Eğitim Öğretim İle İlgili Belgeler > Konu Anlatımlı Dersler > Sosyal Bilgiler Konu Anlatımı

EROZYON NEDİR TANIMI EROZYONUN NEDENLERİ OLUMSUZ SONUÇLARI FAYDALARI ÖNLEMEK İÇİN YAPILMASI GEREKENLER ÖNLENMESİ (SOSYAL BİLGİLER KONU ANLATIM)

 

Toprağın verimli olan üst kısımlarının yağmur, sel ve rüzgâr gibi nedenlerle aşınarak başka yerlere taşınmasına erozyon denir.

 

Eğimli arazilerde yağmur suları toprağı da taşıyarak aktığı için bulanık görünür. Toprağın en verimli kısmı üst kısmıdır. Erozyon, anlık gerçekleşmeyen ve uzun süreçlerde meydana gelen olaydır.

 

Erozyonun Bilinen Başlıca Nedenleri:

-> Hatalı tarım uygulamaları (yanlış sulama, yanlış sürme gibi.)

-> Hayvanları yanlış otlatma,

-> Ormanları tahrip etme,

-> Orman yangınları şeklindedir.

 

Erozyon, kurak ve bitki örtüsünün az ya da hiç olmadığı yerlerde daha sık görülür. Çünkü bitkiler, derin kökleri yardımıyla toprağı tutarak yağmur, sel ve rüzgârla aşınıp taşınmasını yani erozyonu önler.

 

Erozyonun Olumsuz Sonuçları:

-> Verimli tarım arazilerinin yok olmasına, toprağın verimsizleşmesine neden olur.

-> Toprağın verimini azalttığı için tarımsal üretimin düşmesine neden olur.

-> Bitki örtüsünü azaltır.

-> Sularla taşınan toprağın barajlarda birikmesi sonucu barajların su tutma kapasitesinin azalmasına neden olur.

-> Su kaynaklarının kirlenmesine neden olur.

-> Gerçekleşen bölgede doğal denge bozulduğu için birçok bitki ve hayvan türünün yok olma tehlikesine girmesine neden olur.

 

Erozyonun Faydaları:

Erozyonun zararlarının yanında az da olsa doğal yaşama faydası da vardır. Erozyon ile taşınan toprak, toprağın en verimli olan üst kısmı olduğu için taşınan bu verimli topraklarla Çukurova, Çarşamba, Bafra gibi ülkemizin en verimli ovaları oluşmuştur. Aynı şekilde erozyon ile ırmaklardan denize taşınan organik besinler deniz canlılarının büyük çoğunluğuna besin kaynağı olmakta ve bu canlılar yaşamlarını sürdürebilmektedirler. Aynı şekilde erozyon sonucu doğal anıtlarımızdan olan Peribacaları meydana gelmiştir.

 

Erozyon Tehdidi:

Erozyon Dünya ve ülkemiz için büyük tehdit oluşturmaktadır. Öyle ki Dünya’da 110 ülke erozyon nedeniyle çölleşme tehdidi altına girmiştir. Ülkemizde de tarım alanlarının %52’si, orman (bilgi yelpazesi. com) alanlarının yaklaşık %54’ü, meraların ise yaklaşık %64’ü erozyon tehdidi altındadır. Erozyon, ülkemizde en fazla İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde meydana gelmektedir.

 

Erozyonu Önlemek İçin Yapılması Gerekenler

-> Ağaçlandırma çalışmaları artırılmalıdır.

-> Tarlalar eğime paralel değil, eğime dik olarak sürülmelidir.

-> Eğimli arazilerde taraçalama (teraslama) adı verilen basamaklı set çekme uygulaması yapılmalıdır.

-> Erozyonun zararları konusunda eğitim çalışmaları artırılmalıdır.

-> Erozyonla mücadele konusunda faaliyet gösteren vakıf ve sivil toplum kuruluşlarının çalışmalarına destek verilmelidir.

 

HEYELAN (TOPRAK KAYMASI) NEDİR TANIMI NEDENLERİ ÖNLENMESİ HEYELANDAN KORUNULMASI

 

Eğimi fazla olan yamaçlarda yer çekiminden dolayı yamaçların kayarak yer değiştirmesine heyelan veya toprak kayması denir.

 

Heyelan anlık gerçekleşen bir olay olup aşırı ve şiddetli yağış durumunda daha sık meydana gelebilmektedir.

 

Heyelanın Nedenleri, Heyelanı Arttıran Nedenler:

-> Eğimin fazla olması,

-> Aşırı yağmur ve sel,

-> Depremler,

-> Bilinçsiz açılan sulama kanalları,

-> Yol yapımı sırasında yamaçların dengesinin bozulması gibi nedenler arttırır.

 

Heyelandan Korunmak Ve Heyelanı Önlemek İçin Yapılması Gerekenler:

-> Heyelanlı bölgelerden uzak durulmalıdır.

-> Heyelan (bilgi yelpazesi. com) tehlikesi bulunan bölgelere ev ve yerleşim yeri yapılmamalıdır.

-> Heyelan riski taşıyan bölgeler için yol yapımına dikkat edilmeli, bu bölgelerdeki doğal denge bozulmamalıdır.

 

EROZYON VE HEYELAN ARASINDAKİ FARKLAR

 

Erozyon ve heyelan birbirinden farklı olaylardır. Bu iki olay arasındaki farklar aşağıdaki gibidir:

 

Erozyon: Toprağın yağmur, sel ve rüzgâr gibi etkilerle kısmi olarak ve parçalar halinde taşınmasıdır.

Heyelan: Toprağın aşırı yağış ve sel etkisiyle bütün halinde zeminiyle birlikte kaymasıdır.

 

Erozyon: Uzun bir zaman aralığında meydana gelir.

Heyelan: Anlık olarak meydana gelir.

 

Erozyon: Yağış etkiler ancak aşırı ve şiddetli olması gerekmez.

Heyelan: Aşırı ve şiddetli yağış durumunda daha sık meydana gelir.

 

Erozyon: İç Anadolu, Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri’nde daha çok etkilidir.

Heyelan: Karadeniz Bölgesi’nde daha çok etkilidir.

“SOSYAL BİLGİLER KONU ANLATIMI”
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“KONU ANLATIMLI DERSLER” SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“EĞİTİM ÖĞRETİM İLE İLGİLİ BELGELER, BİLGİLER”
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<