UZUN HİKÂYE KİTAP ÖZETİ

Kitabın Yazarı:

Mustafa Kutlu, Türk edebiyatının önemli yazarlarından biridir. 1945 yılında Erzincan’da doğmuştur. Edebiyat dünyasında özellikle öykü ve roman türündeki eserleriyle tanınır ve saygı görür. Kutlu'nun eserlerinde genellikle Anadolu'nun kültürel zenginlikleri ve toplumsal dokusunu işlediği görülür.

Yazar, Erzurum Atatürk Üniversitesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirmiş ve eğitim hayatına akademik alanda devam etmiştir. Bir süre öğretmenlik yapmış olan Kutlu, daha sonra Milli Kütüphane'de çalışmış ve edebiyat dünyasında kendisine yer edinmiştir.

Mustafa Kutlu'nun kaleme aldığı eserler, çoğunlukla günlük yaşamın içerisindeki insanların duygu ve düşüncelerine odaklanır.  Kutlu'nun önemli eserleri arasında "Uzun Hikâye", "Ya Tahammül Ya Sefer", "Beyhude Ömrüm" gibi kitaplar bulunmaktadır. Bu eserler, yazarın edebî yeteneğini ve Anadolu'nun sıcak atmosferini başarıyla yansıttığı örnekler arasında sayılır.

Kitabın Konusu:

Öykünün ana karakteri Ali, eşitlik ve adalet duygusu ile birlikte yol aldığı kasabalardaki hayat mücadelesini konu almaktadır. Oğlunun adı Mustafa’dır. Mustafa da tıpkı babası gibidir. Eserin içerisinde pek çok duyguyu bulamanız mümkün. Eser aynı zamanda beyaz perdeye de uyarlanmıştır. 1940-1960 yılları arasında geçen Bulgar bir ailenin başından geçenleri anlatmaktadır. Yerleşik düzene hiç geçmemiş olan aile, birçok zorlukla karşılaşır. Eserde, vurgulanan bir adalet duygusu hâkimdir.

Ali, Münire adlı kişiye âşık olur fakat Münire’nin ailesi İstanbul’un en belalı ailelerinden biridir. Evliliğe izin vermeyeceklerini bildiklerinden Ali ve Münire onlara evlenmek istediklerinden bahsetmezler ve kaçmaya karar verirler. Kaçma esnasında da sinemayı ateşe verirler. Münire’nin ailesi peşlerinden gitmeye karar verir. Ali ve Münire, yakalanmamak için kasaba kasaba dolaşmak zorunda kalırlar. Tren, onları nereye götürürse o yer onların evi olacaktır. Mustafa isminde bir erkek çocukları vardır. Ali bir okulda sonunda iş bulur, Münire ikinci çocuklarına hamiledir. Münire bir gün acı içinde kıvranır. Ali, eve geldiğinde Münire’yi hastaneye götürmeye karar verir ancak Münire bebeğiyle beraber ölür. Yaşadıkları bu olaydan sonra Mustafa ve Ali için yeniden tren seferleri başlamıştır. Birkaç yer dolaştıktan sonra bir kasabaya yerleşirler. Ali burada elinde bulunan daktilosuyla vatandaşların dilekçelerini yazmaya başlar. Mustafa da o esnada on beş yaşındadır. Ali, yaşayabilecekleri bir kulübe yapmak istiyor fakat belediye ile sıkıntılar yaşar. Ali’nin yapmış olduğu kulübesini yıkarlar. Mustafa’yı da kaçıracaklarını söyleyerek tehdit ederler. Ali, oğlu için şehri terk etmek zorunda kalır. Baba oğul tekrardan yollara düşerler ve bir kasabaya yerleşirler. Burada bir kitapçı açarlar. Mustafa bu kasabada bulunan bir savcının kızına âşık olur ancak savcı tarafından hor görülür, küçümsenir. Ali’nin de tutuklatmak ister. Mustafa hem babasından hem de sevdiği kızdan uzak kalmaya zorlanmıştır, Tek başına kalmıştır. Mustafa babasını son kez ziyaret etmek ister ve gider. Bir plân yapar ve planını anlatır. Babasından onay alır ve babasının daktilosunu alarak veda eder. Tıpkı babası gibi Mustafa da sevdiği kızı kaçırır ve tren yolculuğuna başlarlar.

 Kitabın Ana Düşüncesi:

Eserde genel olarak adalet kavramı ve adalet duygusu vurgulanmaktadır. Ana düşüncesi ise insan hayatta nereye giderse gitsin her daim başlangıç noktasına geri dönecektir. İnsanı, büyük bir değişim ve dönüşüm beklese de insan tekrar ve yeniden hep başa dönecektir çünkü hayatın döngüsü bu şekilde işlemektedir. İnsan, yaşadığı olaylardan ders çıkarana, olgunlaşana kadar başa dönüşler hep yaşanacaktır.

Kitabın Karakterleri:

· Ali: Münire'ye sırılsıklam âşık olan ve birlikte kaçıp yakalanmamak için kasaba kasaba dolaşan bir karakterdir.

· Münire: Ali'nin çok sevdiği karısı ve Mustafa’nın annesidir. İkinci çocuğuna hamile kaldıktan sonra sancılanıp ölen kahramandır.

· Mustafa: Ali ve Münire'nin ilk ve tek çocuklarıdır.

· Celal: Çerçi Abdullah'ın oğludur. Kas erimesi hastalığından dolayı çok acı çeker fakat yoksulluktan ötürü tedavi olamaz.

      Diğer karakterler: Bulgaryalı Ali, Emin Efendi, Tren Şefi, Savcı.

Olayların Geçtiği Yer ve Zaman:

Öyküde olaylar, 1940-1960'lı yıllarda yaşanmaktadır. Tek bir yerde geçmemektedir. İstanbul’da başlayan serüven, Anadolu’nun farklı kasabalarında geçmektedir.

Olayların Geçtiği Sosyal Çevre:

1940-1960'lı yılların İstanbul’unda geçen olaylar, o dönemin sosyal yaşantısını yansıtmaktadır. İstanbul’un Eyüp ilçesinde başlayan hikâye, kabadayı ve belalı bir zümreyi gözler önüne sermektedir. 1960’lı yıllar siyasî anlamda çalkantılı bir dönemdir. Öykünün baş karakteri olan Ali’nin dürüst, doğru bir kişiliğe sahip olması, adının “sosyalist” olarak anılmasına neden oluyor. Hâlbuki insan olan herkeste bulunması gereken özeliklerdir bunlar. Hikâyenin geçtiği dönem, “sosyalizm ve komünizm” kavramlarının yoğunluklu yaşandığı bir dönem. Bu kavramlar, kişilik özelliklerinden dolayı Ali’nin de üzerine yapışıyor ve gittiği pek çok yerde başına bela oluyor.

Kitap Yorumu:

 Mustafa Kutlu'nun "Uzun Hikâye" kitabı, Türk edebiyatının öne çıkan eserlerinden biri olarak kabul edilir. Eser, yazarın kendine özgü anlatım tarzı ve derin düşünce yapılarıyla dikkat çeker. "Uzun Hikâye", içerdiği derin mesajlar ve karakterlerin etkileyici öyküleriyle okuyucularını etkilemeyi başarır. Yazar eserde sık sık geriye dönüş tekniğinden yararlanmıştır. Gezgin bir hayat hikâyesini anlatması sebebiyle de küçük küçük hikâyeler bütünüdür, denilebilir.  "Uzun Hikâye", karakterlerin iç dünyasına yönelik detaylı betimlemeleri ve psikolojik tahlilleriyle ön plâna çıkar. Hikâye, ana kahraman olan Ali ve ailesi etrafında gelişmektedir. Okuyucuyu duygusal bir yolculuğa çıkarır. İnsanların belirli kalıplarla yaftalanmasının, onların hayatındaki etkisini gözler önüne serer. İnsanların “sosyalizm, komünizm, muhafazakâr” ya da bu, şu, o diye damgalanmasının kişiye ya da topluma bir fayda sağlamadığı bilâkis yaşantılarına olumsuz biçimde sirayet ettiğini anlatmaktadır. Mesele “insan ya da iyi insan” olabilmektedir. Neticede istediğiniz kalıbın içinde olun, hayat sizi hep başa döndürür. Bu sonsuz döngünün içinde kıssadan hisse alabiliyorsak ne âlâ...