklü ve derin eserlerinden biri olarak hâlâ pek çok insanı etkilemeye devam ediyor.

>>>TIKLAYIN<<<

“EĞİTİM ÖĞRETİM İLE İLGİLİ BELGELER ”
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<