|
|
Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Felsefe Dersi İle İlgili Konu Anlatımlar
EVRENSEL AHLAK YASASI, REDDEDENLER, KABUL EDENLER (FELSEFE DERSİ KONU ANLATIMLAR, DERS NOTLARI)
1-EVRENSEL AHLAK YASASININ VARLIĞINI REDDEDENLER
a)HEDONİZM (haz ahlakı):
Kurucusu Aristippos’tur. O’na göre haz veren şey “iyi”,haz vermeyen “kötü”dür.
İnsan sadece kendi yaşadığı hazzı bilebilir. Başkalarının hazzını bilemez. Bu
nedenle evrensel ahlak yasası yoktur.
b)Fayda ahlakı:
Bireye yarar sağlayan davranış “iyi”,sağlamayan “kötü”dür. Yararlı olan kişiden
kişiye değiştiği için evrensel ahlak yasası yoktur.
c)Bencillik (egoizm):
Bencillik, başkalarını dikkate almadan sadece kendi çıkarını düşünme anlamına
gelir. İnsanın yalnızca kendi “ben”ine uygun olanı “iyi”nin ölçütü sayan
düşüncedir.
Hobbes’a göre insanı yönlendiren ‘kendini sevme’ ve ‘kendini koruma’
içgüdüsüdür. Bu yaklaşıma göre evrensel ahlak yasası yoktur.
d)Anarşizm:
Başta devlet olmak üzere tüm baskıcı kurumların ortadan kalkması gerektiğini
öne süren öğretidir. Temsilcisi Max Stiner ‘dir. Evrensel ahlak yasasını
reddeder. O tüm ahlaki değerlerin bir takım soyutlamalardan ibaret olduğunu
düşünür.
e)F. Nietzche (Niçe):
O’na göre yapılması gereken;insanlığı ahlaktan kurtarmaktır. İnsan doğasına
yaraşan, güçlü,korkusuz,acımasız olmaktır. Oysa tüm ahlaklar insanın güdülerini
köreltir,onu pasifliğe yöneltir.
Nietzche’ye göre;toplumda iki tür insan ve bunların oluşturduğu iki tür sosyal
sınıf vardır. Birincisi Halk Sınıfı;sürü durumundadır. Din ve ahlak kuralları bu
sınıf için yeterlidir. İkincisi Seçkin Sınıf;Seçkin sınıfa yakışan ahlak,
insanın doğasına uygun olan,bireyci,bencil,acımasız ahlaktır. Amaç,”üstün
insan”a ulaşmaktır. Üstün insan; sıradan,korkak,zayıflığı öğütleyen vicdan
ahlakından kurtulup “iktidara doğru giden güç”ahlakına ulaşmakla oluşur. O’na
göre “güç” enyüce iyi;yenilgi,kaybetmek,zayıflık ise kötüdür. İnsan için gerekli
olan güçlü olmaktır.
f) J. P. Sartre(Existansiyalizm-varoluşçuluk):
İnsanın kendi varoluşunu ancak özgürce davranarak gerçekleştirebileceğini
savunur. Ancak bu özgürlük sınırsız değil,sorumlulukla belirlenmiştir. Sartre’a
göre insan insanlığını kendisi yapar,değerlerini kendisi yaratır,yolunu kendisi
seçer. Bu nedenle seçiminde tek başınadır ve sorumluluklar da kendisinindir.
2-EVRENSEL AHLAK YASASININ VARLIĞINI KABUL EDENLER
a)Ahlak Yasasının Varlığını subjektif (öznel) Temelde Açıklayanlar:
Bu düşünceyi savunanlara göre evrensel bir ahlak yasası vardır. Ancak bu yasa
varlığını insandan,insanın özel dünyasından alır. İnsanın karşısına bir buyruk
biçiminde çıkar. Dürüst ol,insanları sev,. . . . gibi.
1-Utilitarizm (Faydacılık)J. S. Mill J. Bentham: Onlara göre insan
doğası gereği acıdan kaçınır,hazza yönelir,mutluluğa erişmek ister. Ancak
kişinin mutluluğu,çevresindeki insanların (bilgi yelpazesi. net) mutluluğu ile
ilişkilidir. Kişi mutluluğu ancak üyesi bulunduğu yarar sağlayan şeyi yapmakla
bulabilir. O halde; ‘tek insan için değil,herkes için faydalı olan’ yasa olarak
kabul edilmelidir.
b)ENTÜİSYONİZM (Sezgicilik) H. Bergson: O’na göre insan iyi ve kötüyü
ancak sezgi ile kavrayabilir. İnsanın sezgisine uyarak yaptığı davranış
“iyi”,sezgisine uymayan davranışı “kötü”dür.
ÖRN: Boş zamanımı müzik dinleyerek,eğlenerek geçirebileceğim gibi,yardıma
ihtiyacı olan birisine yardım ederek de geçirebilirim. Ben içimden gelen sezgiye
uyarak,eğlenmekten vazgeçip yardım edersem ahlaki olanı (iyi) yapmış olurum.
O’na göre zekanın oluşturduğu ahlak kapalı toplum ahlakıdır,yasakçıdır. Sezgi
ahlakı ise;içinde sevgi ve özgürlüğün olduğu açık toplum ahlakıdır.
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<
“FELSEFE DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN <<<
“FELSEFE DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN <<<
“KONU ANLATIMLI DERSLER” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<
“EĞİTİM ÖĞRETİM İLE İLGİLİ BELGELER, BİLGİLER”
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<
| |||||