eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > tarih dersi ile ilgili konu anlatımlar > tc inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersi ile ilgili konu anlatımlar

LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI, LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI’NIN MADDELERİ, ÖNEMİ, SONUÇLARI (İNKILAP TARİHİ KONU ANLATIM)

 

 

24 Temmuz 1923

Kurtuluş Savaşı tamamlanmış, artık devletler arasında kalıcı barış için anlaşma yapılması gerekiyordu.
Yapılacak kalıcı barış için başlangıçta Venedik gündeme gelmişse de İsviçre’nin Lozan kentinde toplantı yeri için belirlenmiştir.TBMM hükümeti barış anlaşmasının Lozan'da değil İzmir’de toplanmasını istemiştir.

TBMM Hükümeti'nin görüşmelerin İzmir’de toplanmasını istemesinin sebepleri şunlardır :
-Kurtuluş savaşının bittiği yerde diplomatik savaşı başlatmak ve başarıya ulaştırmak.
-İzmir’de yapılan katliam ve yağmalamaları İtilaf devletlerine göstermek.
-Konferans sürecini daha yakından takip ederek halkın çıkarlarını korumak.

İtilaf Devletlerinin çıkar elde etmemesi için Lozan Konferansı'ndan hemen önce Saltanat kaldırıldı (1 Kasım 1922). Böylece Türkiye'deki tek yönetim merkezi TBMM oldu.

 

TBMM, “Türkler; barışı istemiyor, savaşı sürdürüyor” propagandasını çürütmek, ulusumuzun haklı davasını dünya kamuoyuna duyurmak ve TBMM’nin hukuksal varlığını kanıtlamak için konferansa katılıyor. Konferans, Sevr’in bir değişik versiyonu olduğundan kabul edilemez.

 

Dış İşleri Bakanı İsmet Paşa heyet başkanı olarak katılmıştır.

 

Konferansa Katılan Ülkeler

 

20 Kasım 1922'de toplanan konferansa Türkiye, Yunanistan, İngiltere, Fransa, İtalya, Japonya, Romanya ve Yugoslavya katıldı. Boğazlar ile ilgili görüşmelere ayrıca; Sovyet Rusya ile Bulgaristan katıldı.

 

Türkiye adına konferansa Dış işleri Bakanı İsmet Paşa katıldı.

 

 Lozan Barış Antlaşmasında Gündeme Gelen Konular
   -Sınırlar
   -Ege Adaları
   -Kapitülasyonlar
   -Boğazlar
   -Azınlıklar
   -Nüfus mübadelesi
   -Osmanlı borçları
   -Savaş tazminatı
   -Yabancı okullar
   -Fener Rum Patrikhanesi
   -Musul Sorunu

 

Türk Tarafının Konferanstan Beklentileri

 

-Misak-ı Milli'de belirlenen esasları gerçekleştirmek,

 

-Kapitülasyonları kaldırmak,

 

-Doğu Anadolu'da bir Ermeni devleti kurulmasına engel olmak,

 

-Yunanistan ile olan sorunları çözmek.

 

 

Türkiye, konferanstan önce kapitülasyonlar ve Ermenilerin toprak isteği konularında taviz verilmemesini, bu konular istenen şekilde sonuçlanmazsa konferansın terk edilmesini kararlaştırdı.

 

 

Konferansta Çözülmesi Gereken Önemli Konular

 

a. Misak-ı Milli'ye göre sınırlar,

b. Bağımsız bir Türk Devleti'nin kurulması,

c. Azınlıkların durumu,

d. Devlet borçları,

e. Kapitülasyonlar

f. Boğazlar

 

İtilaf Devletlerinin katı tutumu yüzünden 4 Şubat 1923'te görüşmeler kesildi. Türk heyeti Ankara'ya geri döndü. Savaş durumunun yeniden başlaması (bilgi yelpazesi.com) ihtimaline karşı savaş tedbirleri alındı. İtilaf Devletlerinin 23 Nisan 1923'de TBMM'yi yeniden daveti ile konferans tekrar başladı. 24 Temmuz 1923'te Lozan Barış Antlaşması imzalandı.

 

 

Lozan Barış Antlaşması'nın Maddeleri

 

a) Sınırlarla ilgili maddeler:

 

1. Trakya'da Yunanistan ile olan sınır, Mudanya Ateşkes Anlaşması'nda belirlenen şekliyle kabul edildi.

 

2. Suriye sınırı Ankara Antlaşması'nda belirlenen şekliyle kabul edildi.

 

3. Irak sınırının Türkiye ile İngiltere arasında yapılacak ikili görüşmelerle belirlenmesi kararlaştırıldı.

 

4. Irak sınırı 1926'da yapılan Ankara Antlaşması ile çizildi.

 

 

b) Boğazlarla ilgili maddeler:

 

1. Barış zamanında savaş gemileri hariç bütün gemiler Boğazlardan serbestçe geçebilecekti. Savaş zamanında ise Türkiye Boğazlar üzerinde istediği gibi davranma hakkına sahip olacaktı.

 

2. Boğazların her iki tarafı askerden arındırılacaktı.

 

3. Boğazların yönetimi başkanı Türk olan uluslar arası “Boğazlar Komisyonu”na bırakılacaktı.

 

 

c) Adalar ile ilgili madde:

 

1. Bozcaada ve Gökçeada Türkiye'ye verildi.

 

2. Balkan Savaşları sonunda kaybedilen adalardan Türk sınırına yakın olanlar, askersiz hale getirildi.

 

 

d) Kapitülasyonlar ile ilgili madde:

 

Kapitülasyonlar tamamen kaldırıldı.

 

 

e) Tazminat ile ilgili madde:

 

Yunanistan'ın savaş tazminatı olarak Karaağaç'ı vermesi kararlaştırıldı.

 

 

f) Ermeni Devleti ile ilgili madde:

 

Doğu Anadolu'da bir Ermeni devletinin kurulması fikrinden vazgeçildi. Bölgenin Türk toprağı olduğu kabul edildi.

 

 

Türk tarihinde bir dönüm noktası olan Lozan Konferansı sonunda;

 

1. Sevr Antlaşması ile çizilen sınırlar yeniden belirlendi.

 

2. Bütün dünya ülkeleri yeni Türk devletinin varlığını resmen tanıdı.

 

3. Askeri zaferler siyasi bir zaferle bitirildi.

 

4. Lozan Barış Antlaşması işgalci devletlere karşı büyük bir başarının göstergesi idi. Bu yönüyle işgal altındaki milletlere güzel bir örnek oldu.

 

 

Lozan Barış Antlaşması'nın ardından İtilaf Devletlerinin son kalan kuvvetleri de Anadolu'yu terk etti. Mustafa Kemal'in dört yıl önceki sözleri gerçek olmuştu. Geldikleri gibi gittiler.

 

        Lozan Barış Anlaşması'nın Önemi ve Özellikleri


     -1. TBMM döneminde imzalanmış , 2.TBMM döneminde ise onaylanmıştır.
     -Türkiye’nin Kurtuluş savaşını resmî olarak sona erdirmiştir.
     -Türk Devletinin sınırları uluslararası alanda tanınmıştır.
     -Sömürge ülkelere örnek bir zafer niteliği taşımıştır.
    -Sevr anlaşmasının geçersiz olduğu Avrupa devletleri tarafından onaylanmıştır.
    -Kapitülasyonlar kesin olarak kaldırılmıştır.
    -Azınlıkların ayrıcalıkları sona ermiştir.
    -Ermeni yurdu meselesi Türkiye’nin lehine çözülmüştür.
    -Nüfus mübadelesi meselesi Türkiye’nin beklentilerine uygun olarak çözüme kavuşmuştur.
    -Musul sorunu çözümlenememiş, bu sorunun çözümü sonraya bırakılmıştır.

 

 

 

“TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ İLE İLGİLİ KONU ANLATIMLAR ”
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN

>>>TIKLAYIN<<<

“TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORU BANKASI ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<

“TC İNKILAP TARİHİ VE ATATÜRKÇÜLÜK DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI ”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ

>>>TIKLAYIN<<<