|
|
eğitim öğretim ile ilgili belgeler > konu anlatımlı dersler > Türkçe dersi ile ilgili konu anlatımlar > paragrafta anlam ile ilgili konu anlatımlar
DOĞRUDAN ANLATIM NEDİR DOĞRUDAN ANLATIM ÖRNEK CÜMLELER (ANLATIM BİÇİMLERİ) (PARAGRAFTA ANLAM) (TÜRKÇE DERSİ KONU ANLATIM)
DOĞRUDAN ANLATIM
Söylenenleri biçimsel bir değişikliğe uğratmadan, kişilerin söylediği ya da sözün söylendiği biçimde, olduğu gibi aktaran cümlelerin anlatımına denir.
Başkasına ait bir sözün hiç değiştirilmeden aktarılmasına doğrudan anlatım denir.
Doğrudan anlatım iki alt özellik biçiminde örneklenebilir:
a) Kişinin kendi duygu, düşünce ve bilgilerini yine kendi sözcük ve cümleleriyle anlatması:
Örnekler:
Babam da annem de bu köyde doğup büyümüşler.
Köyümüz Ankara'ya yetmiş kilometre uzaklıkta, küçük, şirin bir orman köyüdür.
Bu romanı ortaokul sıralarında okuduğumu hatırlıyor gibiyim.
Çağdaş toplumda mülkün temeli adalet, en güvenilir kılavuz da bilim olmalıdır.
b) Başkalarının sözlerinin; düşünce ve duygu dokusu, cümle kuruluşu değiştirilmeden aynen alıntılanıp aktarılması:
Örnekler:
Babam: "Annen de ben de bu köyde doğup büyüdük." derdi.
Arkadaşım: "Ben de o romanı ortaokul üçüncü sınıftayken okumuştum." diyor.
Ali: "Bu kitabı iki kez okudum." dedi.
Öğretmen: “Bu test sorularını evde çözeceksiniz." dedi.
Dersten sonra etüt yapacağız, dediler.
Başbakan: "Kıbrıs, bizim toprağımızdır." dedi.
Öğretmen, Ali'ye: "Arkadaşına söyle, yarın ödevini mutlaka getirsin!" dedi.
|
|
DOLAYLI ANLATIM
Başkalarına ait sözlerin, düşünce ve duygu dokusu bozulmadan, konuşmacının ya da yazarın cümlesi içerisine sindirilerek aktarılmasıdır.
Başkasından alınan sözün, cümledeki yargıyı değiştirmeden, kendi sözcüklerimizle aktarılmasına dolaylı anlatım denir.
Dolaylı anlatımlı cümleler “söyledi, belirtti, açıkladı” gibi eylemlerle biter ya da yüklemleri öğrenilen geçmiş zamanla çekimlenir.
Örnekler:
Babam, annemin de kendisinin de bu köyde doğup büyüdüklerini söylerdi.
Arkadaşım da bu romanı ortaokulun üçüncü sınıfında okuduğunu söylemişti.
O iki büyük insan da bilimin insanlar için vazgeçilmez olduğunu vurguluyorlar.
Karışık Örnekler:
Ali: "Bu kitabı iki kez okudum." dedi. (Doğrudan Anlatım)
Başbakan: "Kıbrıs, bizim toprağımızdır." dedi. (Doğrudan Anlatım)
Ben bu işin böyle yapılmasını istemedim, dedi. (Doğrudan Anlatım)
Bernard Shaw, düşünmenin ruhun kendisiyle konuşması olduğunu söylerdi. (Dolaylı Anlatım)
Bu konuda atalarımız: "Cesurun bakışı, korkağın kılıcından keskindir." der. (Doğrudan Anlatım)
Çiçero'nun "Bir yerde yaşam varsa orada umut da vardır." sözü çok hoşuma gider. (Doğrudan Anlatım)
Dersten sonra etüt yapacağız, dediler. (Doğrudan Anlatım)
Deskartes'in: "Düşünüyorum öyleyse varım." sözü çok ünlüdür. (Doğrudan Anlatım)
Doktor, babama ilaçları mutlaka içmesi gerektiğini tembih etti. (Dolaylı Anlatım)
En iyi romanların bir bunalım döneminde yazılacağını söylüyor (bilgi yelpazesi.net) Dostoyevski (Dolaylı Anlatım)
Kadın, arkadaşının kulağına eğilerek: "Birazdan kalkalım mı?" diye fısıldadı. (Doğrudan Anlatım)
Onunla bir daha konuşmayacağını söyledi. (Dolaylı Anlatım)
Öğretmen, Ali'ye: "Arkadaşına söyle, yarın ödevini mutlaka getirsin!" dedi. (Doğrudan Anlatım)
Öğretmen:" Bu test sorularını evde çözeceksiniz." dedi. (Doğrudan Anlatım)
Profesör Fuat Köprülü: "Bütün Türk edebiyatı bir yana, Dede Korkut Kitabı bir yana." derdi. (Doğrudan anlatım) (Profesör Fuat Köprülü'nün sözü aynen aktarılmıştır.)
Profesör Fuat Köprülü; tek başına Dede Korkut Kitabının, bütün Türk edebiyatı eserlerine bedel olduğunu söylerdi. (Dolaylı anlatım) (Profesörün düşüncesi bozulmamıştır; cümlesi değiştirilerek yazarın cümlesi içerisinde eritilmiştir. "Olduğunu" fiilimsisine dikkat ediniz. Dolaylı anlatımda "-diğini" "-eceğini" ekleri ve benzerleriyle kurulmuş fiilimsiler kullanılır.)
Söylediklerimizi bir başka örnekle özetleyelim: Dede Korkut Kitabı, Türk edebiyatının en önemli eseridir. (Doğrudan anlatım) (Kişi kendi düşüncesini, kendi sözcükleriyle anlatmıştır.)
Turgut Uyar, bir yazısında , Nobel Ödülü kazanan bu yazarı en içten dilekleriyle kutladığını belirtiyor. (Dolaylı Anlatım)
Yazar, sanatçı olunabilmek için çok çalışılması gerektiğini vurguladı. (Dolaylı Anlatım)
SAYFASINA GERİ DÖNMEK İÇİN
>>>TIKLAYIN<<<
“TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ TEST SORULARI, SORULAR”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
“TÜRKÇE DERSİ İLE İLGİLİ YAZILI SORULARI”
SAYFASINI GÖRMEK İSTERSENİZ
>>>TIKLAYIN<<<
| |||||