Dişlere En Zararlı Yiyecek ve İçecekler Nelerdir?

Ağız ve diş sağlığı, insanın vücut sağlığının çok önemli bir kısmını oluşturur. Ağız, vücudun önemli bir sistemi olan sindirim sisteminin başlangıcıdır. Besinler ağız yolu ile alınır. Alınan bu besinler dişler sayesinde sindirime hazırlanır. Dış ortamla ilişkili olan ağız ve dişlerin sağlıklı oluşu bu anlamda oldukça önemlidir.

Diş sağlığı için dişleri düzenli fırçalamak ve diş ipi kullanmanın yanında tüketilen yiyecek ve içeceklere de çok fazla dikkat etmek gerekir. Bazı yiyecek ve içecekler dişlere zarar vererek diş çürümelerine sebep olur. Şekere dönüşme potansiyeli en yüksek olan içecek ve yiyecekler diş sağlığını en olumsuz etkileyen listenin en başında yer alır. Ağızdaki bakteriler için bulunmaz nimetin şeker olduğunu da bilmek gerekir.

Tüketilen yiyecek ve içeceklerin diş sağlığına olan fayda ve zararlarını bilmek oldukça önem arz etmektedir. Şimdi, besinlerin parçalanması, öğütülmesi görevlerinin yanı sıra konuşmada ve görünümümüzde önemli etkileri olan diş sağlığımız için tehlike oluşturan yiyecek ve içecekleri hep birlikte öğrenelim.

 

Dişlere En Zararlı Yiyecek ve İçecekler Nelerdir?

 

1. Şeker

Glikoz ve fruktoz bileşeni olan şeker pancarı ya da şeker kamışından yapılan şekerin yanı sıra bu özellikleri taşıyan birçok şeker veya şeker cinsindeki bileşikler dişlerin sağlığını çok olumsuz bir şekilde etkiler. Şekerle beslenen bakteriler, farklı asitler salgılayarak dişin sert dokusu olan mine, onun altında bulunan dentine zarar vererek diş çürümelerine önemli bir neden oluşturur. Diş çürüklerine neden olan ve diş minesine zarar veren bu bakteriler aynı zamanda dişlerde deliklerin meydana gelmesine de oldukça uygun olan bir ortam hazırlar. Dolayısıyla ne kadar çok şeker tüketilir ise dişlerin çürüme ihtimali de o kadar artar.

 

2. Cips ve Türevleri

İnce ve yuvarlak, serçe parmak gibi küçük küçük kesilerek kızartılmış patates yiyeceği olan cips, diş sağlığını çok olumsuz etkileyen yiyeceklerin başında gelir. Hızlı bir şekilde şekere dönüştükleri için diş çürümelerine de neden olur. Cipsin bileşenindeki yüksek orandaki trans ve doymamış yağlar diş sağlığını çok olumsuz etkiler. Cips ayrıca özelliğinden dolayı dişlerin arasına girerek orada çok uzun bir süre kalabilir. Bu da diş çürümelerine çok önemli bir neden oluşturur.

 

3.  Alkol

Tükürük, ağızdaki plak ve asidin etkisini azaltmada önemli oranda yardımcı olur. Ağız kuruluğu, diş sağlığı açısından oldukça olumsuz olan bir durumdur. Alkol, ağız kuruluğuna neden olduğu için diş sağlığını olumsuz etkileyen içecekler arasında yer alır. Bazı alkol türevlerinde bulunan asidik, dişlerde leke oluşumuna sebep olur.

4. Kola

Kola, en yaygın tüketilen içecekler arasında yer alır. Önemli miktarda fosfor içeren, kokusuz ve renksiz inorganik bir asit olan fosforik asit ve sitrit asit içerdiği için dişe ve dişin sert dış yüzeyi olan diş minesine ciddi zarar verebilir.

5. Soda

Tatlandırılmış olan soda, yüksek oranda şeker içerdiği için karbonhidrat bileşenlerinin ağızdaki bakterilerin etkileşimi sonucu oluşan enfeksiyon durumu olan diş çürüğünü teşvik eder. Soda, asidik bir içecek olduğu için de diş sağlığı açısından çok oldukça olumsuz etkiler oluşturur. Meyveli sodalar, yüksek miktarda şeker içerdikleri için diş çürüklerinin oluşumunu da hızlandırır. Meyveli sodalardaki yüksek asit miktarı, dişin sert dış yüzeyi olan diş minesine de zarar verir.

6. Enerji İçecekleri

Enerji içeceklerinin bileşeninde birçok bitki özü, amino asit, şeker ve tatlandırıcılar yer alır. Ağızda yüksek miktarda asite sebep oldukları için diş çürümelerine de yol açar. Bazı enerji içecekleri yüksek oranda kafein içerdikleri için dişlere daha fazla zarar verir.

7. Meyve Suları

Asitli içecekler, her yaş seviyesindeki kişilerde dişlere çok önemli oranda zarar verir. İçeceklerdeki asit oranı arttıkça diş minesi de zayıflar. Meyve suları, bol asidik yapıları nedeniyle diş çürümelerine çok önemli bir sebep oluşturur. En çok içilen içecekler arasında yer alan meyve sularını içmemek mümkün olmadığına göre meyve sularını içtikten hemen sonra dişleri fırçalamak diş sağlığını korumada çok önemli faydalar sağlayacaktır.

 

8. Turunçgiller

Asitli içecekler, dişin dış tabakasını örten madde olan diş minesini aşındırarak dişlerde renk değişikliğine hatta diş kaybına dahi yol açar. C vitamini deposu olarak bilinen limon, portakal, mandalina, greyfurt gibi turunçgiller, çok önemli oranda yüksek miktarda asit içerir. Limondaki asit oranı bu anlamda daha fazla ön plana çıkar ve diş sağlığına daha fazla zarar verir.

 

9. Kahve

Çok fazla kahve tüketmek, diş yüzeyinde renklendirmeye ve sararmaya neden olur. Daha kalıcı bir diş renklendirmesi olan bu renklendirmeyi gidermek için farklı içerikli diş macunu kullanmak önemlidir. Bu da dişin sert dış yüzeyi olan diş minesinde ciddi anlamda mineral kaybına yol açar. Kahveyi şekersiz içmek bu olumsuz durumu bir nebze de olsa azaltır.

 

10. Turşu

Asitli içecekler, doğası gereği dişlere çok önemli oranda zarar verir. İçeceklerdeki asit oranı arttıkça dişin sert dış yüzeyi olan diş minesi de zayıflar, güçsüzleşir. Turşu da yüksek asit içeriği ile de ön plana çıkar. Turşudaki asit oranı, dişleri bir zırh gibi koruyan zayıflığında diş çürüğü, ağrı ve sızıya yol açan dişin sert tabakası olan diş minesine çok önemli zararlar verir. Turşu tükettikten sonra bir miktar su içmek bu olumsuzluğu azaltmada çok fazla yardımcı olur.

 

11. Beyaz Ekmek

Beyaz ekmek, vücudun enerji ihtiyacını karşılayan en temel besin maddelerinden olup yapı taşları glikoz olan bol karbonhidrat içeren gıdalar içerisinde yer alır. Sindirimin başlangıç yeri olan ağızda şekere dönüşen beyaz ekmek dişlere ciddi oranda zarar verir. Dişlere yapıştığı için dişlerden uzaklaştırılması da oldukça zordur. Bu da beyaz ekmeğin dişlere ne kadar zararlı bir yiyecek olduğunu apaçık ortaya koyar. Ekmek tüketiminden sonra dişleri fırçalamak bu olumsuz etkiyi bir nebze de olsa azaltır.

 

12. Kuru Meyveler

Kuru meyveler, yapı taşları glikoz olan dolayısıyla diş sağlığını olumsuz etkileyen karbonhidratlar bakımından da oldukça zengin olan bileşenler içerir. Yapışkan özellikleri sayesinde diş yüzeyinde çok uzun bir süre kalır. Bu da her yaştan kişileri etkileyebilen diş minesinin ve dişlerin dış sert yüzeyinin tahrip olması olarak tanımlanan diş çürüklerine çok uygun bir ortam oluşturur. Taze meyveleri tüketmek bu anlamda pratik bir çözüm olarak da değerlendirilebilir.