Eğitim Öğretim İle İlgili Yazılar, Araştırmalar, Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Coğrafya Dersi İle İlgili Konu Anlatımlar

EGE BÖLGESİ’NİN BÖLÜMLERİ VE ÖZELLİKLERİ (2) İLE İLGİLİ KONU ANLATIM (COĞRAFYA KONU ANLATIMI)

 

Türkiye'nin batısını oluşturan bu bölge adeta batıdan doğuya doğru daralan bir üçgeni andırır. Kuzeyinde Marmara Bölgesi, doğusunda İç Anadolu Bölgesi yer alır. Batısında ise adını aldığı Ege Denizi bulunur.

 

Yüz ölçümü bakımından beşinci sıradadır.

 

İki bölümden oluşur. Bunlar; Ege Bölümü ve İç Batı Anadolu Bölümü'dür.

 

 

 

A. EGE BÖLÜMÜ

 

Bu bölümün sınırı kuzeyde Kaz dağından başlar. Güneybatıda Marmaris'e kadar uzanır.

 

Yeryüzü Şekilleri:

 

Bölümde dikkati çeken en önemli yer şekli doğu-batı doğrultusunda ve kıyıya ait uzanan dağlardır. Bölümde kuzeyden güneye doğru sırasıyla Kaz dağı, Madra dağı, Yunt dağı, Boz dağlar, Aydın Dağları ve Menteşe Dağları yer alır.

 

Bölümün diğer önemli yer şekilleri bu dağlar arasında uzanan çöküntü ovalarıdır. Bunlar kuzeyden güneye doğru sırasıyla Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes ovalarıdır. Bu ovalar içinde aynı ismi taşıyan Bakırçay, Gediz, Küçük Menderes ve Büyük Menderes akarsuları yer alır.

 

Akarsular denize döküldükleri yerlerde taşıdıkları alüvyonları biriktirerek geniş delta ovaları meydana getirmişlerdir. Hızlı delta oluşumu sonucu iki bin yıl önce birer liman kenti olan Efes ve Milet bugün kilometrelerce içeride kalmıştır. Efes, Küçük Menderes'in, Milet ise Büyük Menderes'in denize döküldüğü yerde kurulmuş liman kentleriydi. Aynı tehlike İzmir limanı için de söz konusu olduğu için Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde Gediz Irmağı'nın yatağı kuzeye çevrilerek İzmir Körfezi'nin dolması engellenmiştir.

 

Deltaların oluşumu sırasında bazı göller de meydana gelmiştir. Bunlar Çamiçi (Bafa) Gölü ve Marmara Gölü'dür.

 

En güneyde geniş alan kaplayan Menteşe Dağları bölümün en engebeli yeridir. Dağlar arasında vadiler ve küçük ovalar yer alır. Kıyı kesimlerinde çok sayıda koy ve körfez bulunur.

 

Dağların denize dik uzanmasına bağlı olarak kıyılarda çok sayıda koy ve körfez oluşmuştur. Önemli körfezleri kuzeyden güneye doğru Edremit, Çandarlı, İzmir, Kuşadası, Güllük ve Gökova'dır.

 

Bölgede fay (kırık) hatları çok olduğu için sık sık depremler meydana gelmektedir.

 

İklim ve Bitki Örtüsü:

 

Bölümde Akdeniz ikliminin özellikleri görülür. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Sıcaklıklar çok nadiren sıfır derecenin altına iner.

 

Denizin etkisi dağların uzanış doğrultusundan dolayı iç kesimlere kadar uzanır.

 

Kıyı ve alçak yerlerde makiler ve yer yer çam korulukları bulunur. Yüksek yerler ise ormanlıktır. Bilhassa Menteşe Yöresi çam ormanları bakımından zengindir.

 

Nüfus ve Yerleşme:

 

Nüfus kıyı şeridinde ve çöküntü ovaları çevresinde yoğunlaşmıştır. Şehir nüfusu kırsal nüfustan fazladır. Bunun nedeni bölümün sürekli göç almasıdır.

 

Verimli ve geniş olan tarım alanlarında çok çeşitli tarım ürünü yetiştirilir. Sanayi, ticaret, ulaşım ve turizm bölge halkının diğer önemli geçim kaynaklarıdır.

 

Bölümün en büyük şehri olan İzmir, liman, ticaret, sanayi, ulaşım ve askeri özelliği olan bir merkezdir. İstanbul ve Ankara'dan sonra Türkiye'nin üçüncü büyük şehridir. Bu durum doğal liman olma özelliği ve iç bölgelerle (dağların uzanış doğrultusundan dolayı) ulaşım bağlantısının kolay olmasından kaynaklanmaktadır. İzmir limanı Türkiye'nin önemli ihraç limanlarındandır. İzmir'de her yıl yerli ve yabancı ürünlerin sergilendiği uluslar arası bir fuar düzenlenmektedir.

 

Menteşe Yöresi, dağlık ve ana yollardan uzak olması nedeniyle fazla gelişememiştir.

 

Ancak son yıllarda, yörenin kıyı kesimlerinde iklimin elverişliliği, plajları ve doğal güzelliklerinden dolayı turizm önem kazanmıştır. Bodrum ve Marmaris gibi.

 

 

Tarım ve Hayvancılık:

 

Bakırçay Ovası ve İzmir çevresi tütün; Gediz ve Küçük Menderes ovaları çekirdeksiz üzüm; Büyük Menderes Ovası incir üretiminde önde gelir. Bunların yanında pamuk, buğday, sebze, meyve, turunçgiller de diğer önemli tarım ürünleridir.

 

Edremit ve Ayvalık, Türkiye'nin en çok zeytin üretilen ve pazarlanan yerlerindendir. Bölümde, son yıllarda seracılık gelişmektedir.

 

Aydın ve Manisa, tarım faaliyetlerinin yoğun olduğu diğer önemli merkezlerdir.

 

Bölümde hayvancılık da gelişmiştir. En çok küçükbaş hayvancılık ve kümes hayvancılığı yapılır. Muğla yöresinde arıcılık önemlidir.

 

Sanayi:

 

Bölümde tarım ürünlerini işleyen sanayi kolları daha yaygındır. Zeytinyağı, sabun, hazır gıda, hazır giyim, pamuklu ve yünlü dokuma ile ilgili kuruluşlar bunlardandır. İzmir ve çevresinde çok çeşitli sanayi kuruluşu bulunur.

 

Başlıcaları, petrol rafinerisi (ALİAĞA) otomotiv madeni eşya, dokuma, çimento, sigara, zeytinyağı. Petro-kimya ve gıda sanayisidir.

 

Denizli'de özellikle pamuklu dokuma sanayisi gelişmiştir.

 

Turizm

 

Bölüm, tarihi eserleri, doğal güzellikleri ile yurdumuzun en önemli turizm merkezleri.

 

Efes, Milet, Bergama gibi şehirler tarihi özellikleriyle, Pamukkale travertenleri ve kaplıcalarıyla, kıyı kesimleri uzun yaz mevsimi ve geniş kumsallarıyla bölgenin en önemli turizm merkezleridir.

 

Ayvalık, Marmaris, Datça, Bodrum, Kuşadası, Çeşme ve Foça turizmin önemli olduğu merkezlerdendir.

 

Madenler:

 

Ege Bölümü, yer altı kaynakları bakımından da zengindir. Kaz dağı eteklerinde yer alan Eymir'de demir, Menteşe yöresinde (bilgi yelpazesi.com) krom, Ödemiş'de civa, Soma ve Yatağan da linyit, İzmir ve Muğla çevresinde zımpara taşı, İzmir Çamaltı'nda tuz çıkarılır.

 

 

B. İÇ BATI ANADOLU BÖLÜMÜ

 

Bölüm, kıyı Ege ile iç Anadolu arasındaki İç Batı Anadolu eşiği üzerinde yer alır.

 

Yeryüzü şekilleri:

 

Bölüm, plato görünümündeki geniş düzlükler ile orta yükseklikteki tek tek dağlardan oluşur. Başlıca dağlar Sandıklı, Murat, Eğrigöz, Şaphane ve Emir dağlarıdır.

 

Çivril, Sandıklı, Banaz ve Örencik ovaları tektonik ovalardır. Karamık ve Eber gölleri bu bölüm içindedir. Gediz, Büyük Menderes, Sakarya, Porsuk ve Susurluk nehirleri bu bölümden doğarlar.

 

İklim ve Bitki örtüsü:

 

Bölümde karasal iklim etkilidir. Kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. Sık sık don olayı görülür. Yağışlar en çok ilkbahardadır. Yaz kuraklığı ve sıcaklığı Ege Bölümü'ne göre daha azdır.

 

Bölümde yaygın bitki örtüsü bozkırdır. Platolarda meşeler, dağlarda ise iğne yapraklı ormanlar bulunur. Bilhassa dağların nemli hava kütlelerine açık kuzey yamaçları orman bakımından zengindir.

 

Nüfus ve Yerleşme:

 

Nüfus yoğunluğu ve miktarı Ege Bölümü'ne göre oldukça azdır. Bu durumun nedeni yükseltinin fazla olması, karasal iklimin görülmesi, verimli tarım alanlarının azlığı, yüksek gelir getiren endüstri bitkilerinin yetiştirilememesidir.

 

En önemli merkezler Kütahya, Afyon ve Uşak'tır.

 

Tarım ve Hayvancılık:

 

Bölümdeki tarım ürünleri iklime bağlı olarak Ege Bölümü kadar çeşitli değildir. En çok buğday ve şeker pancarı yetiştirilir.

 

Haşhaş diğer önemli bir üründür. Küçükbaş hayvancılık yaygındır. Daha çok koyun ve keçi beslenir.

 

Sanayi:

 

Kütahya'da çinicilik ün kazanmıştır. Afyon'da şeker ve çimento fabrikaları ile maden suyu işletmesi; Uşak'ta halı ve battaniye fabrikaları, Gediz'de iplik fabrikaları bulunur.

 

Madenler:

 

İç Batı Anadolu Bölümü linyit bakımından zengindir. Linyit Tavşanlı. Tunçbilek, Değirmisaz ve Seyitömer çevresindeki yataklardan çıkarılır. Tunçbilek ve Seyitömer'deki termik santrallerden elektrik elde edilir.

 

COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN <<<


COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN <<<


COĞRAFYA DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN <<<

Yorumlar

....

9. **Yorum**
->Yorumu: şahane bir site burayı sevdimm 
->Yazan: Buse. Er 

8. **Yorum**
->Yorumu: SIZIN SAYENIZDE YÜKSEK BIR NOT ALDIM SIZE TESSEKÜR EDIYORUM...
->Yazan: sıla

7. **Yorum**
->Yorumu: valla bu site çok süper .Bu siteyi kuran herkimse Allah razi olsun tüm ödevlerimi bu siteden yapiyorum.saolun mugladan sevgiler...:).
->Yazan: kara48500..

6. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel bir site. kurucularına çok teşekkür ederim başarılarınızın devamını dilerim.
->Yazan: Tuncay.

5. **Yorum**
->Yorumu: ilk defa böyle bi site buldum gerçekten çok beğendim yapanların eline sağlık. 
->Yazan: efe .

4. **Yorum**
->Yorumu: ya valla çok güzel bisi yapmışınız. Çok yararlı şeyler bunlar çok sagolun 
->Yazan: rabia..

3. **Yorum**
->Yorumu: Çok ii bilgiler var teşekkür ederim. Çok süper... Ya bu siteyi kurandan Allah razı olsun ..... süperrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr. Çok iyiydi. isime yaradı. Her kimse bu sayfayı kurduğu için teşekkür ederim 
->Yazan: pınar..

2. **Yorum**
->Yorumu: çok güzel site canım ben hep her konuda bu siteyi kullanıyorum özellikle kullanıcı olmak zorunlu değil ve indirmek gerekmiyor
->Yazan: ESRA..

1. **Yorum**
->Yorumu: Burada muhteşem bilgiler var hepsi birbirinden güzel size de tavsiyeederim. 
->Yazan: Hasan Öğüt.

>>>YORUM YAZ<<<

Adınız:
Yorumunuz:


Yorumunuzda Silmek istediğiniz kelime veya cümle varsa kelimeyi fare ile seçin
ve
delete tuşuna basın...

 


 E Mail
(Zorunlu Değil):