Yedi Meşaleciler Kimdir? Yedi Meşaleciler Özellikleri Nelerdir?

Yedi Meşaleciler, Cumhuriyet Dönemi edebiyatında ortaya çıkan ilk önemli topluluktur. 1928'de, "Yedi Meşale" adını verdikleri ortak bir kitap yayımlayarak edebî görüşlerini açıkça belirtmişlerdir. Bu topluluk, Beş Hececilerin getirdiği edebî tarzın karşısında bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. "Sanat, sanat içindir" anlayışını benimseyen Yedi Meşaleciler, kendi sanat anlayışlarını "canlılık, samimiyet ve sürekli yenilik" şeklinde tanımlamışlardır. Ayrıca sembolizm akımından da etkilenmişlerdir ve eserlerinde kişilerin iç dünyalarına, nesnelere ve olaylara izlenimci bir yaklaşım sergilemişlerdir. Âdeta bir ressam gibi detayları yansıtmışlardır. Yedi Meşaleciler, özellikle öz şiirin savunucuları olarak bilinirler. Ancak hedeflerini gerçekleştirmeden ve Türk şiirine somut bir yenilik getiremeden dağılmışlardır.

Yedi Meşaleciler Özellikleri

·        Yedi Meşaleciler, Türk edebiyatının Cumhuriyet Dönemi'nde ortaya çıkan önemli bir topluluğudur.

·        1928 yılında kurulan bu grup, edebî görüşlerini "Yedi Meşale" adlı kitabın ön sözünde açıklamıştır. Kendilerini öne çıkaran birkaç özellikleri vardır:

·        Öz şiir ve Cumhuriyetçilik: Yedi Meşaleciler, Cumhuriyet Dönemi'nde öz şiiri benimseyen ilk edebî topluluktur. Edebî anlayışlarını bir bildiri ile kamuoyuna duyurarak Türk edebiyatında yeni bir soluk getirmişlerdir.

·        Hareket sloganı: "Canlılık, samimiyet ve daima yenilik" sloganıyla hareket etmişlerdir. Bu sloganları, sanatlarında ve yazılarında kendini gösteren dinamizmi ve sürekli arayış içinde olma isteğini ifade eder.

·        Sanat anlayışı: Sanatın kendi için var olduğu anlayışını benimsemişlerdir. Yani sanat eserlerinin estetikten öte bir amacı olmalıdır. Konularını genişletme istekleri, edebiyatta sınırları zorlamalarına ve farklı bakış açılarına yer vermelerine sebep olmuştur.

·        Gerçekçilik ve içsel derinlik: Olaylara gerçekçi bir bakış açısı getirmişlerdir. İç dünyalarına, nesnelere izlenimci bir ressam gibi bakarak, edebiyatta derinlik arayışında olmuşlardır.

·        Yenilik arayışı: Sürekli yenilik için buluş adını verdikleri yeni söyleyişlerin peşinde koşmuşlardır. Beş Hececilerin sanat anlayışını samimi bulmayıp şiirde yeni ufuklar açmak için çaba sarf etmişlerdir.

·        Şiir anlayışı: Şiirlerinde duygu ve hayalden çok gözlemi öne çıkarmışlardır. Sembolizm ve izlenimcilikten etkilenerek imge ve mecazlarla zenginleştirilmiş şiirler yazmışlardır.

·        Heceyi geliştirme çabası: Heceyi daha etkili bir şekilde kullanmayı amaçlamışlardır. Bu da Türk şiirinde yeni bir dönemin kapılarını aralamıştır.

Yedi Meşalecilerin temsilcileri arasında Sabri Esat Siyavuşgil, Ziya Osman Saba, Yaşar Nabi Nayır, Muammer Lütfi, Vasfi Mahir Kocatürk, Cevdet Kudret ve Kenan Hulusi Koray gibi önemli isimler bulunmaktadır. Ancak grup kısa süreli bir etki yaratmış ve hedeflerini tam olarak gerçekleştiremeden dağılmıştır.

Ziya Osman Saba

q Ziya Osman Saba (1910-1957), Türk edebiyatının önemli şairlerinden biridir. Yedi Meşaleciler döneminde yer alarak topluluğun şiir anlayışını yaşamı boyunca sürdüren tek şair olmuştur.

q Saba, lirik ve içten bir üslup kullanarak şiirlerinde açık ve sade bir dil tercih etmiştir. Bu özellikleriyle Behçet Necatigil’in evler şairi olmasını sağlayan önemli bir figürdür.

q Şiirlerinde genellikle sevgi temasını işlemiştir. Temelde sevgiye odaklanan eserlerinde sone, dörtlük, üçlük, mesnevi gibi farklı şiir şekillerini kullanmıştır.

q Başlangıçta hece ölçüsüyle yazan Saba, 1940'tan sonra serbest şiire de yönelmiştir, bu da eserlerine çeşitlilik kazandırmıştır.

q Eserleri arasında "Sebil ve Güvercinler", "Geçen Zaman" ve "Nefes Almak" gibi önemli şiirler bulunmaktadır.

q Ayrıca hikâye türünde de başarılı eserler vermiş; "Mesut İnsanlar Fotoğrafhanesi" ve "Değişen İstanbul" gibi yapıtlarıyla edebiyat dünyasında kendine sağlam bir yer edinmiştir.

Yaşar Nabi Nayır

q Yaşar Nabi Nayır (1908-1981), edebiyat hayatına şiirle başlamış; zamanla hikâye, roman, makale ve oyun türlerinde de eserler vermiştir.

q Şiirlerinde genellikle sosyal konulara, bireysel duygulara ve insanın iç dünyasına odaklanmıştır.

q Acıyı, sevinci, tutkuyu ve insanın yaşamındaki çeşitli deneyimleri ustalıkla işlemiştir.

q Nayır'ın edebî mirası arasında en dikkat çeken eserleri arasında "Kahramanlar" ve "Onar Mısra" adlı şiirleridir.

q "Bir Kadın Söylüyor" ve "Adem ve Havva" adlı romanları, "Bu da Bir Hikâyedir" ve "Sevi Çıkmazı" adlı öyküleri ile "Mete", "İnkılâp Çocukları", "Beş Devir", "Köyün Namusu" gibi tiyatro oyunları yer almaktadır.

q Ayrıca Nayır, Varlık dergisini çıkaran kişidir ve edebiyat dünyasına önemli katkılarda bulunmuştur.

Kenan Hulusi Koray

q Kenan Hulusi Koray (1906-1943), Yedi Meşale grubunun şiir türünde eser vermeyen tek sanatçısı olmasına rağmen hikâyeleriyle tanınmış ve küçük hikâye tarzını benimsemiştir.

q Eserlerinde özellikle halkı, işçiyi ve köylüyü konu edinmiş, Cumhuriyet döneminde korku türünde örnekler veren ilk hikâyecilerden biri olarak kabul edilmiştir.

q Başlangıçta ahenkli ve şiirsel hikâyeler yazan Kenan Hulusi Koray, ilerleyen zamanlarda gerçekçi bir tarza yönelmiştir.

q Öyküleri arasında "Bahar Hikâyeleri", "Bir Yudum Su" ve "Bir Otelde Yedi Kişi" gibi tanınmış eserleri bulunmaktadır.

q Ayrıca romanları arasında "Osmanoflar" "Son Öpüş" ve "Büyük Öykü" öne çıkar.

Vasfi Mahir Kocatürk

q Vasfi Mahir Kocatürk (1907-1961), şiirlerinde hece ölçüsünü ustalıkla kullanmış, halk şiirinin şekil özelliklerinden de büyük ölçüde yararlanmıştır.

q Onun eserlerinde kahramanlık, fedakârlık, vatan ve millet sevgisi gibi önemli temaları işlediği görülür.

q Kocatürk'ün şiir dışında da pek çok eseri bulunmaktadır. Manzum oyunlar, çocuk hikâyeleri ve liseler için ders kitapları yazmış, ayrıca edebiyat üzerine önemli araştırmalar yapmıştır.

q Eserlerine baktığımızda Tunç Sesleri, Geçmiş Geceler, Bizim Türküler, Ergenekon, Hayat Şarkıları ve Dağların Derdi gibi önemli şiir kitaplarıyla karşılaşırız.

q Tiyatro alanında da adından söz ettiren eserlerine imza atmıştır. Bunlar arasında Yaman, Sanatkâr ve 10 İnkılap Antolojisi öne çıkar.

q Ayrıca araştırma ve inceleme alanında da etkinlik göstermiş olan Kocatürk'ün Şaheserler Antolojisi, Divan Şiiri Antolojisi, Saz Şiiri Antolojisi gibi önemli eserleri bulunmaktadır.

q Fransız Edebiyatı, Yeni Türk Edebiyatı ve Türk Edebiyat Tarihi gibi konularda da kapsamlı çalışmalarıyla bilinir.

Sabri Esat Siyavuşgil

q Sabri Esat Siyavuşgil (1907-1968); şair, yazar, çevirmen ve psikoloji profesörüdür. Eserleriyle Türk edebiyatına önemli katkılarda bulunmuştur.

q Eşya tasvirleri yapmasıyla tanınan Siyavuşgil, eserlerindeki detaylı betimlemelerle dikkat çeker.

q Özellikle "Odalar ve Sofalar" adlı şiir kitabı, bu detaylı tasvirlerle dolu şiirlerinden oluşur ve okuyucuya görsel bir zenginlik sunar.

q Siyavuşgil'in eserlerindeki başka bir önemli özellik ise empresyonist bir görüşle kaleme aldığı canlı şiirleridir.

q Empresyonist yaklaşımı, duygu ve izlenimleri doğrudan yansıtarak okuyucunun duygu dünyasına hitap etmesini sağlar.

q Ayrıca Siyavuşgil'in eserlerinde bireysel duyarlılığı ön plana çıkararak insan psikolojisine derinlikli bir bakış sunar.

q Bu sayede okuyucular, karakterler aracılığıyla farklı duyguları ve düşünceleri deneyimleme şansı bulurlar.

q İnceleme türünde de eserler veren Siyavuşgil'in "İstanbul’da Karagöz ve Karagöz’de İstanbul" adlı kitabı, yaratıcı bir bakış açısıyla bu geleneksel tiyatro karakterini ve İstanbul'un kültürel zenginliklerini ele alır.

Cevdet Kudret Solok

q Cevdet Kudret Solok, 1903 yılında doğan Solok özellikle şiir, öykü, roman ve tiyatro alanlarında önemli eserlere imza atmıştır.

q Edebiyat hayatına heceyle başlayan ve daha sonra serbest ölçüye yönelen Solok; eserlerinde genellikle bireysel duyguları, özlemi, yalnızlığı ve kıskançlığı işlemiştir. Aynı zamanda romanlarında kendi yaşamını da aktarmıştır.

q Cevdet Kudret Solok'un en bilinen eserlerinden biri olan "Birinci Perde" adlı şiiri, duygusal derinliği ve anlatımındaki incelikle dikkat çeker.

q Öykü dalında ise "Sokak" adlı eseriyle edebiyatseverlerin beğenisini kazanmıştır.

q Romanlarında ise "Havada Bulut Yok" ve "Karıncayı Tanırsınız" gibi eserlerinde toplumsal ve bireysel meselelere değinmiş ve kendine özgü bir anlatım tarzı oluşturmuştur.

q Tiyatro alanında da başarılı eserlere imza atan Solok'un "Tersine Akan Nehir", "Rüya İçinde Rüya", "Yaşayan Ölüler" ve "Danyal ve Sara" gibi oyunları, tiyatro sahnesinde önemli bir yer edinmiştir.

q Ayrıca deneme türünde de "Dilleri Var Bizim Dile Benzemez" adlı eseriyle edebiyatseverlere değerli düşünsel içerikler sunmuştur.

Muammer Lütfi Bahşi

q Muammer Bahşi, 1903 yılında doğmuş; ilk dönemlerinde aruz ölçüsüyle şiirler yazmıştır.

q Ancak ilerleyen zamanlarda hece ölçüsüne yöneldiği ve sonrasında ise serbest ölçüyle çalışmalarına devam ettiği bilinmektedir.

q Bahşi'nin şiirleri, ne yazık ki bir kitapta toplanmamıştır.

q Bununla birlikte eserleriyle edebiyat dünyasında kendine sağlam bir yer edindiği bilinmektedir.

q Bahşi'nin edebiyata olan katkıları, toplulukla ilişkisinin sona ermesiyle birlikte de devam etmiş olsa da zamanla edebiyattan uzaklaşmıştır.